Ġqtisadi və Siyasi Elmlər Jurnalı
Yüklə 2,17 Mb. Pdf görüntüsü
|
53 İqtisadi və Siyasi Elmlər Jurnalı. № 4 (9) 2017 Heydər Əliyevin həyata keçirdiyi xarici siyasətin əsasını ilk növbədə milli müstəqilliyin möhkəmləndirilməsi, beynəlxalq hüquq normalarına, dövlətlərin hüquqlarına, dövlət sərhədlərin bütövlüyünə və toxunulmazlığma hörmətlə yanaşılması, bütün mübahisəli məsələlərin sülh və danışıqlar yolu ilə həll edilməsi, qarşılıqlı surətdə faydalı iqtisadi, elmi və mədəni əməkdaşlıq yaradılması, dövlətlərarası əlaqələrə mane olan hər cür məhdudiyyətlərin aradan qaldırılması prinsipləri təşkil etdiyi bütün dünya qarşısında bəyan edildi [13, s.71]. Müstəqillik illərində Heydər Əliyevin hazırladığı daxili siyasətin əsasını isə ölkənin hər bir vətəndaşına azad, sərbəst yaşamaq hüquqlarmı təmin etmək və öz rifahını yaxşılaşdırmaq imkanları yaratmaq təşkil etdi. Bu siyasətin əsas mahiyyətində iqtisadi islahatlar, bazar iqtisadiyyatının bərqərar olması, iqtisadi inkişafın təmin edilməsi, Azərbaycanın dünya iqtisadiyyatına inteqrasiyası kimi prioritet sahələr də dururdu [6, s.143]. Heydər Əliyevin hazırladığı dövlətçilik konsepsiyası ölkə vətəndaşlarının qanun qarşısında bərabərliyini, ölkənin maddi və mənəvi dəyərlərindən bəhrələnmək və qabiliyyətinə görə bütün sahələrdə təmsil olunmaqda onlara bərabər imkanların yaradılmasını nəzərdə tuturdu [4, s.12]. Heydər Əliyevin gərgin əməyi, qətiyyəti, fitri idarəçilik qabiliyyəti və yüksək vətənpərvərliyi sayəsində Azərbaycan keçmiş ittifaqın geridə qalmış əyalətindən bütün sahələrdə sürətlə inkişaf edən, yüksələn respublikaya çevrildi. Ümummilli lider öz tarixi missiyasını həm də artıq o dövrdə xalqın daxilində oyanmaqda olan milli ruhun yüksəlişini təmin etməkdə görürdü. Heydər Əliyevin sovet siyasi arenasında rəhbərliyə gəlməsi ilə sanki Azərbaycanda milli özünüdərk hissi gücləndi və bütün ideoloji maneələri dəf edərək müstəqil düşüncəyə, dövlətçilik təfəkkürünə yol açılmış oldu [20, s. 39]. Bu dövrlə bağlı akademik R.Mehdiyev qeyd edir: "Heydər Əliyev yaxşı başa düşürdü ki, mahiyyətcə gələcəyə yönəlmiş inkişaf strategiyasında əsas vasitə iqtisadiyyatın tezliklə dirçəlməsi, Azərbaycanın təbii ehtiyatlardan, iqtisadi, təhsil, elm və mədəniyyət potensialından xalqın bəhrələnməsi üçün ən əlverişli şərait yaradılmasından ibarətdir" [21, s.86]. Heydər Əliyevin yeritdiyi siyasətin dərinliyi və uzaq hədəflərə hesablanmasının səbəbi onun dərin elmi prinsiplər üzərində qurulmasında və zəngin intellektual potensiala söykənməsində idi. O, öz fəaliyyəti və siyasi təcrübəsində hər zaman elmi fikrin ən yeni, mütərəqqi nailiyyətlərindən faydalanırdı. Ümummilli lider hələ o zaman Azərbaycan 54 İqtisadi və Siyasi Elmlər Jurnalı. № 4 (9) 2017 üçün nicat yolunu xalqın yüksək təhsil almasında, maariflənməsində gorür, məhz buna görə də respublikada elmin-təhsilin inkişafı üçün bütün zəruri tədbirləri həyata keçirirdi (19, s.46). Heydər Əliyevin o dövrdəki fəaliyyətinin mühüm strateji uğurlarından biri xalqın gələcəyini nəzərdə tutan güclü kadr potensialının, o cümlədən nadir ixtisaslar üzrə mütəxəssislər bazasının yaradılması idi. Ulu öndər yaxşı hesab edirdi ki, cəmiyyətin tərəqqisinə, elmin, mədəniyyətin inkişafına təsir göstərən ən qüdrətli vasitələrdən biri də təhsildir. Bəşəriyyətin çoxəsrlik təcrübəsi göstərir ki, elmə, təhsilə qiymət verməyi bacaran xalqlar və dövlət başçıları öz ölkələrinin sürətli inkişafını təmin etmiş olurlar [13, s.116]. Bu dövrdə Heydər Əliyevin çoxcəhətli fəaliyyətinin bir istiqamətini də Azərbaycanın şöhrətinin artırılması, onun dünyada tanıdılması, elm və mədəniyyətimizin, tarixi adət-ənənələrimizin, tanınmış şəxsiyyətlərimizin təbliği təşkil edirdi. Bu çox mühüm işlərin əhəmiyyəti onda idi ki, bunlar xalqımızda milli qürur, fnilli mənlik şüuru oyadır, azadlıq, müstəqillik duyğularının baş qaldırmasına şərait yaradırdı. Öz xalqını və dilini dərindən sevən Heydər Əliyev rəhbərliyə gəldiyi ilk günlərdən başlayaraq respublika iqtisadiyyatı və mədəniyyətinin yüksəlişi, xalqın güzəranının yaxşılaşmasına çalışdığı kimi ana dilimizin fəaliyyət dairəsinin genişlənməsi və inkişafma da daima xüsusi diqqət və qayğı göstərmişdi. Məhz Heydər Əliyevin iradəsi və qətiyyəti sayəsində 1978-ci ildə Azərbaycan dili dövlət dili kimi Konstitusiyada təsbit olundu [12, s.56]. Heydər Əliyevin Azərbaycana rəhbərlik dövrünün ikinci mərhələsi nə qədər təlatümlü, ziddiyyətli, ictimai-siyasi gərginliklərlə səciyyələnən bir dövrə təsadüf etsə də, ona məxsus olan siyasi müdriklik xüsusiyyətləri, illərlə toplanmış böyük dövlətçilik təcrübəsi, iradə yenilməzliyi və ən başlıcası doğma vətəninin düçar olduğu bəlalardan xilas etmək istəyi ölkəmizi sürətlə fəlakətə sürükləyən təhlükəli proseslərin qarşısını almağa, xalqın müstəqilliyə, azadlığa, firavan gələcəyə inamını qaytamıağa qadir olan amil kimi özünü təsdiqlədi. Bu illərin ən mühüm nəticəsi, hər şeydən əvvəl müstəqilliyimizin dönməz, əbədi xarakter alması, erməni təcavüzünün qarşısının alınması və ölkəmizin ərazi bütövlüyünü təmin etmək uğrunda apardığımız mübarizənin real bəhrələr astanasına gəlib çatmasına nail olması idi. Digər mühüm nəticə isə ondan ibarət idi ki, qeyd olunan mərhələdə yaradılmış sabit siyasi durum, mənəvi-psixoloji iqlim şəraitində Azərbaycanın gələcək milli inkişaf strategiyası Yüklə 2,17 Mb. Dostları ilə paylaş:
|