Radyo telev zyon s nema anab L m dali lat n amer ka
Yüklə 4,8 Kb. Pdf görüntüsü
|
145 sinema yaratmaya çalıştı, bunu diktatörlük bile yapmamıştı, devlet filmin politik içeriğinden çok altyapı uygulamaları için çalışmalı, salonlar, yeni teknolojilerin bulunması ve geliştirilmesi için uğraşmalıdır” diyerek eleştirilerini yapmaktadır (Johnson, 2005: 29). Günümüz Latin Amerika’sında sinemaya devlet yardımı gereklidir, ama bunun sadece finansal yardım mı olacağı yoksa filmin politikasına da karışmalı mı tartışmaları devam etmektedir. Ortak yapımlar, küreselleşmenin de etkisiyle artmaktadır. Latin Amerikalı sinemacılar, kıtanın içinden ortak yapımcı bulabildikleri gibi Avrupalı ve ABD’li ortak yapımcılarla da çalışmaktadırlar. 1980’lerde Avrupa televizyon kanallarının Latin Amerika sinemasının bağımsız yapımcı ve yönetmenlerine ilgileriyle başlayan ortak yapımlar, daha sonra ABD’nin popüler filmlere desteği ile devam eder (Chanan, 1998). spanyol ve Fransız televizyon kanalları başta olmak üzere birçok yapımcı Latin Amerikalı sinemacılarla beraber çalışmaktadır (Hoefert, 2004: 15). Kuzey Amerika’daki bağımsız yapımcılar da ortak yapımcılar arasındadır. ABD’nin Latin Amerika sinemacılarına ilgileri sadece ortak yapımlarla sınırlı değildir. Kendi ülkelerinde çektikleri filmlerle başarılı olmuş birçok Latin Amerikalı yönetmen Hollywood’da film çekmeye başlamıştır. 1990’larda Luis Puenzo, Hector Babenco, Alfonso Cuaron, Guillermo Del Toro Hollywood’a transfer olur (Elena, Lopes, 2003: 7). Onları, Walter Salles, Alejandro Gonzalez Inarritu, Alejandro Agresti gibi yönetmenler takip eder. Bu yönetmenler bir yandan Hollywood’da film çekerken, kendi ülkelerinde de çalışmaya devam etmektedir. ABD’de kazandıkları deneyimi ve maddi olanakları kendi sinemalarında değerlendirmektedirler. 146 Latin Amerika sinemasında yapımcılığın bir diğer kutbunu da bermedia isimli kurum oluşturmaktadır. Bu kurum 1989’e eğitim, dağıtım ve ortak yapımlarla ‘ beramerika Görsel Alanı’ yaratmak için kurulmuştur (Smith, 2003: 392). Avrupa’dan spanya ve Portekiz’le beraber Latin Amerika ülkeleri bu kuruma üyedir. Kurum, filmleri finanse etmek için, gösterime girdikten sonra geri alınmak üzere maddi yardım yapar. Aynı zamanda dağıtım alnında da faaliyet gösterir. Günümüzde Latin Amerika sinemasının en önemli kurumu görünümündedir. Latin Amerika sineması finansmanını, devlet yardımları, sponsorlar, ortak yapımcılar ve bermedia ile sağlamaktadır. Sponsor kuruluşlar, Brezilya’daki Petrobras örneğinde olduğu gibi devlet kurumları olabilmektedir. Günümüzde Latin Amerika sinemasına devletlerin desteği doğrudan olmaktan çok dolaylı bir şekilde olmaktadır. Bölgesel ve yerel hükümetlerse merkezi devletlerin yerine yapım ş irketleri kurarak sinemaya destek olmaktadır (Elena, 2003: 212). 3.4-) YÖNETMENLER Yeni Latin Amerika sinemasında itici gücü genç sinemacılar oluşturmaktadır. Bu genç sinemacılar 1960’lardan farklı olarak kendi ülkelerinde ya da diğer Latin Amerika ülkelerinde eğitim görmüştür. Bu kişilerin sinemayla ilişkileri yalnızca Hollywood sinemasıyla sınırlı kalmamış, kendi sinema tarihlerini de bilerek yetişmişlerdir. Ekonomik kriz sinema yapımını zorlaştırırken, gençler kendi kendilerini finanse ederek sinema yapmaya başlamıştır. Yeni kuşak kendi alternatif 147 film tarzını oluşturmaktadır. Bu tarz 1960’ların politik alternatifliğinden çok teknik bir alternatifliktir. 