0 ‘z -o ‘zini nazorat qilish uchun savollar
1. 2 0 0 7 -y il 1 -y a n va rg a q a d a r s avdo va u m u m iy ovqatlanish kor
xonalari q a n d a y soliq rejim ida ishlagan?
2. S a v d o va u m u m iy ovqatlanish korxonalarini y a g o n a soliq t o ‘-
lovini to'lo vch ilar tarkibiga o 'tish n in g aham iyati va zarurligi nim ad a ?
3. S a v d o va u m u m iy ovqatlanish korxonalari u c h u n ya g o n a soliq
to 'lo vida n tashqari ya na q a n d a y to 'lo vlar, yig 'im la r saqlab q o ling an ?
4. S a v d o faoliyati d e g a n d a nim ani tushu nasiz?
5. U m u m iy ovqatlanish faoliyati d e g a n d a nim ani tush u nasiz?
6. Y a g o n a soliq to'lovini to'lo vc h i s avdo va u m u m iy ovqatlanish
korxonalarining soliqqa tortish obyekti q a n d a y aniqlanadi?
7. Y a g o n a soliq to'lo vini h isoblashda yalpi tu sh u m
tarkibi q a n d a y
aniqlanadi?
8. Yalpi tu sh u m tarkibidan nim alar chegiriladi?
9 . S a v d o va u m u m iy ovqatlanish korxonalari u c h u n y a g o n a soliq
to'lo vi stavkalari 2 0 0 8 -y ild a q a n d a y be lgilang an?
10. S o liq stavkalari qaysi m e zo n la r asosida tabaqalashtirilgan?
11. S a v d o va u m u m iy ovqatlanish korxonalarining y a g o n a soliq
to'lo vi qaysi m u dd atla rd a to'la nad i?
3 .2 .3 . Yagona yer soligT
„
.. .
1999-yilda qishloq xo‘jalik kor-
jo T e t il t e h i t a 'ahamiyati
xonalarini soliqqa tortish tizim i
da tub o zganshlar yuz berdi.
0 ‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 1998-yil 10-ok-
tabrdagi «Qishloq xo‘jaligi tovar ishlab chiqaruvchilar
uchun yagona yer soligTni joriy etish to ‘g‘risida»gi P F -
2086-sonli farmoniga muvofiq 1999-yilning 1-yanvaridan
boshlab qishloq xo‘jaligi tovar ishlab
chiqaruvchilari uchun
yagona yer soligT joriy etildi.
Qishloq xo‘jalik tovar ishlab chiqaruvchilari uchun
yagona yer soligTni joriy etilishi, o ‘z navbatida ulam i
quyidagi soliqlar va yigTmlami toTashdan ozod qildi:
— foyda soligT;
— qo‘shilgan
qiymat soligT;
— ekologiya soligT;
— suv resurslaridan foydalanganlik uchun soliq;
— yer soligT;
— yerosti boyliklaridan foydalanganlik uchun soliq;
— m ol-m ulk soligT;
— obodonlashtirish va ijtimoiy infratuzilmani rivojlan
tirish soligT;
109
— boshqa mahalliy soliqlar va yigTmlar.
Yagona yer soligT toTovchilari
hisoblangan qishloq
xo‘jalik tovarlari ishlab chiqaruvchilari uchun bojxona
toTovlari, davlat boji, litsenziya yigTmlari, budjetdan tash
qari fondlaiga ajratmalar,
shuningdek, aksizosti mahsulot-
laiga aksiz soligTni toTashning amaldagi tartibi saqlab
qolindi.
Yagona yer soligTni joriy qilishdan maqsad qishloq
xo'jalik yerlaridan foydalanish samaradoriligini oshirish,
qishloq xo‘jalik tovar ishlab chiqaruvchilarini
mehnatining
pirovard natijalaridan iqtisodiy manfaatdorligini kuchay-
tirish, qishloq xo‘jalik korxonalarini soliqqa tortish tizimini
soddalashtirish va bir xillashtirishdan iboratdir.
Mazkur soliqning amalga kiritilishi qishloq xo‘jaligi
tovar ishlab chiqaruvchilami tasarrufidagi yerlaridan yana
da oqilona foydalanishga da’vat etadi, chunki har bir gek-
tar yer maydoni uchun undan daromad olish yoki daromad
olmaslik holatidan qat’i nazar belgilangan miqdordagi soliq
summasini toTash lozim boTadi.
Qishloq xo‘jaligi tovar ishlab chiqaruvchilari uchun
yagona yer soligTning joriy etilishi
soliqqa tortish tizimida
uning amal qilishi jarayonini yanada takomillashtirishdan
dalolat beradi. Soliqqa tortishning ushbu tizimi xo'jaliklar
hisobchilarining soliqlami hisoblash va toTash borasidagi
ishlarini keskin kamaytirdi. Ilgari qishloq xo‘jalik korxo
nalari o‘nlab turdagi soliqlar va yigTmlami toTashardi. Agar
ayrim soliq turlarining har oyda va har yilning har choragi-
da toTanishini hisobga oladigan boTsak, unda ayrim
xo‘jaliklar davlat soliq organlariga soliqlar bo'yicha 30 dan
ortiq
hisob-kitoblami taqdim etishi, bir yilda ana shuncha
toTov topshiriqnomalarini toTdirishi kerak boTar edi.
Endilikda esa xo'jaliklar b ir yilda bir marta bir turdagi soliq
summasini hisoblab chiqishadi.
„
Qishloq xo'jaligi tovari ishlab
Dostları ilə paylaş: