QəZƏNFƏr paşayev
Yüklə 1,36 Mb. Pdf görüntüsü
|
186 Ermənistan ona da guya darısqal gor imiş. Əri yəqin ki, vurub bir gözünü kor qoymuş, Ayağı bəlkə sürüşkən, gözü bəlkə şor imiş. Harsuna, axçiyə uyduq nə zamandan bəri biz, Yetmiş illik bu məhəbbət gözümüzdə tor imiş. Şairin “Arağı” şeiri də ciddi bir məsələdən söz açır: Qoruyun canuvuzu, içməyin İran arağı, Öldürür indi müsəlmanı, müsəlman arağı. Harsun övladına farsın qapısı mərhəmdir, Gizlicə ağı qatıb, eylədilər qan arağı. Kürdoğlunun bu satirik şeiri böyük həqiqətdən xəbər verir. Məlumdur ki, Sovet İttifaqı dağılandan sonra ermənilər İran vasitəsilə ölkəmizə ucuz qiymətə spirt və spirtli içkilər ötürürdülər. Məlum olmuşdur ki, həmin spirtli içkilər nəinki insanın sağlamlığı üçün təhlükəlidir, eləcə də övladsızlığa gətirib çıxarır. Qəribədir ki, onlar məkirli niyyətlərindən indinin özündə belə əl çəkmirlər. Talabian Oveys adlı İran vətəndaşı 27.491 187 ədəd spirtli içkilər üçün nəzərdə tutulmuş Azərbaycan markasını Biləsuvar Gömrük məntəqəsindən İrana keçirərkən tutulub (Bax: 525-ci qəzet, 10.01.15). İranda spirtli içkilər istehsal olunmur. Sual olunur, bəs bu markalar hara aparılırdı. Təbii ki, Ermənistana. Orada Azərbaycan markaları xarab içkilərin üstünə vurularaq qaçaq yolla ölkəmizə göndəriləcəkdi. Kürdoğlunun həcvləri və siyasi motivli satirik şeirlərinin əksəriyyəti haqsızlığa, dünyanı qana bo-yayanlara qarşı çevrilmişdir – desək, həqiqətdən uzaq olmaz: Yeri, göyü qızıl qana çalxadır, Yelsin kimi bu dünyanın alkaşı. Araq nədir, şərab nədir, qan içir, İndi mülki-Süleymanın alkaşı. Adiləri ram eyləmək asandır, Faciədir hər sultanın alkaşı və s. Şairin ermənilərlə bağlı dördlükləri də çox mətləblərdən söz açır, mənfur qonşuların iç üzünü açıb göstərir: Yaxşıların dünyada baxtı yeyin olurmu?! Yamanların kələfi düyün-düyün olurmu?! 188 Aqil, kamil bir adam varsa gedin, soruşun, Erməni qafasında qurdsuz beyin olurmu?! və s. Şairin ikiüzlülərə, yaltaqlara qarşı, onların əməl-lərinə qarşı ünvanlanan dördlükləri də çoxdur: Əyri danışırsan, düz görə-görə, Ağıl kəsə-kəsə, göz görə-görə. Bir çaylaq daşına dönəcək üzün, Sürtük adamlara üz görə-görə. Hüseyn Kürdoğlunun müftəxorları, rüşvətxorları, yolundan azanları, başqasının malına göz di-kənləri tənqid atəşinə tutan başqa şairlərin yaradıcılığında demək olar ki, təsadüf edilməyən cinaslı satirik dördlükləri də qədərincədir: Qaynar qazanımız kürədə bizim, Nəfsimiz od salar Kürə də bizim. Fermada çatmışıq müftə quyruğa, Kərə də bizimdir, kürə də bizim. və ya: 189 Hər şeydən var gözlə, var um deyirsən, Məndəmi bu yola varım deyirsən? Rüşvətlə yığdığın iyrənc pullara, Utanıb ölmürsən, varım deyirsən?! Hüseyn Kürdoğlunun həcv, satira və yumor motivli qoşmaları da çoxdur. Şairin “Hamı fala baxdırır” qoşması həm sənətkarlıq, həm də hədəfə düz dəyməsi baxımından fərqlənir. Bu şeirdə cəmiyyətdə baş verən anlaşılmazlıq, mövhumata, cəhalətə meyl kəskin satira atəşinə tutulur: Aman Allah, gör nə günə qalmışıq, Alim, şair gedir fala baxdırır. Filosoflar falçılıqdan söz açır, Eləsi var, kora, lala baxdırır. Tələ qurub ayaq altı eşənlər, El malını yeyib-yeyib şişənlər. Baxtı dönüb uca taxtdan düşənlər Fal açdırır, istiqbala baxdırır. Yol uzundur dünyanın düz vaxtına, Yalan çıxır hökmranlıq taxtına. Ana var ki, itkin oğul baxtına, 190 Ana var ki, cah-calala baxdırır. Şairin “gəraylı” üstündə yazılmış çox maraqlı hərbə-zorbaları da vardır. Hərbə-zorba qədimdən aşıq yaradıcılığında geniş yayılan şeir şəklidir. Adətə görə aşıqlar təhqirdən qaçır, təhqiramiz həcvlərə yol vermirdilər. Bütün görkəmli aşıqlar deyişiblər. Burada Aşıq Ağacanla Hüseyn Bozalqanlının hərbə-zorbasını verməyi münasib bildik: Aşıq Ağacan: Demədimmi çıxma dağlar başına, Tupu olar, boran-qar olar onda. Əl uzatma gözün görən yuvaya, Gürzə olar, şahmar, mar olar onda. Hüseyn Bozalqanlı: İstəmirəm sənə dəyəm, dolaşam, Bağırsam qulağın kar olar onda. Əlindən alaram telli sazını, Gen dünya başına dar olar onda. Hüseyn Kürdoğlu da hərbə-zorba yazıb, lakin həddini aşmayıb: Gədələr, eyibdir, eyib, 191 Cevizin ləpəsin yeyib, Sizə də cür-cücə deyib Yığaram qozun içinə. Demişəm, deyirəm yenə, Bir gəlin imana-dinə. Qulaqlayıb sizi yenə, Basaram buzun içinə. Şair aşıq poeziyasının zirvəsi hesab olunan təcnis janrında da çoxlu şeirlər yazmışdır. Lakin bu janrda yumoristik şeir yazana ilk dəfədir rast gəlirəm. Akademik Ziya Bünyadovun 70 illiyinə həsr etdiyi “Ya Ziya” və “Dağıstan gözəli” şeirləri heyranedicidir. Şeir insanın qəlbinə yayın bürküsündə məlhəm olan bulaq suyu kimi yayılır: Həm qılıncın, həm qələmin əsgəridir Ziyamız, Gündə yazır, gündə baxır kitab-kitab yazıya. Çoxdur bu gün qürrələnib alim deyən özünə, Çoxusunu atmaq gərək biyabana, yazıya. Cahil bilməz elm-ürfanın qiymətini, qədrini, Nadan üçün nə fərqi var ya qaranlıq, ya ziya. Dürdanələr həvəsiylə söz bəhrinə baş vuran Kamil qəvvas dedikləri ya özüməm, ya Ziya. Yüklə 1,36 Mb. Dostları ilə paylaş:
|