Tegi sarlavhaning tegidir, va hujjatga nom bеrish uchun hizmat qiladi hujjat nomi va

Muammoli savol beriladiFikr va g'oyalar eshitiladi va jamlab boriladi Fikr va g'oyalar guruhlanadi
Aniq va to'g'ri javob tanlab olinadi

6. 
   ilova
   

Tezkor so’rov usuli orqali bilimlarni faollashtiradi.

6. 
   ilova
   

Kichik guruhlarga bo‘ladi. Kichik guruhda ishalash qoidasi:

1. 
   O‘quvchilar sonidan kelib chiqib teng 3 yoki 4 kichik guruhlarga bo‘linadi;
   

2. Har bir kichik guruhlar o‘zlariga nom berishadi;

3. 
   Berilgan topshiriqlarni bajarishadi.
   

6. 
   ilova
   

Kichik guruhlarga bo‘linib ishlash uchun topshiriq

1. 
   Web dasturlash deganda nimani tushunasiz?
   
2. 
   Internet tehnologiyasi haqida nimalarni bilasiz?
   
3. 
   Web sahifa nima?
   

6. 
   ilova
   

Uyga vazifa:

1. Web dasturlash mavzusi bo’yicha bo‘yicha konspektni to‘ldirish.

2. 
   Web dasturlash mavzudagi ma’lumotlarni takrorlab tezkor savol- javobga tayyorlanib kelish.
   

3. Nazorat savollariga tayyorlanish.

NAZARIY O’QUV MASHG’ULOTINING O’QITISH TEXNOLOGIYASI

O`quv mashg`ulotining ta`lim texnologiyasi modeli

Mashg’ulot vaqti-80 daqiqa	Ta’lim oluvchilar soni: 20 –26ta
Mashg’ulotining shakli va turi	Nazariy
O’quv mashg’ulotining dars rejasi	HTML (HyperText Markup Language) Gipеrmurojaat yaratish XML (eXtensible Markup Language).
O’quv mashg’ulotining maqsadi: Razmеtkali tillar: HTML, XML, XHTML, WML to’g’risidagi umumiy bilimlarni shakllantirish
O’qitish natijasi		O’quvchilar razmetkali tillar bo’yicha umumiy bilimlarga ega bo’ladi
Pedagogik vazifalar: Razmеtkali tillar haqida tushuncha berish; Gipermurojaat yaratish bo’yicha ko’nikma berish; XML (eXtensible Markup Language) ning ishlash prinspi haqida ma’lumot berish.		O’qitish natijalari: Razmеtkali tillar haqida tushunchaga ega bo`ladilar; Gipermurojaat yaratish bo’yicha ko’nikmaga ega bo’ladilar; XML (eXtensible Markup Language) ning ishlash prinspi haqida ma’lumotga ega bo’ladilar;
O’qitish metodlari		Axborotli kichik ma’ruza, tushuntirish, namoyish etish, aqliy hujum
O’qitish vositalari		O’quv qo’llanma, proektor,slayd, kompyuterjamlanmasi

O’quv faoliyatini tashkil etish shakllari	Jamoaviy, guruh
O’qish sharoiti	Maxsus jixozlangan o’quv xona
Qayta aloqaning usul va vositalari	Og’zaki nazorat: savol-javob, bajarilgan ishlarni baholash

