Tarix-7 2017.(Uzb). indd

Gànà, Màli, Sîngài
làr tàshkil 
tîpàdi. Ulàrning dàstlàbkisi G‘àrbiy Sudàndàgi Gà 
nà
 
bo‘l -
gàn. U VIII àsrdà vujudgà kålib, X àsrdà o‘z tà 
ràqqi-
yotining cho‘qqisigà erishgan.
Gànà, Màli, Sîngài và Àksum – 
Àfrikàning o‘rtà 
àsrlàrdàgi dàstlàbki dàvlàtlàri bo‘lgàn.
Gànàning dàrîmàd mànbàlaridan biri sàvdîdàn 
kålàdigàn bîj to‘lîvlàri edi. Bîjning àsîsiy qismini chåt-
dàn kålàdigàn sàvdîgàrlàr: àràblàr, bàrbàrlàr, yahudiy 
làr 
to‘làgàn. Låkin màmlàkàtning katta bîyligi îltin bo‘lgàn. 
Gànà pîdshîsi và zîdàgînlàri îltin và tuz sàv 
dîsidàn 
kàttà foyda olgan.
Pîdshîning kuchli qo‘shini bo‘lib, undàgi 200 ming 
àskàr 
ning dåyarli 40 mingini kàmînchilàr, ma’lum qis-
mini esà îtliq jàngchilàr tàshkil etgàn. Màrîkàsh sultîni 
Àbu Bàkr
1076-yilda kàttà qo‘shin bilàn Gànàni istilî 

---

148
V BOB. OSIYO, AMERIKA VA AFRIKA XALQLARI
qilib, uni tàlàgàn. Bu voqealardan so‘ng Gànà
 
pîdshîsi 
Màrîkàshgà qàràm bo‘lib, bîj-yasîq to‘làshdàn tàshqàri, 
o‘z zîdàgînlàri bilàn islîm dinini qàbul qilishgà ham 
màjbur bo‘làdi. Xàlq qo‘zg‘îlîni oqibatida màrîkàshliklàr 
hukmrînligigà chåk qo‘yilganiga qaramasdan, Gànà davlati 
pàrchà lànib kåtàdi. 
Màli dàvlàti.
Màli
 
dàvlàt sifàtidà 
VIII àsrdà vujudga keladi. Un-
ing kåyingi rivîjlànishigà qo‘shni 
Gànà dàvlàtining qudràti to‘sqinlik 
qilgàn. XI àsrdàn Màli àhîlisi is-
lîmni qàbul qilàdi. Bu esa mam-
lakatga musulmîn sàv 
dîgàrlàrining 
ko‘chib kålishini tåz 
làshtiràdi. Hu-
narmandchilik va savdo-sotiqning 
ri 
vojlanishi natijasida XIII asrda 
Mali o‘z taraqqiyotining cho‘q 
qisiga erishadi. Uning 
hukmdîri