T. C. Ankara ün vers tes sosyal b L mler enst tüSÜ Özel hukuk (meden hukuk) anab L m dali

 
237 
işlemin bu amacın gerçekleşmesini sağlayamayabileceği ve riskin, özellikle finansal 
vadeli işlemden kaynaklanan yükümlülüklerin yerine getirilmesi için kredi talebinde 
bulunulduğu takdirde yükseleceği hususlarında bilgilendirilmelidir (WpHG §37 d (1) 
1-4)
80
.  
Bilgilendirmenin  yazılı  olarak,  söz  konusu  işlemin  kurulmasından  önce 
gerçekleştirilmesi ve bilgilendirme yazısının tüketici tarafından imzalanması gerekir. 
Bilgilendirme yükümlülüğüne aykırı hareket edilmesi, bundan doğan zararın tazmini 
yükümlülüğünü doğurur (WpHG §37 d (3))
81
.  
Türk ve  sviçre hukuk sistemlerinde, sözleşme taraflarının birbirlerine karşı, 
“sözleşme  müzakereleri  sırasında  dürüstlük  kurallarına  aykırı  davranmamak” 
ş
eklinde  ifade  edilebilecek  bir  yükümlülükleri  bulunmaktadır.  Bilgi  verme 
yükümlülüğü  de  bu  kapsamda  bir  yan  yüküm  niteliği  taşır.  Buna  göre  tarafların 
sözleşme  müzakereleri  esnasında  birbirlerine,  sözleşmenin  asli  ve  önemli  noktaları 
hakkında  gerekli  bilgiyi  vermeleri  ve  birbirlerini  dürüstlük  kurallarının  gerektirdiği 
hususlarda  aydınlatmaları  gerekir.  Asli  edimi  oluşturan  bir  konuda  diğer  tarafa 
gerekli  bilgiyi  vermekten  kaçınan  taraf,  dürüstlük  kurallarına  aykırı  hareket  etmiş 
olur.  Bu  durum  ise  “sözleşme  müzakereleri  esnasında  kusurlu  davranış”  (culpa  in 
contrahendo) teşkil edeceğinden ilgili tarafın sorumluluğuna yol açar
82
. 
B.
  Para Swap Sözleşmesinde Son Kullanıcının Yükümlülükleri 
Para swap sözleşmesi ile taraflardan her biri diğerine, karşı tarafın yapacağı 
ödeme miktarına eşit bir meblağın ve sözleşme süresi boyunca sözleşmede belirtilen 
                                                 
80
 WACH, 391. 
81
 WACH, 395. 
82
 EREN, 39; LARENZ, 90; FIKENTSCHER, 64. 

---

 
238 
faiz oranına göre bu meblağ üzerinden hesaplanan dönemsel ödemelerin farklı para 
birimleri ile ifasını, takası mümkün olmamak üzere taahhüt etmektedir
83
.   
Tarafların  para  swap  sözleşmesinden  doğan  temel  yükümlülükleri,  biri 
işlemin başlangıcında, diğeri de vade sonunda olmak üzere, farklı para birimleri ile 
ifası gereken iki farklı ödemenin tediyesidir. Bu ödemelerin miktarları eşittir. Ancak 
ödeme  yükümlülüklerinin  birbirleriyle  takas  edilebilmeleri  kural  olarak  mümkün 
değildir.  Zira  sözleşmede  taraflardan  her  birinin ödeme  yükümlülüğü  için  farklı bir 
para birimi belirlenmiş olduğundan, burada karşılıklı alacak ve borçlar arasında aynı 
cinsten olma şartı gerçekleşmemektedir
84
. 
Para  swap  sözleşmesinden  kaynaklanan  bir  diğer  yükümlülük,  dönemsel 
swap  ödemelerinin  ifası  yükümlülüğüdür.  Faiz  oranı  swap  sözleşmesine  benzer 
ş
ekilde  sözleşmenin  geçerlilik  süresi  boyunca,  sözleşmede  kararlaştırılmış  olan 
belirli  vadelerde  yapılması  gereken  bu  ödemelerin  miktarları,  açılış  ve  kapanış 
işlemlerinde  ödenmesi  gereken  anapara  miktarına,  sözleşmede  tespit  edilen  faiz 
oranlarının uygulanması ile hesaplanır. Para swap sözleşmesinin temelinde başka bir 
finansal  işlemin  bulunması  durumunda,  yapılacak  dönemsel  ödemelerin  miktarı, 
kural  olarak  tarafların  bu  finansal  işlem  sebebiyle  ödemekle  yükümlü  oldukları 
faizlerin miktarlarına eşittir. Bununla birlikte, faiz oranı swap sözleşmesi gereğince 
yapılması gereken ödemeler gibi, buradaki dönemsel ödemeler de hukuki açıdan faiz 
niteliği taşımamaktadırlar
85
. 
                                                 
83
 Para swap sözleşmesinin tanımı için bkz. §5, I, B. 
84
 LORETAN, 27; AMMANN, 80. 
85
 HAPPE, 47; ERNE, 47; ZOBL/WERLEN, 30. 

---

 
239 
Faiz  oranı  swap  sözleşmesinden  doğan  yükümlülükler  bahsinde  ayrıntılı 
olarak izah edilen bilgi verme yükümlülüğüne ilişkin olarak söylenenler, para swap 
sözleşmesinin  tarafları  için  de  geçerlidir
86
.  Tekrardan  kaçınmak  amacıyla  aşağıda 
yalnızca açılış ve kapanış ödemelerinin ifası yükümlülüğü ile dönemsel ödemelerin 
ifası yükümlülüğü incelenmiş, tarafların bilgi verme yükümlülüklerine yeniden temas 
edilmemiştir. 
1.
  Açılış ve Kapanış Ödemelerinin  fası Yükümlülüğü 
Para swap sözleşmesi ile taraflardan her biri, sözleşmenin başlangıç ve sona 
erme  tarihlerine  rastlayan  vadelerde,  farklı  para  birimlerinden,  eşit  değerde 
meblağların  ödenmesini  taahhüt  etmektedirler
87
.  Açılış  ödemesi  olarak  adlandırılan 
ilk ödemenin ifası gereken tarih, kural olarak sözleşmenin kurulduğu tarihle özdeştir. 
Bununla  birlikte  bu  ödemeye  ilişkin  vadenin  daha  sonraki  bir  tarihe  ertelenmesi 
mümkündür (vadeli swap)
88
.  
Swap  sözleşmesinin  sonunda,  yine  taraflardan  her  biri  için,  başlangıçta 
gerçekleştirilen  ödemelere  eşit  miktarda  ödemelerin  gerçekleştirilmesine  yönelik 
tediye  yükümlülükleri  söz  konusudur.  Bu  ödeme  yükümlülüğü,  açılış  ödemesi  ile 
karşı  tarafa  devredilmiş  olan  sermaye  miktarlarının  iadesine  ilişkin  bir  yükümlülük 
niteliği  taşımaz.  Dolayısıyla  para  swap  sözleşmesinde  taraflar  arasında  bir  yabancı 
paranın teslimi ve geri alınması karşılığında bir başka yabancı paranın teslimi ve geri 
                                                 
86
 Faiz oranı swap sözleşmesinden doğan bilgi verme yükümlülüğü için bkz. §10, I, A, 2. 
87
  BORCHERS,  19;  LORETAN,  27;  ZOBL/WERLEN,  32;  GIBSON,  382;  DARRINGER,  269; 
ANDRES, 52; PETERS, 10. 
88
 Bkz. §5, III, C, 2. 

---