Samarqand Viloyat pedagog kadrlarni qayta tayyorlash va malakasini oshirish instituti

Ko’makchi fe’llarning ma’no turlari

• .

Yetakchi fe’li yasama so’zdan iborat bo’lgan ko’makchi fe’lli so’z qo’shilmasiga misollar

• Bir mahal yo’l kengayib (keng+ay-sifatdan yasalgan fe’l)
• ketdi.
• Birpasgina bo’lsa ham ko’rinish berib , notavon ko’nglimni tinchitib (tinch+i-sifatdan yasalgan fe’l) ketsang bo’lgani.
• Yomg’ir tobora kuchayib (kuch+ay-otdan yasalgan fe’l) borayotir.

Yetakchi fe’li juft so’zdan iborat bo’lgan ko’makchi fe’lli so’z qo’shilmasiga misollar :

• Bu niyatni Mohlaroyim ham qo’llab –quvvatlab turibdi.
• Ba’zan Mehrixonlar oilasiga ham borib- kelib turadi.

Yetakchi feli takroriy so’zdan iborat bo’lgan ko’makchi fe’lli so’z qo’shilmasiga misollar:

• Qobil bobo yalang bosh , yalang oyoq, yaktakchan og’il eshigi yonida turib titraydi, tizzalari bukilib –bukilib ketadi.
• Ko’makchi fe’li bir necha so’zdan iborat bo’lgan ko’makchi fe’lli so’z qo’shilmasiga misollar:
• Qo’shnisi buni bilsa ham, indamay qo’ya qoldi.

Zamon,shaxs –son qo’shilmalari, fe’lning vazifa shakllari faqat ko’makchi fe’llarga qo’shiladi:

• O’qib bo’lish –harakat nomi shakli (ko’makchi fe’lga qo’shildi)
• o’qib chiqayotgan –sifatdosh shakli (ko’makchi fe’lga qo’shildi)
• Munosabat shakli - o’qib chiqing- buyruq -istak mayli (ko’makchi fe’lga qo’shildi)
• O’qib chiqsa –shart mayli (ko’makchi fe’lga qo’shildi)
• O’qib chiqdim –xabar mayli, o’tgan zamon ,I-shaxs , birlik.