Shitja e aksioneve të rregullta me kesh
Shembull 1:
Korporata N ka marrë autorizimin për mundësinë e shitjes së 300.000 aksioneve të vlerës nominale 80€. Ndërkohë korporata ka shitur me të gatshme 10.000 aksione të rregullat për:
-
100 €
-
80 €
-
60 €
a) 100 €
Keshi...................................... 1,000,000
Kapitali aksionar ........................800,000
Premia në kapital ........................200,000
b) 80 €
Keshi...................................... 800,000
Kapitali aksionar ........................800,000
c) 60 €
Keshi...................................... 600,000
Diskonti ..................................200,000
Kapitali aksionar ........................800,000
Shembull: master
Me 5 janar 2006 korporata N ka marr autorizim për 200.000 aksione të rregullta të vlerës nominale 3€
10 janar 2006 ka shitur 30,000 aksione nga 12 € me kesh
Keshi...................................... 360,000
Aksionet e rregullta.......................90,000
Premia në kapital ........................270,000
Shitja e aksioneve të rregullta me pasuri
Shembull 2.
Një korporatë ka blerë pajime me 1.000 aksione të rregullat me vlerë nominale 70€ kurse vlera e tregut të tyre është 100€.
Pajimet 100,000
Kapitali aksionar 70,000
Premia 30,000
Shembull 3:
Janë blerë makineri me 200 aksione të rregullta me vlerë nominale 100€ ndërsa vlera e tregut është 150€
Makineritë 30,000
Kapitali aksionar 20,000
Premia në kapital 10,000
Shembull: master
Me 20/02/07 korporata S ka blerë pajisje përmes 2000 aksione të rregullta të vlerës nominale 3€. Në datën e blerjes vlera e tregut e aksioneve është 15€.
Pajisjet 30,000
Aksionet e rregullta ..6,000
Premia 24,000
Evidenca e emetimit të aksioneve të rregullta pa vlerë nominale
Shembull 4:
Një korporatë ka shitur 1000 aksione të rregullta me kesh nga 20€ për aksion. Këto aksione nuk kanë pasur të shpallur vlerën nominale.
Keshi 20,000
Kapitali aksionar 20,000
Evidenca kontabël e aksioneve të rregullta kur regjistrohen
(regjistrimi i aksioneve) master
Shembull 5:
Korporata X me 2/2/00 ka regjistruar 5.000 aksione të rregullta sipas vlerës së tregut pre 20€, vlera nominale e të cilave ka qenë 10€.
Me 10/06/00 aksionarët kanë paguar me kesh vlerën e aksioneve të rregullta të regjistruara me 2 shkurt.
1) Evidenca me 2 shkurt
Kërkesat për kapital 100,000
Kapitali aksionar i regjistruar 50,000
Premia 50,000
2) Evidenca me 10 qershor
Keshi 100,000
Kapitali aksionar i regjistruar ..50,000
Kërkesat për kapital 100,000
Aksionet e rregullta . 50,000
Shembull master:
1) 03/04/05 korporata S ka bërë regjistrimin e 5.000 aksioneve të rregullta të vlerës nominale 3€ dhe se në datën e regjistrimit vlera e tregut e aksioneve ka qenë 16€.
2) 05/06/2005 aksionet e regjistruara janë paguar me kesh
1) Të drejtat për aksionet e regjistruara 80,000
Aksionet e regjistruara..................................15,000
Premia në aksione.........................................65,000
2) Keshi 80,000
Të drejtat për aksione të regjistruara. 80,000
2a) Aksione të regjistruara 15,000
Aksione të rregullta 15,000
Evidenca kontabël e aksioneve të preferenciale
Veçoritë kryesore të aksioneve preferenciale
-
prioritet në pikëpamje të pagesës së dividentës
-
të drejtën në dividendë kumulative
-
Prioritet në pikëpamje të pjesëmarrjes në pasurinë e korporatës
-
Mundësia e opsionit të thirrjes nga korporata
-
Nuk japin të drejtën e votës
Shembull 6.
Një shoqëri aksionare e ka marr autorizimin për 30.000 aksione preferenciale të cilat sjellin dividendë 9% nga vlera nominale e tyre që është 60 €. Janë shitur 10.000 aksione preferenciale me çmim 90€.
Keshi 900,000
Kapitali aksionar (ak.pref) 600,000
Premia në kapitalin aksionar...............300,000
Evidenca kontabël e aksioneve të preferenciale konvertibile
Shembull 7:
Korporata N me 1/6/2002 ka emituar aksione preferenciale konvertibile të vlerës nominale 100€ (20.000 aksione) me 9 % dividend. Çdo aksion preferencial është konvertibil me 4 aksione të rregullta të vlerës nominale 10€. Gjatë vitit 2003 çmimi i shitjes (vlera e tregut) të aksioneve të rregullta ka arritur në 40€ kurse dividenda për këto aksione në krahasim me 2002, që ishte 1€ për aksion, është bërë 3€ për aksion. Në këtë periudhë një pronar i aksioneve preferenciale konvertibile i ka konvertuar 100 aksione në aksione të rregullta.
