Residivə görə cəza təyin edilməsi barədə Vəkillərin İxtisas Komissiyasının üzvü
Yüklə 0,68 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 45 A Z Ə R B A Y C A N V Ə K İ L İ ‐ V nömrə
- Məhkəmə aktlarına hüquq və azadlıqların pozulması ilə bağlı yeni hallar üzrə baxılması üçün əsaslar
- Hüquq və azadlıqların pozulması ilə bağlı yeni hallar üzrə ‐məhkəmə aktlarına baxılması
- İnsan Hüquqları üzrə Avropa Məhkəməsi tərəfindən Azərbaycan Respublikasının məhkəmələrində cinayət təqibi üzrə icraat zamanı "İnsan hüquqlarının və
- 46 A Z Ə R B A Y C A N V Ə K İ L İ ‐ V nömrə
- HÜQUQİ MƏSƏLƏLƏR
- A. Ərizənin mümkünlüyü
45 A Z Ə R B A Y C A N V Ə K İ L İ ‐ V nömrə 109.2. Bu Məcəllənin 109.1‐ci maddəsində nəzərdə tutulmuş hallardan biri olduqda, hakim özü‐özünə etiraz etməlidir. 13. Aşağıda ölkə məhkəmələri tərəfindən çıxarılmış müvafiq qərarlara yenidən baxılması və Avropa Məhkəməsi tərəfindən Konvensiyanın pozuntusu müəyyən edildikdən sonra yeni hallar üzrə işə baxılmasına dair CPM‐də əks olunmuş müddəalar qeyd edilmişdir: M a d d ə 4 5 5 . Məhkəmə aktlarına hüquq və azadlıqların pozulması ilə bağlı yeni hallar
455.0. Məhkəmə aktlarına hüquq və azadlıqların pozulması ilə bağlı yeni hallar üzrə baxılması üçün əsaslar aşağıdakılardır: 455.0.2.
İnsan Hüquqları üzrə Avropa Məhkəməsi tərəfindən Azərbaycan Respublikasının məhkəmələrində cinayət işi, məhkəməyədək sadələşdirilmiş icraat materialları və ya xüsusi ittiham qaydasında şikayət üzrə icraat zamanı "İnsan hüquqlarının və əsas azadlıqların müdafiəsi haqqında" Konvensiyanın müddəalarının pozulduğu müəyyən edilməsi; ... M a d d ə 4 5 6 . Hüquq və azadlıqların pozulması ilə bağlı yeni hallar üzrə ‐məhkəmə
456.1. Hüquq və azadlıqların pozulması ilə bağlı yeni hallar üzrə məhkəmə aktlarına baxılması hüququna Azərbaycan Respublikası Ali Məhkəməsinin Plenumu malikdir. 456.2. Bu məcəllənin 455.0.1‐ci və 455.0.2‐ci maddələrində nəzərdə tutulan əsaslar olduqda, Azərbaycan Respublikası Ali Məhkəməsinin Plenumu Azərbaycan Respublikası Konstitusiya Məhkəməsinin və İnsan Hüquqları üzrə Avropa Məhkəməsinin qərarlarının icrası ilə bağlı yalnız hüquqi məsələlər üzrə işlərə baxır. Azərbaycan Respublikası Konstitusiya Məhkəməsinin və ya İnsan Hüquqları üzrə Avropa Məhkəməsinin qərarı Azərbaycan Respublikasının Ali Məhkəməsinə daxil olduqda Ali Məhkəmənin sədri hakimlərin birinə işin plenumun məhkəmə iclasına hazırlanmasını və məruzə edilməsini tapşırır. İşə plenumun məhkəmə iclasında Azərbaycan Respublikası Konstitusiya Məhkəməsinin və ya İnsan Hüquqları üzrə Avropa Məhkəməsinin qərarı Azərbaycan Respublikasının Ali Məhkəməsinə daxil olduqdan sonra 3 aydan gec olmayan müddətdə baxılır.... M a d d ə 4 5 9 . İnsan Hüquqları üzrə Avropa Məhkəməsi tərəfindən Azərbaycan
