Ta’lim vazirligi 0 ‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi markazi
. Ijtimoiy muhofaza yordamining turlari
Yüklə 5,72 Mb. Pdf görüntüsü
|
| 14.2 . Ijtimoiy muhofaza yordamining turlari
A holining ehtiyojm and qatlam lariga beriladigan ijtim oiy yordam shakllari ham rang-barang ko‘rinishlarga ega va ulami quyidagi turlarga bo‘Iish mumkin: 1) qariyalar, nogironlar va bolalami to ‘liq davlat ta'm inotiga olish; ulami maxsus tashkil etilgan mehribonlik, m um w at va sahovat uylarida yashashlarini ta'm inlash; 2) qarovsiz qolgan yolg‘iz qariyalar ham da nogironlarga oziq-ovqat mahsulotlari bilan natural moddiy yordam ko‘rsatish, maishiy va boshqa natural xizmatlami bepul amalga oshirish; 3) q ariy alar, n o g iro n lar va m uayyan kasalga ch alin g an shaxslarga reabilitatsiya maqsadlarida sanatoriy-kurort xizmatlarini ko‘rsatish; 4) nogiron fuqarolarga protez-ortopediya, harakatlanish vo- sitalari berish va u bilan bog‘liq boMgan xizmatlami ko‘rsatish; 5) maktab yoshidagi bolali oilalarga moddiy va boshqa yor- dam lar ko‘rsatish; 1 0 ‘z b e k is to n R e s p u b lik a s i q o n u n h u jja tla r i t o ‘p la m i, 2 0 1 1 - y il, 3 4 - 3 5 - s o n l a r , 3 4 8 - m o d d a . 1 5 3 www.ziyouz.com kutubxonasi 6) fuqarolarning m uayyan toifalariga tu ra r joy, m aishiy transport, aloqa, soliq, tibbiy, farmatsevtika va boshqa sohalarda imtiyozlar berish; 7) qonun hujjatlarida nazarda tutilgan boshqa turdagi ijtimoiy xizmatlami ko'rsatish. Aholining muayyan toifalariga ko‘rsatiladigan ijtimoiy xiz- m atlar va beriladigan im tiyozlar iqtisodiy tushuncha sifatida davlat va jamiyat tom onidan ushbu maqsadlar uchun ajratila- digan m ablag'lam ing sarflanishidan iborat bo'lsa, yuridik tu- shuncha sifatida u fuqarolaiga Konstitutsiyaga muvofiq berilgan ijtimoiy yordam olish huquqlarining amalga oshirilishidan iboratdir. Bozor iqtisodiy m unosabatlari kuchayib va chuqurlashib borayotgan, boqim andalik kayfiyatlariga barham berilayotgan sharoitda nochor va teng raqobatlashishga qodir bo‘lmagan aholi tabaqalarining real ijtimoiy himoya qilinishi muhim ahamiyatga egadir. Yolg'iz qariyalar, yolg‘iz nogironlar va ota-ona parvarishidan mahrum bo‘lgan bolalarni davlat ta ’minotiga olinishining m o- hiyati — yolg'iz qariyalar, kimsasiz nogironlar, yetim bolalar haqida am alda g‘am xo‘rlik qilish ahvoliga qarab jam iyatning, uning a’zolarining, davlatning madaniy hamda ma'naviy-axloqiy saviyasiga baho beriladi va ushbu ko'rsatkichlar insonparvarlik darajasini belgilovchi muhim mezonlardan hisoblanadi. Mamlakatimizda ana shu tamoyillarga amal qilingani holda qariyalar, nogironlar, yetim-yesirlar haqida alohida g‘am xo‘rlik qilib kelinmoqda. 