Kapitali aksionar (a. pref. konvertibile).................10,000
Kapitali aksionar (a. rr).........................................4,000
Premia në kapital ..................................................6,000
Evidenca kontabël e aksioneve të trezorit (thesarit)
Aksionet e trezorit janë ato aksione që korporata i blen prej aksionarëve të saj të cilëve më parë ua ka shitur ato aksione.
Aksionet e emetuara – aksionet e trezorit = aksionet në zotërim
Shembull 8:
Korporata ka marr autorizim për 20.000 aksione të rregullta të vlerës nominale 150€. Me 20/2/2002 janë emituar 5.000 aksione të rregullta nga 200€ sipas vlerës së tregut.
Vlera në konton fitimi i mbajtur është 200.000€. Me 10/10/2002 korporata ka blerë sërish, nga 210€, aksionet e saj që i ka shitur me 20/2/2002.
Keshi........................................................1,000,000
Kapitali aksionar (a. rr).........................................750,000
Premia në kapital ..................................................250,000
Aksionet e trezorit...............................................420,000
Keshi......................................................................420,000
Shitja e aksioneve të trezorit
Me 20/12/2002 korporata ka shitur aksionet e saj të trezorit (2000 aksione) nga 220€.
Keshi........................................................440,000
Aksionet e trezorit......................................420,000
Premia në kapital (nga ak e trezorit)............20,000
Dividend në kesh
Dividendë në kesh përfaqëson shpërndarjet në para prej fitimit neto të korporatës për aksionarët e saj. Dividendë mund të merret në kesh çdo 3 muaj, 6 muaj, ose 1 vit, ose në formë të aksioneve me emetim të aksioneve të reja.
Ndahet kur:
Fitimi i mbajtur ka saldo kreditore
Tepricë keshi
Deklarimi i dividendës nga bordi i aksionarëve përfaqëson detyrim për korporatën. Zakonisht dividenda deklarohet në një datë të caktuar dhe u paguhet aksionarëve në para të gatshme pas një periudhe 3-4 mujore.
Shembull 9:
Me 10/4/2004 korporata ka deklaruar dividendë 5€/aksion për 8.000 aksione të rregullta të shituara me 15/1/2003. Dividenda e deklaruar në prill paguhet me 30/06/2004.
Me 10/04/2004
Fitimi i mbajtur........................................40,000
Dividendë e pagueshme.........................40,000
Me 30/06/2004
Dividendë e pagueshme..........................40,000
Keshi...................................................40,000
Shembull master:
1) 05/06/07 firma A ka deklaruar dividendë në kesh për të gjithë aksionet në zotërim në vlerë prej 80,000€
2) 10/08/07 është bërë pagesa për të gjitha aksionet në zotërim
Me 05/06/07
Fitimi i mbajtur............................................80,000
Dividenda e pagueshme kesh.....................80,000
Me 10/08/07
Dividenda e pagueshme në kesh.................80,000
Keshi..........................................................80,000
Shembull master:
30/12/2001 korporata N ka në zotërim 2.000 aksione preferenciale të vlerës nominale 100€/aksion me dividendë 8% dhe 20.000 aksione të rregullta të vlerës nominale 5€. Bordi i drejtorëve të korporatës nuk ka deklaruar dividendë për vitin 2000 por me 31.12.2001 ka deklaruar shumën e dividendës për këtë vit në vlerë 50,000€ e cila do të paguhet me 20/01/2002. aksionet posedojnë
-
kushtin kumulativ
-
kushtin kumulativ participues
-
kushti kumulativ
Aksione preferenciale 2.000 x 100€ = 200.000 x 8% = 16.000€ në vit, dividendë
Aksione të rregullta 20,000 x 5 € = 100.000
Aksionet preferenciale me kusht kumulativ duhet shpërndarë edhe dividenda e akumuluar për vitin 2000 së bashku me dividendën e vitit 2001. Pasi të jetë paguar pjesa e aksioneve preferenciale ajo pjesë që mbetet shpërndahet për pronarët e aksioneve të rregullta
me 30/12/2001
Fitimi i mbajtur.............................................................50,000
Dividenda e pagueshme aksione të rregullta..................18,000
Dividenda e pagueshme aksione preferenciale...............32,000 (16,000 x 2 vite)
Me 20/01/2002
Dividenda e pagueshme aksione të rregullta..................18,000
Dividenda e pagueshme aksione preferenciale...............32,000
Keshi..............................................................................50,000
b) kushti kumulativ dhe participues