1960’ların sinema akımlarından etkilenmeleri teorik alandan çok film biçimi şeklinde olmuştur. Yeni kuşak sinemacılar 1960’ların sinema hareketlerinden biçimsel anlamda etkilenirken kendi sinema hareketlerini oluşturamamış ya da teorik bir çerçeve kuramamışlardır. Yeni kuşak sinemacılar da öncülleri gibi talyan yeni gerçekçiliğinden ve Fransız yeni dalgasından etkilenmiştir. 1960’larda yeni gerçekçiliğin sinema için ifade ettiği değerler günümüz sineması için de geçerlidir. Her iki dönemde de ekonomik sorunlar belirleyicidir. 1960’lar yeni gerçekçiliği politik bir sinema yapabilmek için kullanırken, günümüzün sineması bunu toplumsal bir sinema yapabilmek için kullanmaktadır. Günümüzde, Latin Amerika’da ekonomik ve toplumsal krizlerden doğan toplumsal bir sinema yapılmaktadır, ama bu sinema 1960’lardan farklı olarak politik ama devrimci değildir. Yeni Latin Amerika sinemasına biçim olarak en fazla etkiyi Cinema Novo yapmıştır. Cinema Novo’nun film biçimi kırsal alanda geçen filmlerde güncelliğini korumaktadır. Glauber Rocha’nın “tropikalizm” dediği Cinema Novo’nun biçimsel özellikleri şimdilerde de sürmektedir. Ancak, genel olarak yeni kuşak yönetmenler kliplerin ve reklâmların dilinden etkilenmiştir (Johnson, 2005: 18). Yeni kuşak yönetmenler farklılıklarını seyircinin anlayacağı filmler yaptıklarını söyleyerek belirtmektedirler (Shaw, 2003: 52). 148 Genç sinemacıların ardından eski kuşak da yeniden sinemaya dönmüştür. Sinema yapmaya ara vermiş olan ya da az sayıda film üretebilen sinemacılar yeniden film çekmeye başlamıştır. Günümüzde, Latin Amerika sinemasında üç kuşaktan yönetmenler filmler yapmaktadır. Birinci kuşağı 1960’larda sinema hareketlerinin içinde yer almış yönetmenler oluştururken, ikinci kuşak 1970 ve 1980’lerde film çekmeye başlamış ve aralıklarla günümüze kadar devam eden yönetmenlerdir. Üçüncü kuşak ise, 1990’ların ikinci yarısında ya da 2000’li yıllarda film çekmeye başlamış genç sinemacılardır. Birinci kuşak 1960 ve 1970’lerın sinema hareketlerini oluşturan yönetmenlerdir. 1960’ların sinemacılarından Arjantinli Fernando Solanas, Bolivyalı Jorge Sanjines, Kübalı Humberto Solas, Şilili Miguel Littin, Patricio Guzman ve Brezilyalı Carlos Diegues, Julio Bressane ve Nelson Pereira dos Santos gibi yönetmenler sinema yapmaya devam etmektedir. Sürgün hayatı yaşamak zorunda kalan bu sinemacılar, şimdilerde sinemaya bakışları aynı kalsa ya da değişmiş olsa da ilk baştakine benzer bir heyecanla çalışmaya devam etmektedir. Fernando Solanas, ikinci sinemacı olarak geçirdiği yılların ardından tekrar belgesele dönmüş ve üçüncü sinemacı olarak çalışmaya başlamıştır. Yağma Anıları ve Kimsesizlerin tibarı filmlerinde Arjantin’in yakın geçmişini incelemekte ve ekonomik krizlere yol açan sorunları anlatmaktadır. Yağma Anıları’nda, 2001’de Arjantin’in içine girdiği ekonomik krizin nedenleri üzerinde durulurken, Arjantin’in yeni-sömürge bir ülke olmasını anlatmaktadır. Kimsesizlerin tibarı, 2001 krizi sırasında gerçekleşen toplumsal gösterilere ve krizden en fazla etkilenen ve toplumun Yüklə 4,8 Kb. Dostları ilə paylaş:
|