2002-yilning „Qariyalarni qadrlash yili“ , 2007- yilning „Ijtimoiy himoya yili“ , 2010-yilning „Barkamol avlod yili“ deb e'lon qilinishi, avvalgi yillarning nogironlar, ayollar, bolalarga, qishloq ahlini ijtimoiy qo'llab-quvvatlashga bag'ish- langanligi hamda shu munosabat bilan zarur davlat dasturlari ishlab chiqilib, hayotga tatbiq etib kelinayotganligi davlatimiz va jam iyatim izda inson va uning m anfaatlari oldingi o ‘rinlarda turishini ko‘rsatadi. Bugungi kunda respublikam izda ko‘plab „Saxovat uylari“ , „Mehribonlik uylari“ , „M uruw at uylari“ faoliyat ko‘rsatib kel- moqda va ularda bir necha o ‘n minglab nochor fuqarolar davlat va jamiyat mehr-muruvvatidan bahramand boMmoqdalar. Yolg‘iz keksalar, pensionerlar va nogironlarni 0 ‘zbekiston Respublikasi M oliya vazirligi huzuridagi B udjetdan tashqari Pensiya jam g ‘armasi tizim idagi Respublika urush va m ehnat 1 5 4 www.ziyouz.com kutubxonasi faxriylari pansionati, „Saxovat“ va „M u ru w at“ uylarida davlat ta ’m inotiga olish 0 ‘zbekiston R espublikasi Adliya vazirligi tomonidan 2008-yil 30-iyulda 1648-son bilan ro‘yxatga olingan. „Y olg‘iz keksalar, p en sio n erlar va nogironlarni 0 ‘zbekiston Respublikasi M oliya vazirligi huzuridagi B udjetdan tashqari Pensiya jam g ‘armasi tizim idagi Respublika urush va m ehnat faxriylari pansionati, „Saxovat“ va „M uruw at“ uylariga rasmiy- lashtirish tartibi to ‘g‘risida qoidalar“ 'g a ko‘ra pensiya yoshiga yetgan, alohida uyda, xonadonda, yotoqxonada yashayotgan va farzandlari (shu jumladan, asrab olingan farzandlari), eri (xotini) bo‘lmagan hamda qonun hujjatlariga muvofiq homiylik belgilan- magan yolg'iz keksalar, pensionerlar va I yoki II guruh nogi- ronlari hamda yoshidan qat’i nazar uzluksiz davom etuvchi ruhiy xastaligi oqibatida m ehnatga layoqatsiz, o ‘zgalar parvarishiga muhtoj b o ‘1gan I yoki II guruh nogironlari farzandlari (shu jumladan, asrab olingan farzandlari), eri (xotini) bo‘lishi, qonun hujuatlariga muvoftq vasiylik yoki homiylik belgilanishidan qat'i nazar 0 ‘zbekiston R espublikasi M oliya vazirligi huzuridagi Budjetdan tashqari Pensiya jam g‘armasi tizimidagi Respublika urush va mehnat faxriylari pansionati, „Saxovat“ va „M u ru w at“ uylariga joylashtirilishi mumkin. Yolg‘iz keksalar, pensionerlar va nogironlarni tibbiy-ijtimoiy muassasalarga joylashtirish uchun vazirlik huzurida Respublika urush va mehnat faxriylari pansionati, „Saxovat“ va „M uruw at“ uylariga rasm iylashtirish b o ‘yicha Maxsus kom issiya tashkil etiladi. „Saxovat“ uyiga rasmiylashtiriladigan yolg‘iz keksa, pensio- ner va I va II guruh nogironining — o ‘zining turar manzilidagi tum an (shahar) ijtimoiy ta'm inot bo‘limi boshlig‘i nomiga uni „Saxovat“ uyiga rasmiylashtirishni so'rab yozgan arizasi asosida amalga oshiriladi. „M u ru w at“ uylariga rasmiylashtiriladigan 14 yoshgacha bo ‘l- gan nogiron bolalar uchun ota-onalari tom onidan farzandini bolalar „M u ru w at“ uyiga rasmiylashtirishni so‘rab yozilgan ariza asos boMadi. 14 yoshdan 18 yoshgacha bo‘1gan ruhiy kasallikdan nogi- ronlar uchun davlatning vakolatli idorasi (vasiylik yoki homiylik 1 0 ‘z b e k is to n R e s p u b lik a s i q o n u n h u jja tla r i t o 'p l a m i , 2 0 0 8 - y il, 3 5 - 3 6 - s o n , 3 5 3 - m o d d a . 