Aksione preferenciale 2.000 x 100€ = 200.000
Aksione të rregullta 20,000 x 5 € = 100.000
I) Alokimi i dividendës për vitin 2000: 2.000 x 100€ x 8% = 16,000
II) Alokimi i dividendës për vitin 2001: 2.000 x 100€ x 8% = 16,000
III) Alokimi i dividendës në aksione të rregullta 2001: 20.000 x 5€ x 8% = 8,000
40,000
IV) Alokimi i dividendës mes aksioneve preferenciale dhe aksioneve të rregullta mbi bazën e participimit në totalin e vlerës nominale
A.p (50.000 – 40.000) x 200.0001/300.000 2 = 10,000 * 2/3 = 6,666.66
A.p (50.000 – 40.000) x 100.0003/300.000 4 = 10,000 * 1/3 = 3,333.33
Fitimi i mbajtur....................................................................50,000
Dividenda në kesh në aksione të rregullta.........................38,666.66
Dividenda në kesh në aksione preferenciale .....................11,333.33
Dividenda në kesh në aksione të rregullta.........................38,666.66
Dividenda në kesh në aksione preferenciale .....................11,333.33
Keshi.......................................................................................50,000
Dividenda e pagueshme në aksione të rregullta
Korporatat në përqindje shumë të madhe e ndajnë dividendën në kesh por nganjëherë dividendën e ndajnë edhe në aksione të rregullta për arsye se:
-
nuk ka suficit të mjaftueshëm të keshit
-
dividendë në aksione të rregullta nuk implikon domosdoshmërinë e përdorimit të resursve të korporatës për pagesën e dividendës.
-
Kur dividendë në aksione të rregullta deklarohet në përqindje të lartë ajo ndikon në uljen e çmimeve të aksioneve gjë që i bën aksionet e korporatës shumë atraktive për investitorët potencial.
-
Të ardhurat nga dividenda në aksione nuk i nënshtrohen tatimit.
Në momentin e deklarimit, dividenda në aksione të rregullta nuk paraqet detyrim për korporatën pasi që nuk paguhet në kesh ose me ndonjë formë tjetër të pasurisë, megjithatë është element i kapitalit aksionar.
Shembull 10:
Korporata në fillim të vitit 2000 ka pasur këtë gjendje në kontot e saj në bilanc:
Kapitali aksionar (5.000 x 10).............. 50,000
Premia në kapital ..................................30,000
Fitimi i mbajtur .....................................70,000
Totali.....................................................150,000
Me 10/1/2000 korporata M ka deklaruar 10% dividendë në aksione të rregullta për aksionet në zotërim e cila do të shpërndahet me 10/5/2000. Në datën e deklarimit çmimi i aksioneve të rregullta (zakonshme) ka qenë 40€. Nga kjo del se totali i dividendës në aksione të rregullta sipas vlerës së tregut është 20.000€.
10% x 5000 aksione x 40€ = 20.000€ ose 500 x 40€ = 20.000
Fitimi i mbajtur .....................................20,000
Dividenda e pagueshme........................ 5,000
Premia në kapital..................................15,000
Pas këtyre regjistrimeve kontot në bilanc kanë këto vlera:
Kapitali aksionar (5.000 x 10).............. 50,000
Premia në kapital ..................................45,000
Fitimi i mbajtur .....................................50,000
Dividenda e pagueshme...........................5,000
Totali.....................................................150,000
Në datën e shpërndarjes së dividendës:
Dividenda e pagueshme...........................5,000
Kapitali aksionar ..................................5,000
Kapitali aksionar (5.000 x 10).............. 55,000
Premia në kapital ..................................45,000
Fitimi i mbajtur .....................................50,000
Totali.....................................................150,000
Kur dividenda në aksione të rregullta deklarohet deri në 25% të totalit të aksioneve kontoja fitimi i mbajtur debiton për atë përqindje të aksioneve të rregullta sipas vlerës së tregut, ndërsa kur dividenda deklarohet mbi 25% të totalit të aksioneve atëherë kontoja fitimi i mbajtur debiton për vlerën nominale të aksioneve të rregullta
Shembull 11:
Nëse nisemi nga shembulli 10 me të vetmin dallim që përqindja e deklaruar e shpërndarjes së dividendës në aksione të rregullta është 100%.
Fitimi i mbajtur...................................50,000
Dividneda e pagueshme.....................50,000
Dividenda e pagueshme.......................50,000
Kapitali aksionar (a. rr).......................50,000
Dostları ilə paylaş: |