Reja Firmalarning qisqa va uzoq muddatli oraliqdagi faoliyati

Ishlab chiqarish xarajatlari

Mikroiqtisodiyot
F.B.Ahrorov
© South-Western College Publishing 1998

Reja

1. Firmalarning qisqa va uzoq muddatli oraliqdagi faoliyati

2. Firmalarda xarajatlar tushunchasi va ularning turkumlanishi

3. O`zgarmas, o`zgaruvchan, o`rtacha va chekli xarajatlar

4. Ishlab chiqarish, davr, moliyaviy xarajatlar va favqulodda zararlar

Ushbu mavzuni urgangandan keyin siz quyidagilarni bilishingiz kerak:

1. Bevosita va bilvosita xarajatlarni farqlashingiz.

2. Buxgalteriya va iqtisodiy foydani farqlashingiz.

3. Nolga teng iqtisodiy foyda nima uchun yomon natija emasligini tushuntirishingiz.

4. Turli xarajat tushunchalari va egri chiziqlarini bilishingiz.

6. Ishlab chiqarishni xarajatlar bilan bog’lay olishingiz.

7. Xarajatlarga ta’sir qiluvchi omillarni belgilab olishingiz.

Xarajatlar

• Bevosita xarajatlar - bu haqiqiy to'lov amalga oshirilganda yuzaga keladigan xarajatlar.
• Bilvosita xarajatlar ishlab chiqarishda ishlatilgan va haqiqiy to'lov amalga oshirilmagan resurslar qiymatini ifodalaydi. Bu firma o'z resurslaridan foydalanishi yoki firma egalari bunga hissa qo'shishi natijasida yuzaga keladi.

Buxgalteriya va iqtisodiy foyda

Total revenue-yalpi tushum
Explicit costs-Bevosita (tug’ri)xarajatlar
Implicit costs-Bilvosita (yashirin) xarajatlar
Accounting profit-Buxgalteriya foydasi
Economic profit-Iqtisodiy foyda

Ishlab chiqarish davrlari, omillari va xarajatlari

Yalpi, o’rtacha va marjinal xarajatlar

TFC-Yalpi xarajatlar

Yalpi, o’rtacha va marjinal xarajatlar

AFC-O’rtacha xarajatlar
Yalpi, o’rtacha va marjinal xarajatlar
TVC-Jami o’zgaruvchi xarajatlar

Yalpi, o’rtacha va marjinal xarajatlar

AVC-O’rtacha o’zgaruvchi xarajatlar

Yalpi, o’rtacha va marjinal xarajatlar

TC-Yalpi xarajatlar

Yalpi, o’rtacha va marjinal xarajatlar

ATC-O’rtacha yalpi xarajatlar

Yalpi, o’rtacha va marjinal xarajatlar

MC-Marjinal xarajatlar

Marjinal daromadlarni kamayib borish qonuni

Marjinal mahsulot va Marjinal xarajat

Marjinal mahsulot va Marjinal xarajat

O’rtacha va marjinal xarajat egri chiziqlari

O’rtacha va marjinal xarajat egri chiziqlari

O’rtacha va marjinal xarajat egri chiziqlari

Ishlab chiqarishni xarajatlarga bog’lash

Tahlil
Qisqa muddatda
ishlab chiqarish : kamida bitta
omil o’zgarmas
MC AVC dan kichik
bulsa, AVC
MPP
O’zgaruvchi
omil
MC
MC
MC
ATC dan kichik
bulsa, ATC
MC AVC dan rkatta
bulsa, AVC
MC ATC dan katta
bulsa, ATC
MPP
O’zgaruvchi
omil

O’zoq muddatda o’rtacha xarajatlar egri chizig’I (LRATC)

O’zoq muddatda o’rtacha xarajatlar egri chizig’I (LRATC)

Olti sanoat tarmog’ida minimum samarali hajm

Chapter Summary

• Explicit and Implicit Cost
• Economic and Accounting Profit
• Sunk Cost
• Production and Costs in the Short Run
• Production and Costs in the Long Run
• Shifts in Cost Curves

Key Terms and Concepts

• Explicit Cost
• Implicit Cost
• Accounting Profit
• Economic Profit
• Normal Profit
• Sunk Cost
• Fixed Inputs
• Variable Inputs
• Fixed Costs
• Variable Costs
• Total Cost
• Short Run
• Long Run

• Average Fixed Cost
• Average Variable Cost
• Average Total Cost (Unit Cost)
• Marginal Cost
• Law of Diminishing Marginal Returns
• Marginal Physical Product
• Average-Marginal Rule
• Long-Run ATC Curve
• Economies of Scale
• Constant Returns to Scale
• Diseconomies of Scale
• Minimum Efficient Scale