115
Elə buna görə də bugünkü təklənməyimizi islamla bağlamaq gülün-
clükdür. Bir də təkrar edirəm, bunun kökündə din yox, soy-kök, mənsub
olduğumuz millət durur. Əgər öz kökündən, soyundan üz çevirmək
istəyirsənsə, buyur çevir. Hegemon millətlərin dəyənəyi altında yaşamaq
istəyirsənsə, buyur yaşa. Xaçpərəstlərə sevginizi daşdırmamışdan öncə
bu məsələ barədə dərin düşünmək lazımdır. Bu gün torpaqları parampar-
ça edilmiş bir yurdun yazarının əbədi mövzu olan məhəbbətə qapılması,
hansı dəyərlərdən xəbər verir? Tarixin əsasını öncə yazarlar, salnaməçilər
qoyub. Orxon-Yenisey abidələrində, Dədə Qorqud dastanlarında biz nəyi
axtarırıq? Kimliyimizi! Deməli, heç də baş verən faciələri, sosial bəlaları
ədəbiyyata gətirmək cılızlıqdan yox, istedaddan xəbər verir. Qaldı istedadın
dərəcəsi fitrətdən asılıdır. Əgər bu istedad varsa, hər sahədən yazmağı ba-
caracaqsan. Bu gücü özündə hiss etməyənlər bu mövzulara qulp qoyur-
lar. Məhəbbət hər kəsin içində var. Bu mövzuya heç yazar olmayan da
haçansa ürəyində bədiiləşdirib şəxsi gündəliyinin səhifəsinə həkk edir.
Bu gün qlobal məsələləri ədəbiyyatda əks etdirə bilməyənlər dahilərin
yaradıcılığında bəhs olunan sosial bəlalardan, dəhşətli müharibələrdən
bəhs edən mövzulara dodaq büzürlər. Çünki əlinə qələm götürüb nəyisə
yaratmaq istəyənlərin bir çoxu bu gücü özlərində görmürlər. Bütün
bunların dərinliyinə varanda görürsən ki, dünyanın doğru-düzgün tarixini
öncə vicdanlı ədəbiyyat adamı yaradır.
Qafqaz yanğın içindədir... Bu yanğında kimi günahlandırmaq olar?
Kibriti, hansı ki, yanğın ondan başlayır, ya o əli ki, hansı ki, kibriti çəkib?!
Artıq küçələrimiz gənc, uzunsaqqal, qısaşalvar kişilərlə doludur.
Onlar da Azərbaycanda heç vaxt olmayan ayrı bir məzhəbin dindaşlarına,
təəssübkeşlərinə çevrilib. Nəyə görə?.. Bu niyənin səbəbindən başda
oturanlarımız xəbərsiz deyillər. Deyilənlərə görə onlara aylıq ödənilən
məvacib bu yola ayaq basanlara kifayət edir ki, onlar gənc yaşlarından qısa
şalvar geyinib uzun saqqal saxlasınlar. Məzhəblərə gəldikdə isə müqəddəs
kitabımız «Quran»ın 6-cı surəsinin 159-cu ayəsində deyilir:
“(Ya Rəsulum! Şübhəsiz ki, sənin firqə-firqə olub dinini parçalayan-
larla heç bir əlaqən yoxdur. Onların işi Allaha qalmışdır. Allah sonra
(qiyamətdə) onlara nə etdiklərini xəbər verəcəkdir!)”
İslama inanmayanlarımızı qoyuram bir tərəfə, sizə üzümü tuturam, ey
din əhli, indi dini kitabımız olan “Quran”a inanım, ya başı çalmalı məzhəb
təəssübkeşləri mollalara? Deməli, məzhəblər də hegemonluqdan, mənəm-
116
mənəmlikdən meydana gəlib. Əslində bütün dövrlərdə pul insanların
başına bəla mənbəyi olub. Gündəlik maddi ehtiyacını ödəmək üçün bəşər
övladı hansı acılardan keçməyib. Biz əvvəllər kölə millət idik. Bu gün
nə qədər Koroğludan, Cavanşirdən, Babəkdən, Şah Xətaidən ürəkdolusu
danışsaq da bu belə idi. Fakt odur ki, ürəkdolusu dəm vurduğumuz
babalarımız çoxdan müstəqillik qazanmış millətlərin babaları kimi birləşə
bilməyib və bu birləşə bilməmək sonrakı dövrlərdə Azərbaycanın neçə yerə
parçalanmasına və imperiyalar əlində oyuncağa çevrilməsinə səbəb olub.
Azərbaycan dediyimiz bir ölkə iki böyük imperiyanın əlində alət idi. Bunun
səbəbinin çox dərin kökləri var. Elə bu gün iki imperiyanın boyunduruğu
altında yaşamış quzeyli-güneyli vətəndaşlarımız xaricdə də olsa birləşə
bilmirlər, çünki güney fars tərbiyəsi altında, quzey rus tərbiyəsi altında
iki əsrdən çox gün-güzəran keçirib. Rus mentaliteti ilə fars mentalitetinin
bir araya gəlməsi üçün səbirlə, təmkinlə, dözümlə uzun bir yol getmək
lazımdır. Bu yolun çətinliklərinə dözə bilsək birləşəcəyik, dözümsüzlük
göstərsək yenə yollarımız ayrı olacaq. Bizim birləşməyimizi isə biz özü-
müz istəmiriksə, hegemon dövlətlər heç istəmir. Bütün bunları sadalamaq-
da mənim başlıca məqsədim yazdığım mövzuda quzey Azərbaycanımızın
bugünkü mənzərəsini canlandırmaqdır.
