Toshkent farmatsevtika instituti farmakognoziya kafedrasi "botanika" fanidan o



Yüklə 43,03 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə134/139
tarix27.04.2018
ölçüsü43,03 Kb.
#40276
1   ...   131   132   133   134   135   136   137   138   139

308 
 
Tablitsa  va  gеrbariylardan  foydalangan  holda  o’simlikning  morfologik  bеlgilari  ildiz,  poya, 
barg, gul tuzilishini o’rganib, yozib olish  
Morfologik  bеlgilariga  asoslanib,  o’simlikning  yashash  sharoitini  (ksеrofit,  mеzofit,  gidrofit) 
o’rganish  
O’simliklarning hayotiy  formalarini (daraxt,  buta, chalabuta, bir  yillik, ikki  yillik, ko’p  yillik 
o’tlar, efеmеr va efеmеroidlar) o’rganish.   
 
 
Foydalangan adabiyotlar ro’yxati 
 
1.
 
Яковлев Г. П., Челомбитько В.A. Ботаника. – M.: “Высшая школа” ,  2001.-230 c. 
2.
 
Mustafaev  S.M., Ahmedov O‘.A.  Botanika. – T.: O‘zbekiston, 2005.- 435 b. 
3.
 
Mustafaev    S.M.,  Ahmedov  O‘.A.,    Samatova    SH.    O‘simliklar    sistematikasidan  
amaliy  mashg‘ulotlar. – T.:  “YUNAKS-PRINT” MCHJ  bosmaxonasi, 2007.- 127 b. 
4.
 
Ahmedov  O‘.A.,  Yulchieva  M.T. Botanika  fanidan  elaktron  darslik.-T.: 2008. 
5.
 
Pharmaceutikal Botany, a Text-Books for students of pharmacy and science. Published 
by forgotten books, 2013. – 
6.
 
V. Ch. Evans   Farmakognoziya. –Xalqaro nashr: Edinburg,  London Nyu– York, 
Filadelfiya,  Sidney, Toronto (16 nashr).- Saunders Elsevier Limited, 2009. 
7.
 
Hamidov A.,  Nabiev M.M. “O‘zbekiston  o‘simliklarini  aniqlagichi”.-T.: 1987.-235 b. 
8.
 
Василев  A.E.  “Морфология,  анатомия растений”. – M.: Изд-вo  “ Высшая школа 
”, 1988. -435 c. 
9.
 
Xolmatov  X.X.,  Karimova    S.U.,  Ahmedov    O‘.A.  va    boshqalar.    Dorivor  
o‘simliklarning    lotincha-o‘zbekcha-ruscha-arabcha    va    forscha-tojikcha    lug‘ati.-T.: 
X.F.  “Nizim”  bosmaxonasi,  2004. – 239 b. 
10.
 
Berezovskaya    T.P.,  Dmitruk    S.E.,  Grishinna    e.I.,    Belousov    M.V.    Osnovы  
farmatsevticheskoy  botaniki. – Tomsk:  Pechatnaya  manifaktura,  2004.-294 s. 
11.
 
Xolmatov    X.X.,    Ahmedov    O‘.  A.  Farmakognoziya.  1-2  qism.  –  T.:  “Ibn    Sino”  
nashiryoti, 2007.- 806 b. 
12.
 
Гилберт С. Биология развития: в 2 т. /пер. с англ. - М., 1994 
13.
 
Рейвн П., Эверт Р., Айкхорн С. Современная ботаника. Т. 1-2. – М.: «Мир», 1990. 
14.
 
Эсау К. Анатомия семенных растений: в 2 кн. /пер. с англ. - М., 1980. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 


309 
 
V. KE YSLAR B ANKI  
 
         Botanika  fani  mazmunidagi  muammoli  masalalarni  o‘qitishda    Keysdan  foydalanish 
yuqori samara beradi. Fanning mazmunidan kelib chiqqan holda, tirik orgnizmlarda boradigan 
jarayonlarning  tashqi va ichki , ob’ektiv va sub’ektiv omillarn yuzasidan muammoli vaziyatlar 
yaratilib  ularni  xal  etish  uchun  o‘quv  munozoralarini  tashkil  etiladi.  Botanikani  o‘qitishda 
dastur  mazmunidagi    evolyutsion  tushunchalar,  etakchilik  qilgan,  shuningdek  munozorali 
“O‘simliklarning  paydo  bo‘lishi,  tuzilishi,  riojlanishi,  ko‘payishi  va  eklologik  muhitga 
moslanishi”  kabi  mavzularni  o‘qitishda  foydalanish  mumkin.  Fanni  o‘qitishda  rasmni 
izohlashda  biologik  diktantlar  muhim  o‘rin  tutib,  talabalarga  ob’ektni  tanish,  ob’ektlarni 
o‘rtasida farqlarni aniqlashda xam Keys stadidan  foydalanish imkoniyati mavjud.  
 
