A su dün nd n sabaha
156
yev 1955-ci ild Kürd mir rayonunun Mollak nd seçki dair sind n,
Az rbaycan SSR Ali Sovetin deputat seçilmi dir. A ıq s n tinin
i tirakçıları arasında akir a ıq kimi yegan
xs idi ki, deputatlıq
mandatı ona verilmi di.
M rhum amaxılı a ıq Barat xatir l rind danı ırmı ki, Ali so-
vetin deputatlıq v siq sini v dö ni anını a ıq akir görk mli xalq
airimiz S m d Vur un Talıstanda olark n öz li il t qdim etmi di.
A ıq akirin s n ti, v z olunmayan s si, avazı s rh d tanıma-
yıb. Bu ustad s n tkar n inki Az rbaycanda, Gürcüstanda, Da ıstan-
da, Orta Asiyada, habel
randa da m hur olub. akirin s si yurdu-
muzun aranında, da larında ks-s da verib. A ıq akirin irin s si
onun d v t aldı ı toy m clisl rinin keçirildiyi da ların zirv sind ,
d r l rin dibind q rar tutan, yalnız cı ırların getdiyi ucqar da
k ndl rind n e idilib. A ıq
akirin s sind fitri bir ah ng, s n tin
sirl rin m har tli b l dlik vardı.
A ıq
akir istedadlı s n tkar kimi vaxtil Az rbaycanın Mos-
kvada keçirilmi m d niyy t v inc s n t ongünlükl rind respubli-
kamızı layiqinc t msil etmi v mükafatlara layiq görülmü dü.
Az rbaycan m d niyy tinin inki afı sah sind xidm tl rin gör
1967-ci ild Az rbaycan Respublikası Ali Sovetinin f rmanı il a ıq
akir Hacıyev “ m kdar m d niyy t i çisi” f xri adı verilmi dir.
Eyni zamanda A ıq akir Ümumittifaq Özf aliyy t nc s n ti Festi-
valının respublika baxı ında qazandı ı yaradıcılıq u urlarına, el c
d 1972-ci ild keçirilmi respublika miqyaslı t nt n li mü avir d
birinci d r c li diplomlarla t ltif olunmu dur. A ıq akir 2 dastanın,
20-y yaxın qo ma, g raylı v müx mm sin mü llifidir.
Ulu irvanın böyük söz ustadı, bu gün özünün çiç kl nm döv-
rünü ya ayan irvan a ıq m kt binin yetirm si A ıq akir – q dim
n n l r ba lı tarixin uzun yollarından keç n a ıq s n tin yeni ça-
lar, yeni m zmun, yeni d y rl r qazandırdı. Ustad s n tkar olaraq
irvan a ıq m kt binin tacına sahib olan A iq akir “ irvanın bül-
bülü” kimi ad çıxarmı dı.
A sunun tanınmı simaları
157
A ıq akirin “ irvan ik st si”, “Bala N rgiz”, “S h r-s h r”,
“Boy lana-boylana”, “N ba bildi, n d ba ban”, “Sarıköyn k”
ki mi t krarolunmaz ifaları bu gün d xalqın yadda ında qalmaqda-
dır. Az rbaycan xalq dastanlarının, el airl rinin eirl rinin, folklor
nümun l rinin bilicisi v t bli atçısı olan A ıq
akir 1979-cu ild
s n tinin çiç kl ndiyi bir dövrd vaxtsız v fat edib.
B li, Az rbaycanımızın h r gu sind , h tta onun hüdudların-
dan k narda da A ıq
akird n söz açılanda vaxtil
akiri görmü
v onun “Qızıl fondumuzdakı” lent yazılarını dinl mi h r bir in-
san A ıq akiri böyük m h bb tl , ür k yan ısı il yada salır. Kimi
dindirirs n ilk sözü, söhb ti bu olur: Allah vergisi idi akirin s si,
s n ti, avazı, göz lliyi...
