Q davranov, B. Aliqulov nanobiotexnologiya

fluoressent mik­
roskopiya 
usuli. 
Bu usul qator moddalami qisqa to‘lqinli nur ta’sirida 
vfmi§yAiyaaaslUZ .M . B Q B U R N 0 M K M G I 
1
D A V LA T U W V E a stT E H I 
A1B0R0T SECMS i^lRKUij
m 36303\ 
I

---

6-rasm. 
Fibroblastlar. a) yorag‘lik mikroskopiyasi yordamida olingan surat 
(1- aktinli mikrofilamenlar, 2-yadro) XlOOO (ming marta kattalashtirilgan);
b) fazo - kontrastli mikroskopiya X500; d) immunofluoressentli 
mikroskopiya (3-mikrotrubkalar) X980; e) konfokalen mikroskopiya XlOOO 
marta kattalashtirilgan,
Ko‘plab pigmentlar, vitaminlar, gormonlar va qator boshqa 
moddalar hujayraga qisqa to‘lqinli nur tushirilganda, o‘z-o‘zidan 
(spontan) fluoressensiyalanish xususiyatiga ega. Xuddi shunday 
xususiyatga tirik organizmlami barcha hujayralari ham ega, ammo ko‘p 
holatlarda bu voqeylik juda ham kuchsiz namoyon bo‘ladi. Bunday 
holatlarda ko‘plab hujayralar ichidagi strukturaiami kuzatish uchun 
ikkalamchi yoki yo‘naltirilgan fluoressensiyadan foydalaniladi. Bu esa, 
hujayraga oldindan maxsus fluoroxromlar (fluoressein, rodamin) bilan 
ishlov berishni talab qiladi.
Fluoroxromlar antitelalami molekulalari bilan bog'lanishlari ham 
mumkin, bu esa, ulami faqat ma’lum makromolekulalar bilan tanlab 
bog‘lanuvchi yuqori spetsifik reagentlar safiga qo‘shib qo‘yadi.
Fluoressensiyani bu turini 
immunofluoressensiya 
deb ataladi. 
Bunda, avval oqsilga (masalan, tubilinga) antitana saqlagan spetsifik 
zardob olinadi. Tozalangan antitanalar kimyoviy yo‘l bilan fluoressent
18

---

mikroskop yordamida, (tekshiriladigan obyektda) hujayrada oqsilni 
lokalizatsiyasini fluoroxromni nur berishi orqali o‘rganiladi(6d -rasm).