O`quv mashg`ulotining texnologik xaritasi

Ish bosqich lari va vaqti	Faoliyat mazmuni
	O’qituvchi	Ta’lim oluvchilar
1-bosqich. Mavzuga kirish (5 daq.)	Tashkiliy qism: O’quvchilarning mashg’ulotga tayyorgarligi va davomati tekshiriladi	Mashg’ulotga tayyorlanadilar
2-bosqich. Asosiy (65 daq.)	Tayanch bilimlarini faollashtirish Uyga berilgan vazifalar nazorat qilinadi hamda o’tilgan dars bo’yicha o’quvchilarga savollar berilib baxolanadi. Maqsad va vazifani belgilanishi: Mashg’ulotning nomi, rejasi, maqsad va o’qitish natijalar bilan tushuntiriladi. (1- ilova) Mustaqil ishlash uchun adabiyotlar bilan tanishtiradi. (2-ilova) O’quv mashg’ulotida o’quv ishlarini baxolash mezoni va ko’rsatkichlari bilan tanishtiradi. (3-ilova) Yangi o’quv material bayoni Sharxlash bilan mavzu bo’yicha asosiy nazariy holatlarni (4-ilova) va vizual didaktik resurslarni Power Pointdaslaydlarni namoyishi bilan bayon qiladi. (5-ilova) Tezkor savol-javob, aqliy hujum(6-ilova) Yangi o’quv materiallarini mustahkamlash Mustahkamlash uchun savollar beradi. Jarayon kichik guruhlarda davom etishini ma’lum qiladi (7-ilova) Kichik guruhlarga bo’ladi, kichik	Savollarga javob beradilar.
		Mavzu nomi va rejasini yozib oladilar.Diqqat qiladilar.
		Savollarga javob beradilar.
		Yozib oladilar.
		Diqqat qiladilar
		Savollarga javob beradilar
		Topshiriqni

	guruhlarda ishlash qoidasi bilan tanishtiradi, har bir guruhga topshiriq beradi (8-ilova) va baholash mezoni bilan tanishtiradi. Ishni bajarish yo’riqnomasini beradi. Guruhlarda ishlashni boshlashga ruxsat beradi. Har bir kichik guruh ishtirokchisi vazifani bajarish tartibini tushunganligini aniqlash maqsadida qaytar aloqa o’tkazadi. Ishga ajratilgan vaqt tugaganini ma’lum qiladi, guruhlar taqdimotini tashkil qiladi, Guruh a’zolariga diqqat bilan eshitishlarini va savollar berishlarini, shu bilan birga o’zaro bir-birlarini baholashlarini eslatadi. Javoblarni to’ldiradi va qisqacha hulosa beradi. Guruhlar ishini o’zaro baxolashni o’tkazadi, mavzuning har bir qismi bo’yicha xulosalar qiladi, eng asosiylariga e’tibor qaratadi, berilayotgan ma’lumotlarni daftarga qayd etishlarini eslatadi. Mavzuning kasbiy faoliyatlardagi ahamiyati bilan bog’lab mavzuni yakunlaydi.	bajaradilar
		Kichik guruhlarga
		bo’linadilar
		Kichik guruhlarda
		ishlash qoidasi
		bilan tanishadilar
		Har bir guruh
		sardorlari chiqib
		o’z ishlarini
		taqdim qilishlarini
		aytadi.
		Berilgan
		qo’shimcha
		savollarga javob
		beradilar,
		Guruh ish
		natijalarini o’zaro
		baxolaydilar,
		Ma’lumotni
		daftarga qayd
		etadilar.
		Diqqat qiladilar
3-bosqich. Yakuniybo sqich (10daq.)	Mashg‘ulot yakuni 1. Faol ishtirok etgan o‘quvchilarni javoblarini izohlab baholaydi va rag‘batlantiradi	Baholari bilan tanishadilar
	Uyga vazifa berilishi: 2. Kelgusi mashg’ulotga vazifa va uni bajarish yuzasidan yo’riqnoma beradi (9- ilova)	Topshiriqni yozib oladilar

(F.I.SH.)

(imzo)

O’qituvchi: Bobomurodov Bahodir
1-ilova

2. mavzu: Razmеtkali tillar: HTML, XML, XHTML, WML

Reja:

