Tayanch-harakatlanish sistemasi

Skelet muskullarining shakli.
A— duksimon; 
B— yarim patsimon; 
V— ikki tomonlama 
patsimon; 
G— ikki boshli muskul; 
D— serbar mus-kul; 
E— ikki qorinli muskul; 
J— parallel tolali uzun 
muskul; 
1— muskul-ning payi; 
2— muskulning bosh qismi; 
3— muskulning qorin qismi; 
4— muskulning tanasi; 
5— muskulning payli 
belbog'lari.

---

Mushaklarning fiziologik roli:
Mushaklar uzini kiskarishi natijasida – ta'minlaydi:
1. Organizm xarakatini
2. Tana kismlarini bir-biriga nisbatan xarakatlarini
3. Ma'lum xolatni saqlab turishni
4. Bo'g'imlarni fiksasiyasini
5. Sfinkterlarini ishini
6. Issiqlik xosil qilishni, tana xaroratini ushlab turishni
7. Muvozanatni saqlab turishni
8. Reseptor funktsiyani
9. Suv, mineral tuzlar, glikogen deposi xisoblanadi
10.Organizmni barcha funktsiyalarini bajarishida ishtirok etadi
(ovkat iste'mol qilishda, chaynash, yutish nafas olishda va
chiqarishda, ovoz chiqarishda, mimikada va x.k.)

---

1) mioglobini ko'p, rangi qizil mioglobini kam, rangi OK 
2) oziqa moddalar (glikogenlar, lipidlar) kam zaxirasi ko'p 
3) mitoxondriyalari ko'p kamroq 
4) fermentlarning aktivligi yuqori aktivligi past 
5) oksidlanish jarayonlarining darajasi past darajasi yuqori 
6) ingichka qalin 
7) qovushqoqligi yuqori pastroq 
8) sekin qo'zg'alib, sekin qisqaradi tez qo'zg'aladi va qisqaradi 
9) uzoq davom etadigan ish qisqa vaqt davom etadigan 
qobiliyatiga ega ish qobiliyatiga ega 
10) sekin charchaydi tez charchaydi
Qizil tolalar
Оq tolalar

---

1. 
Qo'zg'aluvchanlik 
2. O'tkazuvchanlik 
3. Qisqaruvchanlik 
4. Avtomatiya (yurak, silliq mushaklar) 
5. Refrakterlik 
6. Labillik 
7. Regenerasiyaga moyilligi 
8. Charchash qobiliyati.
Mushaklarning fiziologik xossalari:

---

Fizikaviy xossalari:
1. Chuziluvchanlik. 
2. Elastiklik. 
3. Plastiklik.

---

Mushaklarning qisqarish turlari.

Izotonik. 

Izometrik. 

Auksotonik (qontsentrik, ekstsentrik). Yakka. 

Summasiya (to'la va chala). 

Tetanik (tishli va silliq). 

Kontraktura (tug'ma va ottirilgan).

---

Miofibrillalarning tuzilishi:

---


Skelet mushaklarining uzoq vaqt qo'shilib 
qizqarishlari tetanik qisqarish deyiladi.

---

MUSHAKLARNING QISQARISH TURLARI

---

Tetanik qisqarishlarning amplitudasi yakka mushak
qisqarishlarining amplitudasidan yuqori bo'ladi
