Стандартлаштириш

2.1.1-rasm. Turli moddalar uchun haroratga nisbatan 
ionizatsiyalash darajasi.

---


Ayni bir harorat, bosim va konsentratsiyada xuddi gaz 
aralashmasi singari miqdorda zaryadli zarralar hosil qiluvchi bir jinsli 
gazning ionlash potensiali 
ionlash effektiv potensiali 
deyiladi. Agar 
yoy atmosferasiga ionlash potensiali kichik bo‘lgan moddalar 
kiritilsa, u holda ionlash effektiv potensiali ancha pasayadi, buning 
natijasida yoy zaryadsizlanishining turg‘unligi ortadi.
Elektr maydoni 
vositasida ionlashishda elektr maydoni gazning elektr zaryadli 
zarralariga 
ta’sir 
qilib, 
ularning 
harakatini 
mo‘ljali 
olinadi va tezlatadi. Elektr maydonining gazning elektr zaryadli 
zarralarga ta’siri gazning erkin yugurish yo‘liga teng bo‘lgan 
uchastkadagina bo‘ladi. Harakatlanish vaqtida zarralar o‘zaro 
uriladi, natijada ular yoki uyg‘onadi, yoki ionlashadi, ayni vaqtda 
ularning 
harakat 
yo‘nalishi 
ham 
o‘zgaradi.

---

---

---

---

---

Elektronlar emissiyasi

Metallardan 
o‘tkazuvchan 
elektronlarning 
bug‘lanish, 
nurlanish yoki chiqish jarayoni elektron emissiya deb ataladi. 
Payvandlash yoyida bu jarayon juda katta rol o‘ynaydi. Elektron 
emissiya metallarni bombardimon qilish tufayli bo‘ladigan 
elektronlar 
emissiyasiga, fotoelektron emissiyaga, termoelektron emissiyaga va 
avtoelektron emissiyaga 
bo‘linadi. 

Elektronlarning ionlar oqimi hisobiga emissiyalanishi shundan 
iboratki, bunda musbat ionlar katod sirtiga urilib neytrallashda issiqlik 
yoki nur energiya ajratadi, bu energiya hisobiga katoddan tashqi 
muhitga 
elektronlar emissiyalanadi
. Elektronlar, asosan, musbat ionlar 
tomonidan emissiyalanadi, chunki manfiy ionlar katod sirtida 
tormozlanadi. Ionlarning kinetik va potensial energiyasi hisobiga 
zarb bilan urilishi natijasida ajralgan energiya elektrod metalining 
ham, asosiy metalning ham erish tezligining ortishiga yordam beradi.

---