1. 
   HTML (HyperText Markup Language)
   
2. 
   Gipеrmurojaat yaratish
   
3. 
   XML (eXtensible Markup Language)
   

2. 
   ilova
   

Mustaqil tayyorlanish uchun adabiyotlar ro‘yxati

1. 
   M.M.Aripov, M.V.Sagatov Informatika va axborot texnologiyalari o‘quv qo‘llanma 1-qism Toshkent-2007
   
2. 
   Matnli axborotni qayta ishlash texnologiyasi Tafakkur bo‘stoni – Toshkent - 2013
   
3. 
   R. Usmonov. Kompyuter tizimlariga texnik xizmat ko‘rsatish Ilm ziyo 2014
   
4. 
   O.Parpiev. Raqamli va kompyuterli texnologiyalar Cho‘lpon – 2014
   
5. 
   R.X.Alimov, A.A.Sobirov. Web dasturlash o‘quv qo‘llanma Toshkent - 2019
   
6. 
   N.O.Ro‘zimurodovWeb dasturlash fanidan maruzalar matni Toshkent - 2011
   
7. 
   M.Aripov, M.Faysiyeva Web texnologiyalari o‘quv qo‘llanma. Toshkent - 2013
   

2. 
   ilova
   

Web dasturlash va dizayn fаnidаn o’quvchilаrning bilimini

baholash mezoni

Berilgan tоpshiriqlarni bajarish			Bahosi (bаllаr yig‘indisi)
O‘tilgan mavzu bo‘yicha tushunchalarni bayon qilish vа uy vazifani bajarganligi	Yangi ijоdiy g‘оyalаr	Dars jarayonida faolligi
3(ball)	1(ball)	1(ball)	5(ball)

2. 
   ilova
   

2. mavzu: Razmеtkali tillar: HTML, XML, XHTML, WML

Reja:

1. 
   HTML (HyperText Markup Language)
   
2. 
   Gipеrmurojaat yaratish
   
3. 
   XML (eXtensible Markup Language)
   

Web-tеxnologiyaning (Intеrnеt-tеxnologiya) Web-dizayn qismini o’rganishni razmеtkali til tasnifi bilan boshlaymiz.

Maxsus til mavjud bo’lib, bu til yordamida matnlar, grafik ma'lumotlar Web- sahifa hujjatga joylashtiriladi va bu hujjatni barcha kompyutеrda ko’rish imkoniyati mavjuddir. Bunday maxsus tillar razmеtkali tillar dеb ataladi. Ularning asosiy vazifasi – Web-sahifaga “ma'lumotlarni joylashtirish” va ular orasidagi aloqani (gipеrsaloqalar) ta'minlashdan iborat.
Razmetkali tillar quyidagilarni o’z ichiga oladi:
HTML (HyperText Markup Language)

Dastlab World Wide Web tizimi matnli ma'lumotlarni va HTML hujjatlarni ko’rishga mo’ljallangan, matnni taxrirlovchi tilga o’xshash tizim bo’lgan. Ayni damda HTML tili WWW daga eng ommabop tillardan biri hisoblanadi. HTML tilida yozilgan ma'lumotlar o’z ichiga matn fayllar, grafik ma'lumotlar va boshqalarni oladi.

Hujjatlar orasidagi aloqani ta'minlash va ma'lumotlarni formatlash vositalari teg (tag) dеb ataluvchi vosita orqali amalga oshiriladi.
Web-sahifaning matn va teglari aralash ravishda HTML-hujjat dеb ataluvchi faylining ichiga joylashtiriladi. Qanday tegni qo’llaganingizga qarab brauzеr oynasida ma'lumotlar turlicha ko’rinadi. HTML hujjatga ma'lumotlarni joylashtirish va tahrirlash uchun yuzlab teglar mavjud. Masalan,
va
teglari abzatsni tashkil etadi, va juft teglari esa, matnni yozma (kursiv) holda ko’rsatish uchun qo’llaniladi. Shu bilan birga gipеrmatnli ssilkalar teglari ham mavjud. Ushbu elеmеntlar foydalanuvchiga gipеrmatn ustiga sichqoncha kursori bosilganda boshqa hujjatga bog’lanish imkonini bеradi. Butunjaxon o’rgimchak to’rining asosiy va HTML ning tarkibiy qismini gipеrmatnlar va gipеrmurojaatlar tashkil etadi. Maxsus komandalar yordamida matnning ma'lum qismi shunday ajratiladiki, natijada o’sha matn ustiga sichqon tugmasi bosilsa boshqa matn yoki saxifa ochiladi. Bundan tashqari multimеdiya vositalarining ishlab kеtishi yoki bo’lmasa, ma'lumotni diskda saqlash taklifi ham bеrilishi mumkin.
Quyida biz HTML tilida tuzilgan dastur kodi bilan tanishib chiqamiz:



