4. Yurak va uning fiziologik xususiyatlari
Yurak g`ovak organ bo`lib, uzunasiga chap va o`ng qismlarga bo`lingandir.
Har bir qism o`z o`rnida qorincha va bo`lmalardan iborat. Chap qorincha va chap
bo`lma orasidagi klapanni ikki tabaqali, o`ng qorincha va o`ng bo`lma orasidagi
klapanni uch tabaqali klapan deyiladi. bu klapanlarning ochilishi va yopilishi
qorincha hamda bo`lmachalarda qon bosimining o`zgarishiga bog`liq.
Yurak muskul tolalari tarkibida miofibrillar mavjud bo`lib tola diametri 12-24
mikron, uzunligi esa 50 mikrongacha yetadi, chap qorincha muskul qavati, o`ng
qorincha muskul qavatidan yo`g`onroq. Buning asosiy sababi shundaki, chap
qorincha qisqarganida katta kuch bilan qisqarishi kerak.
Har bir odamda yurak katta- kichikligi uning yoshi, jinsi, jismoniy
tayyorgarligiga va harakat aktivligiga bog`liqdir. O`rta yoshli, o`rta jismoniy
tayyorgarlikka ega hamda o`rtacha bo`y uzunligi va tana og`irligiga ega bo`lgan
odamlarda yurakning uzunligi 14 sm, eni esa 12 sm va qorinchalar hajmi 250-350
ml. Ayol kishining yuragi albatta erkaklarnikidan bir oz kichikroq bo`ladi.
Yurakning umumiy hajmi erkaklarda 760-900 ml bo`lsa, ayollarda 500-600 ml
tengdir. Fizkultura va sport mashqlari bilan doimiy shug`ullanib turish yurakni
baquvvat qilib, hajmining tobora oshib borishiga olib keladi.
Dostları ilə paylaş: | 
