Ġqtisadi və Siyasi Elmlər Jurnalı
Yüklə 2,17 Mb. Pdf görüntüsü
|
55 İqtisadi və Siyasi Elmlər Jurnalı. № 4 (9) 2017 müəyyənləşdirilmiş, bu sahədə həyati əhəmiyyət kəsb edən bir çox diqqətəlayiq tədbirlər həyata keçirilmişdir [6, s.52]. Heydər Əliyevin bu dövrdəki nəzəri və praktiki fəaliyyətinin mühüm bir hissəsini onun dövlətçilik fəlsəfəsi, milli-mənəvi və ideya-siyasi dünyagörüşü təşkil edir. Heydər Əliyevin ideya və fikirləri, həyata keçirdiyi siyasət Azərbaycan şəraitində inzibati-amirlik sistemindən yeni cəmiyyətə keçidin elmi-nəzəri əsaslarmı yaratmışdır. İmperiya və sosialist sistemindən azad olaraq müstəqillik yolu tutmuş, lakin region və dünya güclərinin üst-üstə düşməyən, kəsişən maraqları ilə üz-üzə qalmış, qloballaşan dünyada öz yerini axtaran, maraqlarını qorumağa çalışan gənc Azərbaycan Respublikası üçün Heydər Əliyevin dövlətçilik təlimi əsl fəaliyyət strategiyası oldu. Uzun illər öz dövlətçiliyindən və milli-mənəvi köklərindən ayrı salınmış, milli və dövlətçilik maraqlan tapdanmış Azərbaycan xalqının özünəqayıdış və özünütəsdiqində Heydər Əliyevin əməli fəaliyyəti və ideya-siyasi baxışlarının çox böyük rolu oldu [31, s.147]. Müstəqil Azərbaycan dövlətinin qurucusu kimi milli dövlətçiliyimizin ideya əsasını, milli ideologiyanın əsasını məhz Heydər Əliyev yaratmışdır. O, müstəqil milli dövlət quruculuğunun ideoloji əsaslarının yaradılmasının zəruriliyi ilə bağlı deyirdi: "Bizim milli ideologiyamızın konsepsiyası olmalıdır. Şübhəsiz ki, bu konsepsiya tarixi keçmişimizin, milli, mədəni, dini ənənələrimiz üzərində qurulmalıdır. Biz XX əsrdə cürbəcür mərhələlərdən keçdik, ayrı-ayrı ideologiyalarm təsiri altında qaldıq. İndi xalqımız hər cəhətdən azaddır. Ona görə də lazımdır ki, ümumiyyətlə, düşünən beyinlərimiz, alimlərimiz və o cümlədən, təhsil sahəsində çalışan müəllim ordusu milli ideologiyamızın formalaşması üçün öz fəaliyyətini göstərsin. Bu ideologiyanı qurmaq, yaratmaq, təşkil etmək, eyni zamanda əməli surətdə həyata keçirmək lazımdır" [3, s.10]. Heydər Əliyevin Azərbaycan rəhbərliyinə qayıdışı ilə başlıca qayəsini müstəqillik, azərbaycançılıq, dövlətçilik, ədalətlilik, demokratiya, milli tərəqqi, dünyəvilik kimi ümumbəşəri dəyərlər təşkil edən yeni bir ideologiyanın əsası qoyulmuşdur. Heydər Əliyev nəinki müstəqil Azərbaycan müstəqil dövlətinin yaradılması konsepsiyasını işləyib hazırlayıb həyata keçirdi, eyni zamanda Azərbaycan vətəndaşlarını birləşdirən, xalqımızı beynəlxalq aləmdə vahid amal, əqidə, məqsəd və məram ətrafmda səfərbər edən milli təlim - azərbaycançılıq ideologiyasını da yaratdı. Heydər Əliyev azərbaycançılıq ideyasına tamamilə yeni bir məzmun verərək onu bütöv bir xalqın - bütün dünyada yaşayan azərbaycanlıların, Azərbaycanla bağlılığı olan bütün soydaşlarımızın və 56 İqtisadi və Siyasi Elmlər Jurnalı. № 4 (9) 2017 həmvətənlərimizin milli birlik platformasına və milli ideologiyasma çevirdi [9, s.72]. Heydər Əliyev üçün azərbaycançılıq ideologiyasının mahiyyətini təşkil edən əsaslardan biri də milli-mənəvi dəyərlərin qorunub saxlanması və inkişaf etdirilməsi idi. O, qeyd edirdi ki, bizim milli ideologiyamızın kon : sepsiyası tarixi keçmişimizi, milli, mədəni, dini ənənələrimizi əks etdirməli, bu dəyərlərin qorunub saxlamlması və inkişaf etdirilməsinə xidmət et-məlidir. «Milli mənsubiyyət hər bir insan üçün onun qürur mənbəyidir. Mən həmişə fəxr etmişəm və bu gün də fəxr edirəm ki, mən azərbaycanlı-yam». Bu ifadələr Heydər Əliyevin milli-mənəvi aləmini göstərən və öz milli köklərinə bağlılığını sübut edən tarixi bir bəyanat idi [4, s.14]. Azərbaycanda dövlət idarəetmə sisteminin islahatlarmın kompleks təminat mexanizmi yaradılmalı, başlıca inzibati dəyişiklikləri, xüsusi halda icra hakimiyyəti orqanları sisteminin, dövlət qulluğunun, inzibati-ərazi quruluşunun, dövlət idarəetməsinin ayrı-ayrı sferalarınm transformasiyasını özündə əks etdirməli idi [11, s.97]. Bütün bunları nəzərə alaraq Heydər Əliyev 1998-ci il dekabr ayının 29-da «Azərbaycan Respublikasında dövlət idarəetmə sistemində islahatlar aparılması üzrə dövlət komissiyasmın yaradılması haqqında» fərman imzaladı ki, bu da səmərəli dövlət idarəetmə sisteminin formalaşdırılması istiqamətində aparılan islahatlarm başlanğıcım qoydu. Heydər Əliyevin rəhbərliyi altmda komissiya dövlət idarəetmə sisteminin islahatlarımn Konsepsiya layihəsini işləyib hazırladı. Bu konsepsiyada Azərbaycanın dövlət idarəetmə sisteminin müasir vəziyyəti təhlil olunaraq mövcud çatış- mamazhqlar aşkara çıxarılmış və dörd istiqamət üzrə islahatlarm aparılmasının zəruriliyi əsaslandırılmışdı (dövlət xərclərinin idarə olunması sisteminin yenidən qurulması; audit sisteminin islahatı;"döylət idarəetmə sisteminin (inzibati dövlət qulluğu) islahatı; hüquq və məhkəmə sisteminin is-lahatı). Konsepsiyada icra hakimiyyəti sisteminin təkmilləşdirilməsinin strateji istiqaməti və bu məqsədlə yerinə yetirilməli olan işlərin məzmunu, islahatlarm hüquqi təminatı, Nazirlər Kabinetinin rolu və funksiyasmm təkmilləşdirilməsi, dövlət müəssisələrinin və dövlət mülkiyyətinin idarə olunması, peşəkar dövlət qulluğunun formalaşdırılması məsələləri öz əksi- ni tapmışdı [30, s.135]. Aydındır ki, həyata keçirilən islahatlar dövlət idarəetməsinin səmərəliliyinin yüksəldilməsini, dayanıqh iqtisadi artım üçün şəraiti, sosial vəziyyətin yaxşılaşdınlması və yoxsulluğun azaldılmasını, demokratik institut-ların hərtərəfli inkişafmrtəmin etməli idi. Yüklə 2,17 Mb. Dostları ilə paylaş:
|