1-Keys . Mavzu: Hujayralarning tuzilishi 
 
 
 
Rasmlarga qarab o‘simlik va hayvon hujayralarning uxshash va farq 
qiluvchi  organ oidlarni toping. Ularni b ajaradi gan funksi yalar haqida 
ma’lumot bering 
uxshash organoidal ar   
farq qiluvchi  
organoidl ar   
organoidl ar 
bajaradi gan 
funksiyalar  
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 


310 
 
 2  keys. 
Bizga ma’lumki gulning urug‘chisi biomorfogeneziga ko‘ra monokarp, 
apokarp, senokarp va psevdomonokarp tuzilishga bo‘linadi.  Monokarp tuzilishi 
bitta  mevachibargdan    hosil  bo‘ladi  va  gulda  bitta  bo‘lishi  bilan 
xarakterlanadi.  Urug‘chisi  monokarp  tuzilishga  ega  bo‘lgan  o‘simliklarga  urik, 
shaftoli,  olxurilarni  misol  keltirishimiz  mumkin.  Bu  o‘simliklar  bir  danakli 
bo‘lishi  bilan  farq  qiladi.  Bundan   tashqari  dukkakdoshlar  oilasi  vakillarining 
urug‘chisi  ham  monokarp  tuzilishga  ega.  Ammo  ularning  ba’zi  vakillari  ko‘p 
urug‘li  bo‘ladi  masalan  loviya,  mosh,  akatsiya.  Nima  uchun  dukkakli 
o‘simliklar urug‘chisi bitta bo‘lishiga qaramay ko‘p urug‘ hosil qil adi. 
Keysni bajarish bo‘yicha topshiriqlar: 
1.
 
Gulning tuzilishini tavsiflab bering 
2.
 
Urug‘chi tuzilishini, qanday qismlardan tashkil topganligini tushuntiring 
3.
 
Monokarp,apokarp, senokarp, psevdomonokarp urug‘chilarni bir biridan 
farqini izohlang va jadvalni to‘ldiring 
4.
 
Urug‘ni hosil bo‘lishi urug‘ kurtaklar soniga bog‘liqligini tushuntiring 
 
monok arp  
apokarp  
senok arp  
psevd omonokarp  
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
3-  k eys. 
Suv  o‘tlarning  tarkibida  xlorofill  pigmenti  bo‘lganligi  sababli 
avt otrof  organizml ar  hisoblanadi.  Xl orofill  pi gm entini ng  asosi y  funksi yasi  
fotosintezni  amalga  oshirish.  Ammo  ba’zi  suv  o‘tlarda  masalan  qizil  va 
qo‘ng‘ir  suv  o‘tlarida    xlorofill  pigmentidan  tashqari  fikotsian  va 
fukoks ant in  pi gm ent lari  mavjud.  A yti ngchi  bu  pi gm en t lar  suv  utlari ga  rang 
berishdan t as hqari  qanaqa vazi fani baj aradi .  
Keysni bajarish bo‘yicha topshiriqlar: 
1.
 
Suv o‘tlarning tuzilishi, ko‘payishi va rivojlanishi haqida 
ma’lumot bering 
2.
 
Suv o‘tlarni pigmentlariga qarab klassifikatsiyasini tushuntiring 
3.
 
Dengiz va okeanlarda o‘sadigan suv o‘tlarda fotosintez jarayoni qanday 
amalga oshishini tushuntiring. 
 
4-  Keys. 
Yuksak  taraqqiy  etgan  o‘simliklarda  ya’ni  ochiq  va  yopiq  urug‘li 
o‘simliklarda  gametofit  nasli  urug‘kurtak  ichida  joylashgan.  Urug‘kurtaklar  tuzilishi 
jihatidan  ham  deyarli  farq  qilmaydi.  Ammo  urug‘lanish  jarayonida  farqlar  mavjud, 
ushbu  farqlarni    aytib  o‘ting.  Bunday  urug‘lanish  o‘simliklarning  yashash  muhitining 
ta’siri bor yo‘qligini isbotlang. 
  
Keysni bajarish bo‘yicha topshiriqlar: 
1.Ochiq va yopiq urug‘li o‘simliklar haqida ma’lumot bering 
2. Urug‘kurtakning shakllanishini tushuntiring va changlanish jarayonlari   haqida 
ma’lumot bering 
3. urug‘lanish jarayoniga tashqi omillarning ta’siri haqida ma’lumotga ega bo‘ling. 
 


Yüklə 43,03 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   131   132   133   134   135   136   137   138   139




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə