Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti
Yüklə 2,07 Mb. Pdf görüntüsü
|
| IV BOB
AHOLINING ISH BILAN OQILONA BANDLIGI 4.1.Aholining ish bilan oqilona bandligi va unga mehnat bozorining ta’siri Mehnatga qobiliyatli aholi oqilona bandligining shakllanishi faqat mehnat bozorining samarali rivojlanishida va iqtisodiyotning barcha sektorlarida tarkibiy islohotlar oʻtkazilishi asosida amalga oshirilishi mumkin . Bular ortiqcha ishchi kuchining ommaviy ozod boʻlishi va ularni sanoat va xizmat koʻrsatish tarmoqlariga va shaxsiy mehnat faoliyati sohalariga hamda shahar xalq xoʻjaligiga oqib oʻtishi xodimlar zaxiralarining shakllanishi va ularning bozor mexanizmlari asosida safarbar qilinishi va qayta taqsimlanishi jarayonini belgilab beradi. Iqtisodiy adabiyotlarda «Oqilona bandlik» tushunchasi haqida turli xil nuqtayi nazarlar mavjud. Rus iqtisodchi olimi A.B. Naumov- ning fikricha, “Oqilona bandlik” tushunchasi samarali toʻliq bandlik bilansinonim boʻladi. Umumiy koʻrinishda toʻliq bandlik ijtimoiy ishlab chiqarish sohasida mehnatga qobiliyatli aholining ish joylariga talabini butunlay qanoatlantirganligini bildiradi. Agar aholining ishchi joylariga talabi toʻla qanoatlantirilsa va ishchi kuchidan eng katta samara bilan foydalanilsa, unda aholi bandligi oqilona boʻladi [1, 41-b.]. Ukrain iqtisodchisi V.F.Onishenko ham xuddi shunday nuqtayi nazarni qoʻllab- quvvatlab, ta’kidlaydiki, “Oqilona bandlik .... , toʻliq va samarali bandlikning birlashmasidir , .. . Oqilona bandlik oʻz ichiga quyidagilarni oladi: 1) aholining ijtimoiy foydali mehnatga ehtiyojini toʻliq qanoatlantirish; 2) ishlab chiqarish vositalari va jonli mehnatni samarali muvofiqlashtirish; 3) ijtimoiy mehnat unumdorligining eng katta imkondagi darajasi va uning samaradorligi; 4) ishlab chiqarish kuchlari rivojlanishining ma’lum darajasida aholining moddiy, ijtimoiy va ma’naviy ehtiyojlarini imkoni boricha toʻliqroq qanoatlantirish” [2,41b.]. Mehnat bozorining rivojlanish sharoitlarida bu olimlarning oqilona bandlik – mehnatga qobiliyatli aholining doimiy ish joylariga talabini toʻliq qondiradi, degan fikrlariga qoʻshilish qiyin. Mehnat 40 bozori yoppasiga bandlikni ta’minlamaydi va raqobat asosida soni oʻzgarib turgan «doimiy» ishchi joylarini kafolatlamaydi. Fikrimizcha, Yüklə 2,07 Mb. Dostları ilə paylaş:
|