Redaks ġya heyəTĠ
Yüklə 7,09 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- QAÇQIN VƏ KÖÇKÜNLƏRLƏ BAĞLI KOMĠSSĠYANIN YARADILMAS I HAQQINDA QƏRAR
- AÇQINLAR MƏSƏLƏSĠ
98
baĢlanılanda onun sıralarına qoĢulmuĢdur. Hərbi nazirlik bərpa edildikdən sonra polkovnik Məhəmməd Mirzə Qacar birinci topçu briqadasmın ko mandiri təyin
olun muĢdu. Briqadanın formalaĢdırılmasının ilkin ağırlığı da onun üzərinə düĢmüĢdü. Azərbaycan ordusunun təĢkilatlan masında göstərdiyi xid mətlərinə görə Hö ku mətin 1919 il 25 iyun tarixli qəra rı ilə ona general-mayor rütbəsi verilmiĢdi. Məhəmməd Mirzə Qacar 1919 il dekabrın 1-də BaĢ Topçu Ġdarəsinin rə isi, 1920 il mart ın 15-də isə Azərbaycan ordusunun təchizat rə isi təyin olundu. Onun baĢçılıq etdiy i quru mun tərkibinə ləvazimat idarəsi, istehkam təchizat ı idarəsi, topçu təchizatı idarəsi, hərbi-sanitar hissəsi və hərbi baytar hissəsi daxil idi. M.M.Qacar 1920 ilin mayında bolĢevik iĢğalına qarĢı baĢlamıĢ Gəncə üsyanının (1920) əsas təĢkilatçılanndan biri id i. Ona üsyandan sonra təĢkil olunacaq yerli höku mətə rəhbərlik et mə k
tapĢırılmıĢdı. Lakin üsyan iĢğalçı Qırmızı ordu birleĢmələrinin birgə əməliyyatı nəticəsində amansızcasına yatırıld ı. Məhəmməd Mirzə Qacarın sonrakı taleyi barədə mə lu mat yo xdur. Əd.: Nəzirli ġ., Cümhuriyyət generalları, B., 1995, yenə onun, Qacarlar, B., 1995, Süleymanov M., Azərbaycan ordusu (1918-1920), B., 1998; Каджар; Чингиз, Каджар, Б., 2001
Cü mhuriyyəti ordusunun yüksək rütbəli zabiti. A zərbaycan Qacarlar sülalesi nəslindəndir.Tiflis hərbi məktəbində təhsil almıĢdır. 1886 ildən Rusiya ordusunun 152-ci Vladiqafqa z alayında, Rusiyanın mü xtəlif Ģəhərlərində süvari diviziyalarında xid mət etmiĢ, Birinci dünya müharibəsi (1914-18) dövründə Qərb cəbhəsində tabor və alay komandiri olmuĢdur. 1916 ildə polkovnik rütbəsi alan Seyfulla Mirzə Qacar A mur sərhəd alayınm ko mandiri idi. "Müqəddəs Stanislav", "Müqəddəs Anna", "Müqəddəs Vladimir" ordenləri, " Georgi" silahı ilə təltif edilmiĢdir. Seyfulla Mirzə Qacar A zərbaycan Xalq Cü mhuriyyəti hərbi nazirliyinin bərpasından sonra milli orduya qoĢulan ilk Azərbaycan zabitlərindən biri idi. Hərbi nazirliyin 1918 il 15 noyabr tarixli əmri ilə o, baĢ qərargahda Lə-vazimat idarəsinin rəisi, 1919 ilin əvvəlindən isə 3-cü Gəncə piyada alayının komandiri təyin edilmiĢdi. Sonradan baĢqa vəzifələrdə də fəaliyyət göstərmiĢ Seyfulla Mirzə Qacar 1921 ilədək A zərbaycan hərbi hissələrində xid mətini davam etdirmiĢ, həmin ildə xəstəliyi ilə əlaqədar istefaya çıxmıĢdır. Əd.: N əz i r li ġ., Arxivlərin sirri açılır, B., 1999; Каджар; Чингиз, Каджар, Б., 2001
sülaləsindən olan ġahzadə Əmir Kazım Mirzə Qacann nəvəsi, Azərbaycanın xalq artisti Surəyya Qacann atasıdır. Orenburqda hərbi mə ktəb bitirmiĢdir. UĢaq yaĢlarından musiqiyə həvəs göstərən Sədrəddin Mirzə ya xĢı skrip ka çalmıĢ, sonralar musiqi müsabiqəsində qızıl medala layiq görülmüĢdür. Hərbi xid mətini Vladivostokda keçirmiĢdir. Fevral inqilabından (1917) sonra Tiflisdə, daha sonra Gəncədə yaĢamıĢdır. A zərbaycan Xalq Cü mhuriyyəti yarandıqdan sonra milli ordu sıralarında xid mətə baĢlamıĢ, 1919 ilin sonlarınadək Bakı qəzasının hərbi rəisi, həmin vaxtdan isə hərbi na zirliyin dəftərxana rə isi olmuĢdur. Aprel işğalından (1920) sonra Sədrəddin Mirzə bolĢeviklə r tərəfındən həbs edilərək A rxangelskə sürgün olunmuĢ, bir ildən sonra isə Ryazan Ģəhərində güllələn miĢdir.
Birinci dünya müharibəsi (1914-18) illərində və bundan sonrakı dövrdə erməni-daĢnak quldurlarının törətdikləri soyqırımları nəticəsində ata-baba torpaqlarından, doğma yurd-yuvalarından didərgin düĢmüĢ azərbaycanlılara kö mək göstərmək məqsədilə ayrıca höku mət quru mu yaradılması barədə sənəd. 1919 il iyunun 23-də Azərbaycan Xa lq Cü mhuriyyəti Höku mət i tərə fındən qəbul edilmiĢdir. Qəra rın birinci bəndinə əsasən, Bakı Ģəhərində qaçqınların ehtiyacların ı müəyyənləĢdirmək üçün Əkinçilik, Da xili iĢlər və Himayədarlıq nazirlikləri nümayəndələrindən ibarət Mərkəzi ko missiya, quberniya və qəzalarda isə ona tabe olan yerli ko missiyalar yaradılmalı idi. Ġkinci bəndə görə, xarici iĢlər naziri, qaçqın lar məsələsinin həllini asanlaĢdırmaq və beynəlxalq ko missiya yaratmaq məqsədilə Ermən istan Respublikası ilə ə laqə sa xla malı idi. QAÇQINLAR MƏSƏLƏSĠ, A zərbaycan Xa lq Cü mhuriyyəti dövründə q a ç q ı n l a r məsələsi - 20 əsrin əvvəllərində erməni millətçilərin in azərbaycanlılara qarĢı dəfələrlə törətdikləri soyqırımları nəticəsində yaranmıĢ və beynəlxa lq səciyyə kəsb et miĢ proble m. 19 əsrin əvvəllərindən baĢlayaraq çar Rusiyası tərəfindən cənubi Qafqa za - Azərbaycan torpaqlarına köçürülmüĢ ermən ilər yerli aborigen əhali olan a zərbaycanlıla ra qarĢı ara msız kütləv i qırğın lar həyata keçirmiĢ, onları ö z ev-eĢiklərindən məhru m etmiĢ, ata-baba torpaqlarından sıxıĢdırmıĢlar. Azərbaycan xalq mın ü zləĢdiyi belə fəlakətlərdən biri də Yüklə 7,09 Mb. Dostları ilə paylaş:
|