S. X. Babadjanova, X. M. Bobojonova Dorivor o‘simliklar florasi va sistematikasi

I.V. Belolipov, N.Z. Arabova, X, Axmedov, K.X. Buxorov, A.M. lslamov, Sh.E. Abdurasulov
Botanika va оsimliklar fiziologiyasi Т.: 
«Fan va lexnologiya», 2018

---

113 
binafsharang. Piyozi murakkab, pardasimon umumiy qobiq ichida 7- 30 dona mayda 
piyozchalari boʻladi. Tarkibida qand, C, B vitaminlari, efir moyi, fitonsidlar bor. Oziq 
ovqatga, tibbiyotda, veterinariyada, sabzavotlarni konservalashda ishlatiladi. 
Tur
. Sarimsoq
 (Allium.sativum) 
damlamasi va alkogolli ekstrakti bu oshqozon-ichak traktining 
harakati va sekretor funktsiyalarini kuchaytiradi, bu normal ichak florasini rivojlanishiga 
yordam beradi va organizmning shamollash, yuqumli kasalliklarga chidamliligini va tanadagi 
immunitetni oshirish vositasi sifatida xizmat qiladi
Turkum
. Marvaridgul (
Convatlaria).
. 
Ko‘p yillik, ildizpoyali, o‘t o‘simlik.
Tur
. May marvaridguli (C. 
majalis
) turidan farm sanoatida, dori tayyorlashda va parfumeriya 
sanoatida foydalaniladi
.
Nargisdoshlar oilasiga ko'p yillik piyozli o'simliklar kiradi. Ular asosan tropic va subtropik 
hududlarda, ayniqsa Markaziy va Janubiy Amerika va O’rtayer dengizi artoflarida keng 
tarqalgan. O’rta Osiyoda 3 turkum, 9 turi, O’zbekistonda 3 turkum ega 5 turi uchraydi. 
29
.
Sistematikasi. 
Bo‘lim.
Magnoliyatoifa (gulli, yopiq urug‘li) o ‘simlikIar (Magnoliophyta yoki
Angyospermae)
 
Ajdod (sinf). Lolasimonlar yoki bir urug'pallalilar (Liliopsida yoki Monocotyledones) - 
Однодольные 
Ajdodcha (sinfcha)-
Lolakabilar (Liliidae)- Лилейные 
Qabila. 
Lolanamolar (Liliales) -Лилейные 
Oila. 
Nargizdoshlar (Amaryllidaceae Jaume) - Амарилис-совые