Tiplari. Tokarlik-vintqirqar stanoklari va ularni sozlash

16K20 modeUi tokarlik-vintqirqar stanogi 
yakka buyurtmali va mayda seriyali 
ishlab chiqarishda, shuningdek asbobsozlik va remont sexlarida harxil tokarlik, 
parmalash, teshik kengaytirish va rezba ochish ishlarini bajarish uchun 
mo'ljallangandir. Uning asosiy uzel va qismlari quyi-dagilardir: 
1.Stanina (qutisimon shaklda, jilvirlangan yo'naltiruvchilarga ega). 
2.Oldingi babka (unga tezliklar qutisi o'rnatilgan). 
3.Surishlar qutisi. 
4.Orqa babka (aerostatik tayanchga ega—havo yostiqchasidajoy-lashtirilgan). 
5.Support (unda keskich ushlagich va markaziy asboblar ushlagi-chi joylashgan). 
6.Fartuk (uning ichida supportning surish mexanizmijoylashgan). 
7. Ayrim xarakterli detallari: shpindel, yurgizish vinti, yurgizish vali va reyka. 
Stanokdagi harakatlar: 
Bosh 
-shpindelning zagotovka bilan birga aylanma harakati. Shpindelning 
aylanish chastotasi sonlari 22 ta
ayl/min,
Shpindelning to'g'ri 
va teskan yo'nalishdagi 
aylanishlari quyidagi tenglama orqali ifodalanadi (stanokning kinematik 
sxemasiga qarang [3, 265-bet]): 
Surish 
—shpindelning bir marta aylanishiga mos keladi-gan supportning bo'ylama
va salazkalarning ko'ndalang yo'nalishdagi (s
k
) siljishidir
ayl). Bo'ylama surish kinematik balansi 
tenglamasi quyidagicha: 
Ko'ndalang surish

---

Rezba kesish. 
Stanokda metrik, dyumli, modulli va pitch rezba-larini kesish 
mumkin. Keskich yordamida rezba kesishda support surish harakatini yurgizish 
vintidan oladi (bunda mufta M
5
ulanadi). Rezba kesishda kinematik balans 
tenglamasi kesilayotgan rezba qadami t
r 
uchun quyidagicha yoziladi: 
bundan almashinuvchi g'ildiraklar uzatish nisbati 
Bu yerda:
shpindel va yurgizish vinti orasidagi o'zgarmas elementlar uzatish 
nisbati;
yurgizish vintining qadami. 
Metrik va dyumli rezbalarni kesishda a=40, v=86 va d=6A tishli almashinuvchi 
g'ildiraklar o'rnatiladi va bu metrik rezbaning qadami 
stanokning pasportida ko'rsatilganidek 0,5-112 mm bo'lishini ta'minlaydi.