"tbc bank" atb moliyaviy hisoboti va Auditorlik xulosasi 31 dekabr, 2021 yil


Bank ijarachi sifatida qatnashadigan ijara shartnomalarini hisobga olish



Yüklə 2,05 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə16/54
tarix13.02.2023
ölçüsü2,05 Mb.
#100738
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   54
tbc-uzbmerged

Bank ijarachi sifatida qatnashadigan ijara shartnomalarini hisobga olish.
Bank ofis, filiallar va texnik 
xizmat ko'rsatish markazlari uchun binolarni ijaraga beradi. Bank igaraga predmeti bo'lgan asosiy 
aktivdan foydalanishni olgan sanada igaragalar tegishli majburiyatga ega bo'lgan foydalanish huquqi 


aktivlari sifatida tan olinadi. Har bir igaraga to'lovi javobgarlik va moliyaviy harajatlar o'rtasida 
taqsimlanadi. Har bir davr uchun majburiyat qoldig'i bo'yicha doimiy foiz stavkasini ta'minlash uchun 
moliyaviy harajatlar ijara muddati davomida foyda yoki zarar tarkibiga kiritiladi. Foydalanish huquqi 
ob’ekti qiymati bo‘yicha tan olingan aktivning yaroqlilik muddati yoki ijara muddati bo‘yicha, qaysi biri 
tezroq tugashidan qat’iy nazar, to‘g‘ri chiziqli amortizatsiya usulida amortizatsiya qilinadi. 
Igaragadan kelib chiqadigan majburiyatlar dastlab joriy qiymat bo'yicha baholanadi. Igaraga 
majburiyatlari quyidagi igaraga to'lovlarining sof joriy qiymatini o'z ichiga oladi: 
• Ruxsat etilgan to'lovlar (shu jumladan, asosiy to'lovlar) kamroq 
rag'batlantirish to'lovlari; 
• indeks yoki stavka bo'yicha o'zgaruvchan igaraga to'lovlari; 
• qoldiq qiymat kafolatlari shartlari bo'yicha ijarachi tomonidan to'lanishi lozim bo'lgan summalar; 
• agar ijarachi yetarlicha ishonchga ega bo'lsa, qo'l opsionini amalga oshirish narxi 
optsion amalga oshirilishi; va 
• agar ijara muddati sotishni aks ettirsa, igaraga shartnomasini bekor qilganlik uchun jarimalarni to'lash 
ushbu opsiyaning ijarachisi. 
Igaraga to'lovlari igaraga shartnomasida nazarda tutilgan foiz stavkasi bo'yicha diskontlanadi. Agar 
bunday stavkani aniqlashning iloji bo'lmasa, kapitalning o'sishi stavkasi qo'llaniladi, chunki bu ijarachi 
shunga o'xshash shartlarda o'xshash iqtisodiy muhitda o'xshash qiymatdagi aktivni olish uchun zarur 
bo'lgan mablag'larni jalb qilish uchun to'lashi kerak bo'lgan foiz stavkasi. . 
Foydalanish huquqiga ega bo'lgan aktivlar quyidagi hisobga olingan holda tannarx bo'yicha baholanadi: 
• igaraga majburiyatini dastlabki o'lchash summasi; 
• igaraga boshlangan sanada yoki undan oldin to‘langan barcha igaraga to‘lovlari, igaragani 
rag‘batlantirish to‘lovlarini hisobga olmaganda
• barcha dastlabki to'g'ridan-to'g'ri harajatlar va ta'mirlash harajatlari. 
Istisno tariqasida, Bank igaraga to'lovlarini to'g'ridan-to'g'ri chiziqli usulda harajat sifatida hisobga olish 
yo'li bilan qisqa muddatli ijara va kam qiymatli mulkni ijaraga berishni hisobga oladi. 
Igaraga muddatini belgilashda Bank rahbariyati igaraga muddatini uzaytirish yoki igaraga shartnomasini 
bekor qilish opsiyasini amalga oshirmaslik uchun iqtisodiy asos bo‘ladigan barcha fakt va holatlarni 
hisobga oladi. Igaraga muddatini uzaytirish opsiyalari (yoki ijara shartnomasini bekor qilish 
opsiyalarining amal qilish muddati tugaganidan keyingi davrlar) faqat shartnomaning yangilanishiga 
(yoki bekor qilinmasligiga) asosli ishonch mavjud bo‘lgan taqdirdagina ijara muddatiga kiritiladi. 

Yüklə 2,05 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   54




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə