Tarbiya fanidan 2023- 2024 o’quv yili uchun tuzgan ish rejasi

MMIBDO’____________________


30 Mavzu: Tanqidiy fikirlash
Mashg’ulotning maqsadi: o’quvchilarga Tanqidiy fikirlash sirlarni yo’llarini va usullarini o’rgatish.
Tayanch kompetensiya elementlari:
Axborotlar bilan ishlash kompetensiyasi: televizor, radiyo, telefon orqali berilgan xabarlarni gapirib bera olish.
O’z-o’zini rivojlantirish kompetensiyasi: kattalarni hurmat qilish, ularning nasihatiga amal qilish, jamoat joylarga o’zini tuta bilish.
Milliy va umummadaniy kompetensiyasi: milliy bayramlarni, milliy qadriyatlarni, o’zi yashab turgan tarixiy obidalarni bilish va bir-biridan farqlash.
Mashg’ulotning usuli: Aqliy xujum, savol javob, guruhlarda ishlash.
Mashg’ulotning shiori: Biz tanlagan yo‘l. O‘zbekiston ulkan imkoniyatlar yurti. !
Didaktik jihoz: Vatanimiz tarixiga oid rangli suratlar, alloma va buyuk shaxslar portretlari, tarqatma materiallar, slaydlar.
Darsning borishi:
1.Tashkiliy qism: Salomlashish,davomat,tozalik
II.Asosiy qism:

О„quvchilar tanqidiy fikrlashini о„rganishda zamonaviy didaktika о„qish jarayonida о„quvchilar psixik tanqidiy fikrlashi bilan shug„ullanuvchi ta‟lim psixologiyasi yutuqlaridan foydalanadi. О„quv materiali yosh va mazmunga bog„liq holda bu faoliyatning о„ziga xosligi ta‟lim jarayoni psixologik qonuniyatlarini о„rnatadi, tanqidiy fikrlashida о„quvchilarning individual va tipik xususiyatlarini kо’rib chiqadi.

О„zlashtirish jarayonida tahliliy-sintetik faoliyat, shuningdek qiyoslash mavhumlashtirish, umumlashtirish va aniqlashtirish kabi fikriy operatsiyalar muhim rol о„ynaydi.
Tahlil - bu, predmetni qismlarga fikran bо„lishdir. Sintez - alohida elementlar yoki qismlarni bir butunga fikran birlashtirishdir. Jumladan, bitta о„nlik va ikkita birlikdan iborat son necha deb ataladi degan о„qituvchining savoliga javob berib, о„quvchilar sintezdan foydalanadi (О„n va ikkita
bir 12 sonini tashkil etadi); 25 sonida nechta о„nliklar va birliklar bor degan savolga javob berib, о„qvchilar sonlar tahlilini amalga oshiradi. Taniqli psixologlar (N.A.Menchinskaya, .N.Bogoyavlenskiy, M.G.Davletshin, E.G„oziyev, G„.Shoumarov va boshqalar) о„quvchilar tahliliy -sintetik tanqidiy fikrlashining umumiy qonuniyatlarini tadbiq etib, shuni kо„rsatdilarki, ta‟limning boshlang„ich bosqichida tahlil sintezdan ortda qoladi yoki, aksincha, oldin keladi, mohiyat kо„rinishini qamrab olmaydi. Buning natijasida umumlashtirish ham tо„laqonli bо„lmaydi, nomuhim, tasodifiy belgilarga asoslanadi. Boshlang„ich sinf о„quvchilari kо„pincha ahamiyatli belgilar sifatida tashqi, tasodifiy, eng yorqinlarini ajratishadi.
Ta‟lim bosqichlarining murakkablashib borishi bilan о„quvchilar tahliliy -sintetik darajasining oshishi kuzatiladi. Tahlil sekin-asta kо„rgazmali - amaliydan (obyektlarni fikran , mazkur obyektlar bilan amaliy harakatlar jarayonida amalga oshirilayotganda) kо„rgazmali obrazli ( kо„rgazmali obrazlar yordamida amalga oshirilayotganda) va sо„zli - mantiqiyga ( mavhum tushuncha va mulohazalar shaklida amalga oshirilganda) tomon rivojlanadi. Sintez, shuningdek, ancha tо„liq va
kо„p tomonlama bо„ladi.
Qiyoslash - bu, о„xshashliklar (umumiy xususiyatlarni ajratish) va tafovutlarni (har bir qiyoslanayotgan obyektlarning о„ziga xos xususiyatlarini ajratish) ular о„rtasida obyektlarini qiyoslash. Bu operatsiya boshqa barcha asosiy fikriy operatsiyalar asosiga yotadi. Boshlang„ich sinf kursi qiyoslash - sonlarni, ifoda va sonlarni, ikki ifodani, masalalarni va boshqalarni qiyoslash, undan foydalanish uchun keng imkoniyatlar ochadi.
Umumlashtirish - о„rganilayotgan obyektdan umumiy, muhimni va mavhumdan nomuhimni jratishdir.