Rasulova zilola durdimurotovna o‘quv jarayonini takomillashtirishda pedagogik tizim mazmun va mohiyati

«Aqliy hujum» metodi faollashtirishning muhim usuli bo‘lib, unda g‘oya guruhning barcha ishtirokchilarini bir xilda o‘ziga tortadi. O‘qituvchi mavzu yoki savolni ajratib oladi, keyin esa o‘quv faolligi 5-10 daqiqa oralig‘idagi vaqt chegarasida engillashtiriladi. Aqliy hujum turli tarzda masalan, qandaydir mavzuni muhokama qilish uchun, yangi savol qo‘yish yoki istalgan qandaydir muammoni hal etish uchun qo‘llaniladi.
Klaster (Tarmoqlar) metodi – ta’lim oluvchilarni biron bir mavzuni chuqur o‘rganishlariga yordam beradi va talabalarni mavzuga taalluqli tushuncha yoki aniq fikrni erkin va ochiq ravishda ketma-ketlik bilan uzviy bog‘langan holda tarmoqlashlariga o‘rgatadi. Bu metod o‘tilgan mavzuni mustahkamlash, yangi mavzuni o‘zlashtirish, umumlashtirish hamda talabalarni shu mavzu bo‘yicha tasavvurlarini chizma shaklida ifodalashga undaydi.
«Kichik guruhlarda ishlash» metodi - o‘qituvchi tomonidan berilgan ma’lum bir topshiriqni hamkorlikda bajarish uchun talabalarni kichik guruhlarga ajratib, berilgan topshiriqni echish yo‘llarini ishlab chiqishni taqozo etuvchi metod. Ushbu metod qo‘llanilganda talabalar kichik guruhlarda ishlab, darsda faol ishtirok etadi, boshlovchi rolida bo‘lishda, bir-biridan o‘rganishga va turli nuqtai-nazarlarni qadrlash imkoniga ega bo‘ladi.
Kichik guruhlarda ishlash metodi qo‘llanilganda o‘qituvchi boshqa noan’anaviy metodlarga qaraganda vaqtni tejash imkoniyatiga ega bo‘ladi. CHunki o‘qituvchi bir vaqtning o‘zida barcha talabalarni mavzuga jalb eta oladi va baholay oladi. Bu metod ko‘pincha ma’ruza, amaliy va laboratoriya mashg‘ulotlarida qo‘llaniladi va ta’lim samaradorligiga erishiladi.
«Rolli o‘yin» – talabalar tomonidan pedagogik vaziyatning har xil shart-sharoitlarini sahnalashtirish orqali ko‘rsatib beruvchi metod. Rolli o‘yinning ishbilarmonlik o‘yindan farqi shundaki, bunda baholanmaydi. Rolli o‘yinda qo‘yilgan muammoni echish bo‘yicha ishtirokchilarning birgalikdagi faol ishi tashkil etiladi. Rolli o‘yinlar talabalarda shaxslararo muomala malakasini shakllantiradi.
«Blits o‘yin» texnologiyasi talabalarni harakatlar ketma-ketligini to‘g‘ri tashkil etishga, mantiqiy fikrlashga, o‘rganayotgan predmeti asosida ko‘p, xilma-xil fikrlardan, ma’lumotlardan kerakligini tanlab olishni o‘rgatishga qaratilgan. Ushbu texnologiya davomida talabalar o‘zlarining mustaqil fikrlarini boshqalarga o‘tkaza oladilar.