Tabiiy resurslar, ularda foydalanish va muhofaza qilish. Reja: Tabiiy resurslar to`g`risida tushuncha

Savol: agar suv tugamaydigan resurs hisoblansa chuchuk suv tanqisligi muammosi qayerdan kelib chiqdi?
Javob: bu muammoning kelib chiqish negizi shundaki, suvdan noto`g`ri foydalanish oqibatida uning sifati o`zgarib, foydalanishga yaroqliligi kamayishi mumkin. Bunga hozirgi kunda chuchuk suvlarga ko`p miqdorda oqavalarning tashlanayotgani, dengiz va okean suvlarining neft mahsulotlari bilan ifloslanib, ularning yaroqliligi kamayayotganini misol qilish mumkin.
Garchi umumiy suv resurslari tugamaydigan resurs hisoblansada, lekin daryo suvlari tugaydigan resurslarga kiradi. Ma'lumotlarga ko`ra hozir xar yili daryolar suvining 13 % maishiy-xo`jalik maqsadlarida foydalaniladi, va bu suvlarning 5,6 % kuchli ifloslanganidan tiklanmaydigan holatga o`tadi.
Xalq xo`jaligining rivojlanishi, sanoat va dehqonchilikning yuksalishi hamda aholi sonining o`saborishi bundan keyin ham suv resurslaridan tobora ko`proq foydalanishni talab qiladi. Shuning uchun ham ulardan foydalanishda tejamkorlikka amal qilish – dehqonchilikda yerni namlatib, yomg`irlatib va tomchilab sug`orish, sanoatda suvdan foydalanishning yopiq tizimiga o`tish zarur.
Iqlim reusrslariga atmosfera havosi va shamol energiyasi misol bo`ladi. Atmosfera yog`inlarini ham suv va ham iqlim resurslariga kiritish mumkin.
Atmosfera havosi bitmas-tuganmasdir. Ammo uning tarkibi ham suvning sifati kabi o`zgarib turadi. U o`ta kuchli ifloslanganda tirik tabiat uchun resurs bo`laolmay qolishi mumkin.
Shamol energiyasidan tabiiy resurs sifatida foydalanish amalda ko`pdan beri qo`llanib kelinyapti. Inson o`zining tafakkuri yordamida shamol tegirmonlari va shamol elektr stantsiyalarini barpo etdi.
Kosmik resurslarga quyosh radiatsiyasi kiradi. Bu resurs ham bitmas-tugamasdir. Sayyoralarning joylanish tartibi va xususiyatlariga ko`ra Quyoshning Yerga yuborayotgan nuri xech qachon tugamaydi. Ammo, havoning ifloslanishi Quyoshdan Yerga yetib keladigan radiatsiyani bir muncha kamaytirgan. Ayniqsa yirik sanoat markazlarida ifloslangan quyosh radiatsiyasi kishilarda turli kasalliklarni keltirib chiqarishi mumkin. AQSH va G`arbiy Yevropa mamlakatlari aholisi orasida ko`proq tarqalgan teri rak kasalliklari ana shu sababdan sodir bo`lmoqda.