1 5 5 www.ziyouz.com kutubxonasi tayinlovchi organ) tom onidan tayinlangan hom iy yoki vasiy tomonidan yozilgan ariza, nogiron tom onidan yozilgan ariza asos boladi. 18 yoshdan yuqori bo‘lgan ruhiy kasallikdan 1 va II guruh nogironlari uchun davlatning vakolatli idorasi (sud qarori bilan) tom onidan tayinlangan homiy yoki vasiy tom onidan yozilgan ariza, nogiron tomonidan yozilgan ariza asos bo ‘ladi. B ulardan tash q ari, quyidagi hujjatlar ham talab etilishi Iozim: a) homiylik yoki vasiylik to ‘g‘risidagi hujjat; b) yolg‘iz keksa, pensioner va nogiron shaxsning pasporti (asli va pasportning fuqaro to ‘g‘risidagi m a'lum otlar va uning ro‘yxatga qo‘yilganligi qayd etilgan varag‘i nusxasi), 16 yoshgacha bo‘lgan bolalaming tug‘ilganlik to ‘g‘risidagi guvohnomasining asli va nusxasi, nogiron bolalar ota va onasining pasporti hamda fuqaro to ‘g‘risidagi m a'lum otlar va uning ro'yxatga qo ‘yilganligi qayd etilgan varag'i nusxasi, pensiya guvohnomasi; d) nogironlik haqida Tibbiy m eh n at ekspert komissiyasi ma'lumotnomasi (nogiron uchun), 16 yoshgacha bolalar uchun Tibbiy maslahat komissiyasi xulosasi; e) am bulator kartasidan yoki kasallik tarixidan ko‘chirm a (albatta, qon va siydik tahlili, qonning Vasserman reaksiyasi va Avstraliya antigeniga tahlili, ko‘krak qafasi fluorografiyasi, bolalar uchun og‘iz-burun b o ‘shlig‘ining bakteriologik tahlili (Lyoffler surtmasi); 0 ruhiy-asab kasalliklari dispanseri Tibbiy maslahat komis- siyasi xulosasi; g) sil kasalliklari dispanseri xulosasi; h) onkologik dispanser xulosasi; i) teri-tanosil kasalliklari dispanseri xulosasi; j) yolg‘iz keksa, pensioner va nogironning 2 ta fotosurati ( 6 x 4 hajmda); k) turar joyidan m a'lum otnom a; l ) texnik inventarizatsiyalash byurosi (BTI) tom onidan yol- g‘iz keksa, pensioner va nogironning uy-joyi to ‘g‘risidagi m a'lu- motnoma (14 yoshgacha bo'lgan nogiron bolalar bundan mus- tasno); m) yolg‘iz keksa, pensioner va nogironning pensiyasi (nafa- qasi) to ‘g‘risida m a'lum otnom a; 156 www.ziyouz.com kutubxonasi n) yolg'iz keksa, pensioner yoki nogironning m oddiy-m ai- shiy ahvoli to ‘g‘risidagi dalolatnom a (mazkur Qoidalam ing 3- ilovasi); o) „Saxovat“ uyiga rasmiylashtiriladigan fuqaroning yolgMz- ligini tasdiqlovchi turar manzilidagi m ahalla fuqarolar yig'ini komissiyasi dalolatnomasi; p) „Saxovat“ uyiga rasmiylashtiriladigan fuqaroning yolg'iz- ligini tasdiqlovchi tu rar manzilidagi mahalla fuqarolar yig'ini komissiyasi yig'ilishi dalolatnomasi asosida tuman (shahar) hokimi tavsiya xati yoki yolg‘iz keksa, pensioner va nogironning yolgMzlar ro'yxatiga olinganligi to‘g‘risida tuman (shahar) hokimi qarori. O ta-ona parvarishi va ta'm inotidan mahrum bo‘lib qolgan voyaga yetmagan bolalami, yolg‘iz keksalar, yolg'iz nogironlami „M eh rib o n lik “ , „S ax o v at“ va „M uruvvat uylari“ da m oddiy ta'm inlash, ularga ijtimoiy xizmatlar ko‘rsatish normalari va tar- tiblari ushbu m uassasalar haqida tasdiqlangan N izom larga muvofiq amalga oshiriladi. Yüklə 5,72 Mb. Dostları ilə paylaş:
|