“459.0. Bu məcəllənin 455.0.2‐ci maddəsi ilə nəzərdə tutulan hallarda məhkəmə aktına yenidən baxmış Azərbaycan Respublikası Ali Məhkəməsinin Plenumu aşağıdakı qərarlardan birini qəbul etmək hüququna malikdir: 459.0.1. müvafiq birinci, apellyasiya və kassasiya instansiyası məhkəmələrinin, habelə əlavə kassasiya qaydasında hüquq və azadlıqların pozulması ilə çıxarılmış məhkəmə aktlarının tam və ya qismən ləğv edilməsi və cinayət işinin, məhkəməyədək sadələşdirilmiş icraat materiallarının və ya xüsusi ittiham qaydasında şikayət üzrə icraat materiallarının yenidən baxılması üçün aidiyyəti üzrə müvafiq birinci və ya apellyasiya instansiyası məhkəməsinə göndərilməsi barədə; 459.0.2. bu məcəllənin 421.1.2 və 421.1.3‐cü maddələrində nəzərdə tutulmuş hallarda kassasiya instansiyası məhkəməsinin qərarının və (və ya) əlavə kassasiya qaydasında çıxarılmış qərarın dəyişdirilməsi barədə; 459.0.3. kassasiya instansiyası məhkəməsinin qərarının və (və ya) əlavə kassasiya qaydasında çıxarılmış qərarın ləğv edilməsi və yeni qərarın çıxarılması barədə. 14. Hakimə və ya məhkəmə tərkibinə etiraza dair qaydaların tətbiqi ilə bağlı məhkəmə təcrübəsi barədə 2005‐ci il 24 noyabr tarixli 3 nömrəli qərarında Ali Məhkəmənin Plenumu bildirmişdir ki, hakimin işə baxmaqdan kənarlaşdırılması üçün müvafiq hüquqi əsaslar olduqda, o, tərəflərin etirazı olmadıqda belə, öz razılığı ilə prosesdən kənarlaşmalıdır. Plenum prosesdən belə
46 A Z Ə R B A Y C A N V Ə K İ L İ ‐ V nömrə kənarlaşmaq tələbini hakimin hüquqi vəzifəsi kimi müəyyən edir (3.2‐ci bənd). Birinci instansiya məhkəməsində cinayət işinə baxılmasında artıq iştirak etmiş hakim eyni cinayət işinə yenidən baxılması zamanı iştirak etməməlidir (13‐cü bənd). HÜQUQİ MƏSƏLƏLƏR I. KONVENSİYANIN 6‐CI MADDƏSİNİN İDDİA EDİLƏN POZUNTUSU 15. Ərizəçi şikayət edərək bildirmişdir ki, eyni hakim onun hüquqi məsələlərlə bağlı verdiyi iki ardıcıl kassasiya şikayətinə baxmış Ali Məhkəmənin hər iki tərkibində iştirak etmişdir. O qeyd etmişdir ki, eyni hakimin işə ikinci dəfə baxılmasında iştirak etməsi ölkədaxili prosessual qanunvericiliyin tələblərini pozmuşdur və buna görə də Ali Məhkəmənin bu cür qaydada təşkil olunmuş tərkibi qərəzsiz ola bilməzdi. Konvensiyanın 6‐cı maddəsinin müvafiq hissəsində qeyd olunur:
