Toshkent davlatiqtisodiyot universiteti b. Y. Xodiyev, sh sh. Shodmonov


-rasm. Tovar va xizmatlar nafliligi va qiymatiningyaratilishida



Yüklə 18,63 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə41/623
tarix21.10.2023
ölçüsü18,63 Mb.
#130194
1   ...   37   38   39   40   41   42   43   44   ...   623
2.4-rasm. Tovar va xizmatlar nafliligi va qiymatiningyaratilishida
ishlab chiqarish omillarining roli
Demak, ishlab chiqarilgan tovarlaming nafliligini yaratishda har 
uchala omil: tabiat, kapital, ishchi kuchi qatnashadi, qiymatning tash­
kil topishida esa mehnat to‘liq, kapital esa qisman qatnashadi.
53


Ishlab chiqarish jarayonining ikki tomonlama tabiati uning nati- 
jalarining ham ikki tomoni borligini ko‘rsatadi.
2.3. Ishlab chiqarishning umumiy va pirovard natijalari
Ishlab chiqarish jarayonida turli omillaming bir-birlari bilan 
o‘zaro ta’sirda bo‘lishi va birikishi asosan turli xildagi korxonalarda 
amalga oshiriladi. Bunday korxonalar sonining o ‘sishi va yiriklashuvi 
ayni paytda iqtisodiyotdagi tovar va xizmatlar turlari va hajmining 
o ‘sishidan darak beradi. Jumladan, chuqur tarkibiy o‘zgarishlami 
amalga oshirish, kichik biznes va xususiy tadbirkorlik manfaatlarini 
ishonchli himoya qilish, eng muhimi, Konstitutsiyamizda ko‘zda tu- 
tilganidek, xususiy mulkning qonuniy, m e’yoriy-huquqiy va amaliy 
jihatdan ustuvor rolini ta’minlash, 0 ‘zbekiston iqtisodiyotida tovar 
va xizmatlar ha
jmini bosqichma-bosqich
kamaytirishga qaratilgan.
Yuzaki qaraganda, har bir korxonadagi (davlat, xususiy, qo‘shma 
korxona, fermer xo‘jaligi) individual ishlab chiqarish bir-biridan 
mustaqil, ajralgan holda amalga oshadiganga o‘xshab ko‘rinadi. 
Ammo xilma-xil tovarlar va resurslarning uzluksiz oqimida indivi­
dual ishlab chiqarilgan tovarlar va mablag4 laming harakatlari bir-biri 
bilan qo‘shilib, o ‘ralib-chatishib ketadi. Chunki alohida olingan indi­
vidual ishlab chiqaruvchilaming faoliyati va ayrim mablag‘lar, mah- 
sulotlaming harakati o‘zaro bog‘langandir. Shu sababli, individual 
mehnatlar va tovarlar harakatining qo‘shilib ketishi, butun ijtimoiy 
ishlab chiqarishning, jami Yaratilgan tovar va xizmatlar-ning haraka- 
tini bildiradi. Demak, 

Yüklə 18,63 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   37   38   39   40   41   42   43   44   ...   623




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə