T. C. Uludağ ÜNİversitesi sosyal biLİmler enstiTÜSÜ arkeoloji anabiLİm dali
Yüklə 5,38 Kb. Pdf görüntüsü
|
35 döşenmiş kirişlerden başlayarak, düzeltilmeli ve taranmalıdır. En sonunda, harç teknesinden alınan ve daha önce anlatıldığı gibi karıştırılmış olan beton, su tutmalığın duvarı içinde kalan boşluk kapanıncaya kadar yığılmalıdır. Ancak, yukarıda da belirtildiği gibi bu, bazı yerlerde doğanın armağanı olarak vardır. Fakat akıntılar veya açık denizin şiddeti nedeniyle destekler yetersiz kaldığında, zeminden veya bir altyapıdan başlayarak olabilecek en dayanıklı bir biçimde bir platform inşa edilmelidir. Platform, yarısından az bir mesafeye kadar düz yapılmalı, kumsala yakın olan geriye kalan kısmı ise aşağı doğru eğimlendirilerek yedirilmelidir.” “(4) Daha sonra, suyun ve platformun kenarlarında, kalınlığı bir buçuk ayak civarında olan ve yukarıda sözü geçen düzeye kadar kenar duvarların inşa edilmelidir; sonra, eğimli kısım kumla doldurularak kenar duvar ve platformun yüzeyi ile düzeltilmelidir. Bu düz yüzeyin üzerine gereken büyüklükte bir blok inşa edip, bittikten sonra en az iki ay kurumaya bırakınız. Daha sonra, kumu destekleyen kenar duvarı keserek atınız. Böylelikle, dalgalarla dağılacak olan kum, bloğun da denize inmesine neden olacaktır. Gerektiği kadar tekrarlanacak bu yöntemle, suya doğru bir ilerleme kaydedilebilir. “ “ (5) Ancak bu tozun bulunmadığı yerlerde aşağıdaki yöntem kullanılmalıdır. Birbirine bağlarla tutturulmuş yanık kazıklardan oluşan çift kenarlı bir sututmalık, belirlenen yerde inşa edilerek kazıkların arasına, bataklık sazlarından yapılmış sepetler içerisinde kil bastırılmalıdır. Bunu iyice bastırıp sıkıca pekiştirdikten sonra su burgularınız, çarklarınız ve silindirlerinizle, şimdi kapatılmış olan alanı boşaltarak kurmasını sağlayınız. Sonra, bu kapalı yerin dibini kazınız. Eğer toprak çıkarsa, ana zemine gelinceye kadar ve üzerine inşa edilecek duvarlardan daha geniş bir boşluk elde edinceye kadar temizleme ve kurutma işlemini sürdürünüz; sonra da moloz, kireç ve kumdan oluşan dolgu ile doldurunuz. “ (6) Ancak zemin yumuşak çıkarsa, dibi, yanmış kızılağaç veya zeytin odunundan yapılmış kümelerle kazıklanmalı sonra da, tiyatroların temelleri ve kent duvarlarında önerilen yöntemle, odun kömürüyle doldurulmalıdır. Son olarak da, duvarı kesme taştan inşa ederek, özellikle ortadaki taşların sağlam bitişmeleri için bağlayıcı taşları mümkün olduğu kadar uzun yapınız. Sonra, duvarın içini kırma taşla doldurunuz. Böylece bu temelin üzerine kaleler bile inşa edilebilir.” 36 “(7) Bütün bunlar tamamlandıktan sonra, tersanelerin genel kuralı kuzeye bakmalarıdır. Güneye bakmaları, sıcağın etkisiyle çürümeye, tahtakurusu, gemi kurdu ve daha birçok zararlı yaratığın üremesine, güçlenmesine ve canlı kalmasına neden olur. Ayrıca, bu binalar, yangın tehlikesi nedeniyle kesinlikle ahşaptan yapılmamalıdır. Büyüklüklerine gelince, kesin bir sınıra gerek yoktur; ancak, en büyük gemi türüne uygun olarak inşa edilirlerse, büyük gemiler durduğu zaman bile bol yer bulunabilecektir.” Vitruvius’un tüm bu anlattığı teknik bilgilerin çoğunluğu Helenistik Yunan el kitaplarına ve M.