Sistemali programmaliq támiynleniw

JUWMAQLAW.
Sistemalı programmalıq támiynat degende kompyuter texnikasın basqarıw hám olarǵa xizmet kórsetiw, ámeliy programmalıq támiynattı jumısqa túsiriw platformasini támiyinlew hám de apparat hám paydalanıwshı ortasındaǵı óz-ara baylanıstı ańsatlastırıw ushın mólsherlengen programmalar hám qurallar kompleksi túsiniledi. Ol kompyuter sistemasınıń islewin támiyinleytuǵın túrli zárúrli komponentlerdi óz ishine aladı. Bul erda sistema programmalıq támiynatı daǵı tiykarǵı komponentlerdiń qısqasha mazmunı :Úskene resurslarini basqaratuǵın hám basqa programmalıq qosımshalar ushın xızmetler kórsetetuǵın tiykarǵı programmalıq támiynat. Programmalıq támiynat hám apparat processleriniń orınlanıwın qadaǵalaw etedi.
Mısalı, Windows, macOS, Linux hám Unix. Operatsion sistema hám printerler, grafik kartalar hám basqalar sıyaqlı apparat qurılmaları ortasındaǵı baylanıstı ańsatlashtiradigan programmalıq támiynat. Bunı támiyinleydiSistemanı basqarıw, saqlaw hám optimallastırıw menen baylanıslı anıq wazıypalardı atqaratuǵın qurallar hám programmalar.Disktı tazalaw quralları, antivirus programmaları, rezervlew quralları, fayllardı basqarıw quralları hám basqalardı óz ishine aladı. Joqarı dárejedegi programmalastırıw tillerin (mısalı, C++, Java) kompyuter tárepinen orınlaw ushın mashina kodına yamasa aralıq kodqa aylantıriwshı kompilyatorlar, assemblerlar hám dilmashlar. Qurılma ushın tómen dárejedegi basqarıwdı támiyinleytuǵın apparat qurılmalarına ornatılǵan programmalıq támiynat.
Ádetde kompyuterler degi BIOS yamasa ornatılǵan sistemalar daǵı proshivka sıyaqlı qurılmalarda jaylasqan. Qosımshalar tárepinen standart funkciyalardı orınlaw ushın isletiletuǵın aldınan jazılǵan kodlar kompleksi, islep shıǵıwshılardıń noldan kod jazıwǵa bolǵan zárúriyatın azaytadı.

PAYDALANG’AN A’DEBIYATLAR.
1. M.Aripov, M.Muhammadiyev. Informatika, informasion texnologiyalar. Darslik.
T.: TDYuI, 2004 y.
2. С.С.Ғуломов ва бошқалар. Ахботор тизимлари ва технологиялари. Дарслик.
Тошкент, “Шарқ”, 2000 й.
3. M.Mamarajabov, S.Tursunov. Kompyuter grafikasi va Web-dizayn. Darslik. T.:
“Cho‘lpon”, 2013 y.
4. U.Yuldashev, M.Mamarajabov, S.Tursunov. Pedagogik Web-dizayn. O‘quv
qo‘llanma. T.: “Voris”, 2013 y.
5. M.Aripov, M.Fayziyeva, S.Dottayev. Web texnologiyalar. O‘quv qo‘llanma. T.:
“Faylasuflar jamiyati”, 2013 y.
6. B.Moʻminov. Informatika. O‘quv qo‘llanma. T.: “Tafakkur-boʻstoni”, 2014 y