Sazın, sözün, s sin sirl rin d rind n b l d olan A ıq akir yara-
dıcılı ında o qüdr t var ki, çalıb-oxudu u il ruhları ox ayır, irin v
ecazkar s si il könüll r sı al ç kir, bayatı v
ik st l rl ür kl ri
ruhlandırır, g raylı v c ngil rl , “ irvan ik st si” il damarlarda
qan co durur. A ıq
akir
irvan a ıq m kt binin yeti dirdiyi güc-
lü, yadda larda qalan, öz d sti-x tti olan el bu gün d dinl yicini
t kc dinl m y deyil, dü ünm y v sazın, sözün sehrind n son-
suz s maların nginlikl rin ucalma a qadir ed bil n qüdr tli bir
s n tkardır.
A ıq
akir h yatdan vaxtsız gets d s n t zirv sind
b di
q rar tutan, bir s n tkar kimi xatir l rd ya ayır. akirin b di q rar
tutdu u bu s n t zirv si, onun uca boyu, göz l q dd-qam ti kimi h r
yandan, h r t r fd n aydın görünür. Bu uca zirv A ıq
akiri ks
etdir n, sl s n t abid sidir.
Öz z ngin istedadı il parlamı , a ıq s n ti al mind öz layiq-
li sözünü demi , A ıq akir irvan a ıq s n tin xas olan öz göz l
üslubunda XX sr öz möhürünü vurmu dur. H min srd parlayan
akir s n ti g l c k n sill rin d qiym tli s rv ti olacaqdır. A ıq a-
kirin ömrü xalqımızın, a ıqlıq s n timizin ömrü q d r uzun olacaq,
daim ya ayacaqdır.
A su dün nd n sabaha
158
L ZÜLFÜQAR O LU K R MOV
Kalvalı
li D d nin adı XIX
yüz illiyin sonu, XX yüzilliyin birin-
ci yarısı pe kar xalq yaradıcılı ının
n görk mli nümay nd l ri sırasın-
da ç kilir.
li Zülfüqar o lu K rimov 1874-
cü ild keçmi
amaxı q za sının (in-
diki A su rayonunun) Kalva k ndin-
d yoxsul k ndli ail sind anadan
ol mu dur. Böyük bir ail d dünyaya
göz açan li ki inin ilk d f s n t
g li i çox ç tin v ke m ke li olub.
S n ti Kalvalı ustad s n tkar
Allahver n
ıxı o lundan öyr nib.
Öz sehirli s n ti il
irvan-Qaraba m clisl rinin b z yi olan
Mirz M h mm dh s ni mü ayi t edib. Sonradan s n tin sirl rini
ng xaranlı A ıq brahimd n bir daha öyr nib t kmill ib.
O, Qurban Pirimov, Cabbar Qarya dıo lu, Seyid u inski,
Keç çi o lu M h mm d, Mirz M h mm dh s n, A ıq
l sg r,
A ıq Hüseyn Bozalqanlı, A ıq Mirz Bilal, A ıq
s d, A ıq Mirz ,
D d
m ir, el c d Üzeyir Hacıb yov, S id Rüst mov, hm d
Bakıxanov, Bülbül kimi görk mli s n tkarların yaxın dostu v ça -
da ı olub.
li D d zurna, balaban, tüt k kimi n f sli al tl rd çox böyük
s n tkarlıqla çalma ı bacarıb, el c d onların imkanlarını texniki
baxımdan geni l ndirib. lk d f olaraq o, zil tembrli zurnanı pe kar
kamera al tin çevirib.
Göz l ifaçı olmaqla yana ı, h m d istedadlı b st kar olan li
K rimov 60-a yaxın mahnı b st l yib, ifa edib. ndi havaların çoxu
radionun qızıl fondunda v Dövl t S s Yazıları Arxivind qorunub
Dostları ilə paylaş: |