2
Elmi redaktor - MEA-nın müxbir üzvü, professor E. Mehrəliyev
Ön söz - MEA-nın həqiqi üzvü, akademik Ramiz Məmmədov
Rəyçilər - MEA-nın müxbir üzvü, akademik Eyyub Quliyev
- MEA-nın müxbir üzvü professor Rəhim Hüseynov
- MEA-nın müxbir üzvü professor Rafiq Əliyev
- professor Əjdər Ağayev
- dosent Vidadi Bəşirov
Bədii redaktor - filoloq Qənirə Əmircanova
Kompüter dizaynı - Sevinc
Kompüterdə yığan – Sinay
Ramiz Dəniz. “Əsrləri qabaqlamış alim – Nəsirəddin Tusi”.
Bakı, “MM-S” müəssisəsi, 2014, 416 səh.
ISBN – 978-9952-8230-8-0
Tarixdə öz əməli bədii irsi ilə dərin iz buraxmış görkəmli Azərbaycan
alimi Nəsirəddin Tusi barəsində yazmaq həm məsuliyyətli, həm də şərəfli
işdir. Tanınmış fenomenal alimlərələ yanaşı dünya ensiklopediyasının qızıl
səhifələrində layiqli yer tutmuş Nəsirəddin Tusi bizim xalqın ən şərəfli
şəxsiyyətlərindən biridir. Onu yalnız Şərqin Elmlər Akademiyasının
tacında parlayan ən iri qiymətli qaşa bənzətmək olar. Ona görə ki,
Nəsirəddin Tusi riyaziyyata, həndəsə-yə, astronomiyaya, coğrafiyaya,
etikaya dair şah əsərlər yazaraq, bir çox unikal kəşflərin və ixtiraların
banisi kimi Azərbaycanın adını Dünya elminin ən yüksək zirvəsinə
qaldırmışdır. Alimin əsaslandırılmış qənaətinə görə, Amerika qitəsinin
kəşfi bir neçə yüz il baş vermişdir. Təəssüflər olsun ki, bu həqiqətlə əksər
xalqlar tanış deyil. Bu əsəri yazmaqla mən Tusinin dünya miqyasında necə
bənzərsiz alim olduğunu oxuculara çatdırmaq istəyirəm.
D 4702060103 © R.Dəniz 2014
M 087-2014
4
Ön söz
Bu kitabın müəllifi ilə bizim tanışlığımız 2002-ci ilin
iyun ayında olmuşdur. Belə ki, “Təhsil” Cəmiyyəti məni
“Nəsirəddin Tusinin elmi xidmətləri və Nəsirəddin Tusi
Ramiz Qasımov yaradıcılığında” mövzusunda keçirəcəyi
elmi-praktiki konfransa dəvət etdi və onun “Xristofor
Kolumb, Nəsirəddin Tusi və Amerika qitəsinin həqiqi
kəşfi” kitabı haqqında rəylə çıxış etmək təklifini verdi.
Açığını deyim ki, kitabın adı ilə müəllifin kim olduğunu
müqayisə etdikdə mən bir qədər təəccübləndim və bəlkə də
heyrətləndim.
Yəqin oxucu Ramiz Dənizin (Qasımov) SOKAR-ın
“Azərneftyağ” zavodunda fəhlə işlədiyini və ali təhsili
olmadığını bilir, amma mən onun avtobioqrafiyasını nəql
etmək fikrində deyiləm. Baxdım ki, mövzu çox ciddi və
böyükdür, ona görə də təbii olaraq, belə iddialı müəllifin
əvvəlki yaradıcılığı məni maraqlandırdı və məlum oldu ki,
o artıq bu istiqamətdə yazılmış bir neçə kitabın, xüsusilə də
qeyd edək trilogiyanın müəllifidir. Mənə rəy üçün verilmiş
kitabı və əvvəlki nəşrləri oxuduqdan sonra özüm üçün
qoyduğum belə suala cavab vermək istədim, kimdir Ramiz
Dəniz? Bu şəxs yazıçıdır, yoxsa tədqiqatçı və nəyə nail
olmaq istəyir? Məlum oldu ki, o yeni üsulda çalışan, zən-