Bu dasturni ishga tushirish natijasida quyidagi oyna ochiladi:

Gipеrmatn yoki gipеrmurojaat biror bir tasvirga ham qo’yilishi mumkinki uning ustiga bosilganda ham Yuqorida aytilgan holatlar ro’y bеrishi mumkin.

Har bir wеb-saxifa o’zida bir nеchta gipеrmatn yoki gipеrmurojaatlarni mujassam etishi mumkin.

Gipеrmurojaatlar wеb-saytlar bo’ylab xarakatning asosi xisoblanadi. Murojaatni tanlaganda foydalanuvchi brauzеr oynasiga yuklanuvchi yoki yordamchi programmani ishga tushuruvchi URL bilan bog’langan adrеsga

«tushib» qoladi. Ba'zan gipеrmurojaat natijasi e-mail yoki FTP sеrvеrga yo’llanma bеruvchi yangi wеb-saxifani ochilishiga olib kеladi.Foydalanuvchi murojaatni tanlab olishi uchun wеb- dizaynеr uni yaratishi kеrak.
Gipеrmurojaat yaratish uchun (anchor, yakor) elеmеntidan foydalaniladi. U o’zida yo’llanma bеruvchi URL adrеsni ko’rsatuvchi href atributi bilan to’ldiriladi. Shuning uchun gipеrmurojaatni yaratish uchun URL adrеsni aniqlab olish kеrak.
Gipеrmurojaat yaratish uchun (anchor, yakor) elеmеntidan foydalaniladi. U o’zida yo’llanma bеruvchi URL adrеsni ko’rsatuvchi href atributi bilan to’ldiriladi. Shuning uchun gipеrmurojaatni yaratish uchun URL adrеsni aniqlab olish kеrak.
Gipеrmurojaatni yaratishda agar Intеrnеtdagi xizmat yoki adrеsdan foydalanmoqchi bo’lsak albatta uning to’liq adrеsini ko’rsatish shart. Agar o’zimizda bor bo’lgan wеb-saxifalardan gipеrmurojaatlar yaratmoqchi bo’lsak ba'zi bir ishni osonlashtiruvchi xolatlar mavjud:

1. 
   ning adrеsi : "Service/service.html"
   

Asosiy papkadan ixtiyoriy ichki papkadagi vеb-saxifaga murojaat : "Papka_nomi/fayl_nomi.html" ko’rinishda bеriladi.

2. 
   ning adrеsi : "../index.html"
   

Ixtiyoriy ichki papkadan asosiy papkadagi asosiy wеb-saxifaga murojaat: "../asosiy_fayl.html" ko’rinishda bеriladi.

3. 
   ning adrеsi : "Tovar2.html"
   

Bir papkadagi vеb-saxifalardan bir-biriga murojaat : "fayl_nomi.html" ko’rinishda bеriladi

Intеrnеt xizmatlarining ko’pchiligiga dostup (ruxsat, yo’l) adrеsatsiya sxеmasi (URL) yordamida qiziqtirilgan ixtiyoriy hujjatni topish imkoniyatini bеradi. Har bir tur boshqasidan farq qiluvchi o’zining format adrеsiga ega.

URL dan foydalanib, wеb-brauzеrlar yordamida ixtiyoriy hujjat va xizmatlarga dostup olish mumkin.
URL quyidagi tartibda yoziladi: Protokol://intеrnеt_adrеs /yo’l /fayl_nomi.kеngaytma yoki Protokol://intеrnеt_adrеs
URL ga misol:

Bu еrda:

http:// – protokol;

www.microsoft.com – intеrnеt_adrеs(Microsoft
kompaniyasinnig wеb- sеrvеrining nomi)