Hər kəs, onun mülki hüquq və vəzifələri müəyyən edilərkən...məhkəmə vasitəsi ilə...işinin ədalətli...araşdırılması hüququna malikdir. A. Ərizənin mümkünlüyü 16. Hökumət hazırkı işdə ərizəçiyə əhəmiyyətli dərəcədə ziyan vurulub‐vurulmadığını dəqiqləşdirməyi Məhkəmədən xahiş etmişdir. 17. Ərizəçi bununla bağlı fikrini bildirməmişdir. 18. Məhkəmə hesab edir ki, belə vəziyyətdə o, ərizəçinin şikayətinin Konvensiyanın 35‐ci maddəsinin 2010‐cu ilin 1 iyun tarixində qüvvəyə minmiş Konvensiyaya 14‐cü Protokol ilə dəyişiklik edilmiş redaksiyasına əsasən mümkün olub‐olmadığını müəyyənləşdirməlidir. 14 saylı Protokol 35‐ci maddəyə mümkünlük ilə bağlı yeni tələb əlavə etmişdir. Burada qeyd olunur: 3. Məhkəmə 34‐cü maddənin müddəalarına müvafiq olaraq verilmiş aşağıdakı fərdi şikayətlərə baxmır:
(b) əgər ərizəçiyə “əhəmiyyətli dərəcədə ziyan” vurulmamışdırsa, bir şərtlə ki, Konvensiyada və onun Protokollarında müəyyən edilmiş insan hüquqlarına hörmət ərizənin mahiyyəti üzrə araşdırılmasını tələb etməsin; bununla yanaşı ölkə daxili məhkəmə tərəfindən lazımı şəkildə baxılmamış heç bir iş bu əsasla rədd edilə bilməz”. 19. Məhkəmə təkrar edir ki, yeni müddəa qüvvəyə mindiyi tarixdən etibarən, artıq mümkünsüz elan edilmiş işlər istisna olmaqla, Məhkəmədə baxışı gözlənilən bütün işlərə tətbiq olunur (bax: “Qaftoniuk Rumıniyaya qarşı” (Gaftoniuc v. Romania (dec.), no. 30934/05, § 29, 22 February 2011)). 20. Məhkəmə qeyd edir ki, Konvensiyanın 35‐ci maddəsinin 3‐cü bəndinin b) yarımbəndi ilə təsbit edilmiş meyarın başlıca elementi ərizəçiyə əhəmiyyətli dərəcədə ziyan vurulub‐vurulmadığıdır (bax: “İonesku Rumıniyaya qarşı” (Ionescu v. Romania (dec.), no. 36659/04, § 32, 1 June 2010 və “Korolyov Rusiyaya qarşı” (Korolev v. Russia (dec.), no. 25551/05, 1 July 2010)). 21. De minimis non curat praetor kimi ümumi prinsipdən irəli gələn mümkünlük meyarı belə bir fikirlə sıx bağlıdır ki, hüquq pozuntusu sırf hüquqi nöqteyi‐nəzərdən nə qədər real olsa da, beynəlxalq məhkəmənin diqqətini çəkmək üçün minimum ağırlıq səviyyəsinə malik olmalıdır. Bu minimum səviyyənin qiymətləndirilməsi təbiət etibarı ilə nisbi xarakter daşıyır və işin bütün hallarından asılıdır. Pozuntunun ağırlığı qiymətləndirilən zaman istər ərizəçinin subyektiv fikirləri, istərsə də konkret işin obyektiv halları nəzərə alınmalıdır (yuxarıda qeyd edilmiş Korolyov işi). Əhəmiyyətli dərəcədə ziyanın vurulmadığını müəyyənləşdirən zaman mübahisə olunan məsələnin maddi baxımdan nəticələri və ya işin ərizəçi üçün əhəmiyyəti kimi meyarlar nəzərə alına bilər (bax: yuxarıda qeyd edilmiş “İonesku” işi, 34‐cü bənd). 22. Hazırkı işdə Məhkəmə hesab edir ki, şikayətin predmetini təşkil edən ölkədaxili proseslərin ərizəçi barəsində ittiham hökmünün çıxarılması ilə bitməsi faktı nəzərə alınmalıdır. İşdə olan Yüklə 0,68 Mb. Dostları ilə paylaş:
|