Bu gün mən qədirbilən oxucularımla ayrı bir məsələ barədə də fikirlərimi
bölüşmək istəyirəm, yəni dərdləşmək istəyirəm. Ədəbi qurumlar barədə.
Bu saat bizim ölkədə hər sahədə bolluq müşahidə olunur, təkcə puldan
savayı. Pul da boldur, amma o az qisim adamın əlində toplanıb. Qalanları
isə necə deyərlər ağızlarının suyu axa-axa o az qisim adamlara tamaşa
etməkdədir. Onların geyim-keciminə, saysız-hesabsız zinət əşyalarına,
bağ-bağatlarına, indiki dillə desək villalarına, bərbəzəkli maşınlarına,
adamın ətini tökən təkəbbürlərinə, daha nələrinə, nələrinə... Varlıların
həyatı millətimizdə üsyançılıq yox, paxıllıq hissi yaradır. Bu paxıllıq hissi
isə cəmiyyətdə oğruların, rüşvətxorların, əliəyrilərin, dinsizlərin, allahsız-
ların, sektalaşanların, narkomanların, əxlaqsızların, dəbbazların, falçıların,
dinbazların, məzhəbbazların, mövhumatbazların, yazarbazların, bilmirəm
daha nə bazların sayını artırır. Bu minvalla Azərbaycan gerçəkliyinin
girdabında gün-güzəran keçirməkdəyik. Bu gün sən nəyisə əldə edə bilmir-
sənsə, qonşundan, tanışından, dostundan maddi baxımdan geridə sənsə, heç
də bunun günahını müstəqillikdə axtarmaq lazım deyildir. Bunun günahı
birinci özündədir. Yaxşı yaşamaq üçün ağıllı, şüurlu, çalışqan olmaq
117
lazımdır. Sovet sisteminin ən pis cəhətlərindən biri insanları ələbaxımlılığa
öyrətmək idi. Sovet sistemi, necə deyərlər, hər təbəqədən olan insanların
nazını çəkirdi. Onlar müstəqil yaşamaq prinsipinin nə olduğunu özlərində
əxz edə bilmirdilər. Bu da axırda bu sistemin məhvinə gətirib çıxartdı.
Can-dildən pərəstiş etdiyimiz Avropa ölkələrinin həyatı ona görə təmtə-
raqlıdır ki, onlar dincəlməyin dadını qocalan vaxtda, yəni təqaüdə çıxandan
sonra çıxarırlar. Yaxşı yaşamaq üçün vaxtında texniki biliklərə yiyələnmək,
ən azı bir-iki xarici dil bilmək lazımdır. Uşaq vaxtından çalışqanlığı özündə
vərdişə çevirməlisən. Bugünkü həyatımız bunu tələb edir. Gəlin görək büt-
ün bu dediklərimizin hamısı bizim hər birimizdə çatırmı? İndiki gün-güzə-
ranın içində gündəlik yemək-içmək pulu tapmayan səsi olmayan
müğənnilər, ömründə bir bədii kitab oxumayan şerin, ilhamın nə olduğunu
anlamayan, ümumiyyətlə, ədəbiyyat nəzəriyyəsi haqqında təsəvvürü olma-
yan şairlər, yazıçılar, pulun, rüşvətin hesabına alim adı alan, müqəddəs
alim adına xələl gətirən alimciyəzlər, adi səhnə mədəniyyəti olmayan akty-
orlar, sözü hansı şəkildə oxucuya çatdırmaq iqtidarında olmayan jurnalistlər
ordusu yaranıb, amma mənim artistlərlə, müğənnilərlə qətiyyən işim yox-
dur. Özümdə cızma-qara elədiyim üçün elə qələm əhli barədə möhtərəm
oxucularımla dərdləşmək istəyirəm. İldə iki-üç nömrəsi çıxan aşağı səviy-
yəli qəzetlərdə, jurnallarda baş alıb gedən məddahlıqlar insanda hərdənbir
yazı-pozuya qarşı əməlli-başlı ikrah hissi yaradır. Deyirsən, iyirminci əsrin
əvvəllərində o boyda möhtəşəm qələm əhli olmuş məkanımız, görəsən,
niyə bu günə düşüb? Bunun səbəbi nədədir? Həddindən artıq savadlı
olmağımızda və ya kitabdan, mütaliədən uzaq düşməyimizdə? Bu qarma-
qarışıqlığın içində yaranan, iddiaları yeri-göyü lərzəyə salan ədəbi qurum-
lar və bu qurumların içindən peyda olan sədrlər, müdirlər, baş redaktorlar
və bunların küləyi adam yıxan hikkələri... Bir sözlə, kimi avropasayaq
yazıb Nobel mükafatı almaq istəyir, kimi müsəlman adı və soyadı daşı-
masına baxmayaraq, müsəlmançılığa nifrət edir, kimi tamamilə Azərbay-
canın keçmişini danır və Azərbaycanın elə bugündən başladığını elan edir.
Kimi bütün bunların başımıza gəlməsində islamın günahkar olduğunu elan
edir. Kimi iyirmi ildə Azərbaycan ədəbiyyatında heç nə yaranmadığını
elan edir. Kimi özünü dahi sayır və özündən başqa Azərbay canda yazar
tanımır. Kimi Yazıçılar Birliyində yazarların çoxluğundan şikayətlənir.
Əlqərəz, aləm qarışıb bir-birinə. Qəzetlərə, internet portallarına baxanda
adamın əməlli-başlı hönkür-hönkür ağlamağı gəlir. Ciddi yaradı cılıqla
Dostları ilə paylaş: |