Tairova m. M., Abdulloev a. J. Logistika o`quv qo`llanma “Durdona” nashriyoti Buxoro, 2020

Logistika kanali - bu ma'lum bir ishlab chiqaruvchidan
iste'molchilarga material oqishini amalga oshiradigan turli xil
vositachilarning qisman buyurtma qilingan to'plami.
To'plam, material oqimini yetkazib beruvchidan iste'molchiga
o'tkazish jarayonida muayyan ishtirokchilar tanlanmaguncha qisman
buyurtma qilinadi. Shundan so'ng, logistika kanali logistika zanjiriga
aylantiriladi.
Logistika zanjiri - bu tashqi, moddiy oqimlarni bir logistika
tizimidan boshqasiga o'tkazish uchun logistika operatsiyalari bilan
shug'ullanadigan logistika jarayonida qatnashuvchilarning tartibli
to'plami.
Logistika zanjiri - moddiy oqimlarning harakati orqali o'tadigan
logistika aloqalari to'plami. Quyidagi asosiy yo'nalishlarga urg'u
berilgan: materiallar, xom ashyo va yarim tayyor mahsulotlar yetkazib
berish; mahsulotlar va xom ashyoni saqlash; tovarlar ishlab chiqarish;
taqsimot, shu jumladan tayyor mahsulot omboridan iste'mol joyigacha
jo'natish.
Turli xil operatsiyalarni rejalashtirish va logistika tizimining
elementlari darajasini tahlil qilish uning makro logistika, mezologiya
va mikro logistika bo'yicha bo'linishini oldindan belgilab qo'ydi.
Makrologistika logistika sohasi bo'lib, yetkazib beruvchilar va
iste'molchilar
bozorini
tahlil
qilish,
taqsimotning
umumiy
konsepsiyasini ishlab chiqish, omborlarni xizmat ko'rsatish joyiga
joylashtirish, transport va transport vositalarining turini tanlash,
transport jarayonini tashkil etish, material oqimlarining oqilona
yo'nalishlari, xom ashyo, materiallar va yarim tayyor mahsulotlarni
yetkazib berish kabi punktlarni o’z ichiga oladi. Tayyor mahsulotni
yetkazib berish punktlarini tashkil qilish, tranzit yoki omborni
taqsimot usulini tanlash bilan shug’ullanadi.
Mezologistika bir sohadagi bir nechta firmani bitta tizimga
birlashtiradigan logistika sohasidir.
Mikrologistika bu logistika sohasi bo'lib, u logistikaning
individual aloqalari va elementlari ichidagi muammolarni hal qiladi va
ichki darajada moddiy va axborot oqimlarini boshqaradi. Bunga
korxona ichidagi turli xil logistik operatsiyalarni rejalashtirish,
masalan yuklash va tushirish, transport va omborxonalar va
hokazolarni kiritish mumkin. Mikrologiyada korxonalar ichida

---

12
mahsulot harakatini rejalashtirish, tayyorlash, amalga oshirish va

boshqarish bo'yicha operatsiyalar amalga oshiradi.