Sistemali programmaliq támiynleniw

Úskenelik programmalıq támiynat.
Sistemalı hám programmalıq támiynattı kompyuterde islep shıǵıw ushın úskenelik ortalıq járdemi menen júzege keledi: joqarı dárejeli translyatorlar tilli; redaktorlaw ortalıǵı, jukleytuǵın hám komponovka programmaları ;assemblerlar hám makroassemblerlar (mashinaǵa mólsherlengen tiller)
- otladchik mashina programmaları ;
- programmalastırıw sistemaları ;
Translyatorlar mash ina tili programmalarında, programmalardı qaytaldan ózgertiw ushın aldınan belgilengen programmalastırıw tillerinde jazılǵan.
Programmalar, shıǵıwshı modullar dep atalıwshi programmalastırıw tillerinde
tayarlanadı. Sapa tárepinen kiretuǵın maǵlıwmatlami translyatorlar shıǵıwshı modullardı ózgertiredi hám ob'ektler modulı jumısın óz nátiyjesi menen rawajlanıwlastıradı, redaktor baylanısları ushın kiretuǵın ma'iumotlarga iye boladı. Ob'ektler modulı mashina tilindegi programmalar tekstin hám qo'shimsha maǵlıwmatlami óz ishine aladı. Basqa ǵárezsiz modullardı onıń jukleytuǵın jayındaǵı modul sazlovini támiyinlewde jáne bul modul menen basqa translyatsiyalangan birden-bir programmalar modulın birlestirtadi.
Programmalar birden-bir yamasa bir neshe shıǵıwshı modullarǵa iye boladı.
Yaǵniy bir yamasa bir neshe programmalastırıw tillerinde jazılǵan boladı.
Translyatorlar eki klasqa bólinedi: kámalyatorlar hám interpretatorlar. Kompilyatorlar barlıq shıǵıwshı moduldı mashina tiline ótkeredi. Interpretator izbe iz mashina tiline ótkeredi hám shıǵıwshı operatorlardı atqaradı.
Interpretatoming kemshiligi sonda, interpretatsiyalanayotgan programmalar islew tezligi tómenliginde. Interpretatoming kompilyatordan ústinligi - paydalanıwshı programması bir márte tekst kórinisinde suwretlanishga iye boladı. Yaǵnıy atqarılıp atırǵan fayl kórinisinde hám tekst kórinisinde. Interpretator - bul arnawlı dúzilgen programma bolıp, programmalastırıw tilindegi
tekstti buyrıqma -buyrıq mashina tiline tatjima etedi, lekin programma atqarılıw waqtın uzaytıradı. Interpretatorlar ádetde kompyuter yadında turaqlı saqlanadı. Hár qanday programmalastırıw tili kompilyatsiyalanuvchi hám de interpretatsiyalanuvchi bolıwı múmkin. Paskal, Si, Fortran, Kobol tilleri tiykarlanıp kompilyatsiyalanuvchi, Logo, Fort, Beysik tilleri bolsa kóbirek interpretatsiyalanuvchi esaplanadı. Kompilyatsiyalash interpretatsiyalashga salıstırǵanda tayın programmalari orınlaw tezligi joqarılıǵı menen parıq etedi.
Interpretatsiyalawi til bolsa, jeke kompyuterleri menen baylanıs tártibinde islew ushın qolay múmkinshilikke iye bolıp, dastururdin’ orınlanıwında payda bolatuǵın qáteliklami sol waqtıniń ózinde tuwrılaw múmkinshiligi ámeldegi boladı. Onıń ushın tekstti redaktorlaw programmasına qaytıw jáne onı taǵı kompilyatsiyalash shárt bolmaydı. Universal maqsetlerge mólsherlengen kompyuterler ushın kóbirek
kompiliyatsiyalovchi transilyator - programmalar qollanıladı. Jeke kompyuterler baylanıs tártibinde islewge mólsherlengen bolǵanlıǵı ushın olarda tiykarlanıp interpretatsiyalanuvchi tillerden paydalanıladı. Baylanıs redaktorları sistemanı qayta isleytuǵın programma bolıp, programmalar modulı orınlanıwına tayın, birden-bir jukleytuǵın, translyator jumıslarınıń alınǵan nátiyjeleri tiykarında ob'ektler modulın baylanıstıradı hám tahrirlaydi. Jukleytuǵın modul operatsion sistema tiykarǵı yadında jaylasadı hám atqarıladı. Jukleytuǵın modul bir yamasa bir neshe programmalıq seksiyalarda birlesedi - programmalaring bólimlerin basqa jayǵa ózgertiredi. Redaktor baylanısları aǵımına kiretuǵın hár-bir ob'ektler modulı, basqa modullarda programmalar seksiyalarında kórsetkishlerge iye bo'ishlari múmkin. Bunday kórsetkishler sırtqı dep ataladı. Sırtqı kO'rsatkichlarga iye kórsetkish belgileri sırtqı atlı dep ataladı. Redaktorǵa o'matilgan uyqas keliwshi baylanıslar sırtqı baylanıslar hám sırtqı atlar, ruxsat etiwshi kórsetkishler dep ataladı.