Ö. geç 3. yüzyılda Byzantium’lu Philo’nun yazdığı Limēnopoiika (Liman Yapımı) ve Mēchanikē Syntaxis’a dayanmaktadır. Fakat sadece birinci ve son paragraf Helenistik el kitabından alınmıştır 144 . Buradan anlaşılabildiğine göre liman inşasında kullanılan malzemede farklılık göstermektedir ki bu farklılık bölgesel sebeplerden kaynaklanmaktadır 145 . 144 Oleson, John Peter, “Herod and Vitruvius: Preliminary Thoughts on Harbour Engineering at Sebostos; the Harbour of Caesarea Maritima” BAR International Series 257: Harbour Archaeology: Proceedings of the First International Workshop on Ancient Mediterranean Harbours Caesera Maritima, ed. Avner Raban, 1985, ss. 165-172, s. 170 145 Özdaş, a.g.e., s. 69. 37 7- MYNDOS LİMANI Myndos antik kentinin limanı, günümüz Bodrum yarımadasının en batı ucunda oldukça korunaklı bir limandır. Genel şekil ve konumu itibari ile oldukça güvenli bir koy içinde konumlanan liman, küçük yapılaşmalar ile son derece korunaklı bir limana dönüşmüştür. Doğal bir koyun liman havzası olarak kullanılmış olması sebebi ile Myndos limanını yukarıda yaptığımız gruplama içinde Deniz Limanları başlığı altındaki Doğal Limanlar grubuna yerleştirmekteyiz. Myndos koyuna liman görevi yüklenirken öncelikle limanın girişi daraltılmıştır. Bu işlem yapılırken de daha önceden bahsettiğimiz gibi mevcut topografyadan maksimum düzeyde yararlanılmıştır. Bu koyun hemen girişinde bulunan Tavşan Adası konumu itibari ile doğal bir dalgakıran işlevi görmektedir. Kentin çevresinde Klasik dönemde inşa edilen sur duvarları uzatılarak Tavşan Adası ile anakarayı hem birbirine bağlamış hem de anakara ile Tavşan Adası arasında kalan açıklığın kapatılarak limanın daha da güvenlik altına alınması sağlanmıştır. Bu sebeple limana giriş bir tek Tavşan Adası ile Kocadağ arasından sağlanmıştır (Resim 26). Giriş bu bölümde Kocadağ kıyılarından denize doğru inşa edilen mendirek yapısı ile yaklaşık 115 metre genişliğe kadar daraltılmıştır. Limanın fonksiyonu hakkında kesin bilgilere sahip değiliz. Myndos’un etrafında ikinci bir liman gözlemlenmemesinden dolayı mevcut liman hem askeri hem de ticari liman görevini üstlenmelidir. Herodotos’tan Myndos’un askeri gemi veya gemilere(?) sahip olduğunu biliyoruz 146 . Buradan çıkacak en kesin sonuç Myndos kentinin donanma yönünün olduğudur. İki fonksiyonu tek liman altında topladığını göz önünde tutar isek önümüze limanın bölümlenme problemi çıkmaktadır. Çünkü liman çevresinde bu ayrımı yapmaya yeterli herhangi bir buluntu bulunmamasından dolayı genel liman özellikleri göz önünde tutularak bir lokalizasyon yapılmaya çalışılmıştır. Bilinen tüm örneklerde daha önceden de bahsettiğimiz gibi iki limana sahip olan şehirlerde askeri liman olarak seçilen liman kentin en küçük ve korunaklı limanıdır. Kartaca kentinde olduğu gibi tek limana sahip olan şehirlerde ise en korunaklı olan iç kısım askeri liman olarak seçilmiş ve düzenlenmiştir. 146 Herodotos, eserinde bir Myndos gemisinde çıkan olaylardan bahsediyor, yani özellikle Myndos bir gemi ile sefere katılıyor demiyor. Yani kesin bir sayı vermiyor bize. Yüklə 5,38 Kb. Dostları ilə paylaş:
|