Toshkent moliya institute “byujet hisobi va g`aznachiligi” bbi 71 guruh talabasi umirzakov bekzodning “statistika va ekonametrika” tayorlagan taqdimoti

Yalpi ichki maxsulotini axoli jon boshiga ko`rsatkichi

• Bugungi kunda Xitoy iqtisodiyoti dunyodagi eng samarali va super rivojlangan mamlakatlardan biri hisoblanadi. Yalpi ichki mahsulotga nisbatan Xitoy boshqa barcha davlatlar orasida ikkinchi o'rinni egallaydi. Mamlakatning xazinasi har yili, hozirgi global moliyaviy inqirozni inobatga olgan holda, trillionlab dollar bilan to'ldirilmoqda.

IQTISODIYOTNI SHAKLLANTIRISH

• 19-asrning o'rtalarida Xitoy hukumati chet el savdogarlari uchun dengiz portlarini faqatgina 5 foizga kamaytirishga majbur qildi. Buning sababi Opium urushidagi mag'lubiyat natijasida teng bo'lmagan shartnoma edi . Hozirgacha mamlakatda bojxona jarimalari qit'adagi eng past ko'rsatkichlardan biri sanaladi.

IQTISODIYOTNI SHAKLLANTIRISH

• Xitoyda sezilarli iqtisodiy o'sish faqatgina 1950-yillarda, Mao Zedong rahbarligida kommunistlar bo'linma imperiyani birlashtirishga muvaffaq bo'lgandagina kuzatilgan edi. Shu bois, mamlakat aholi jon boshiga yalpi ichki mahsulotning past darajasiga etgan . Xitoy 20-asrning boshida yuqori darajadagi ishsizlik va qashshoqlik bilan ajralib turardi. Oddiy ishchi uchun maksimal yillik daromad 300 dollardan oshmadi.

IQTISODIY KO'RSATKICHLAR

• Xitoyning yalpi ichki mahsuloti yillardagi hajmini yillar davomida barqaror rivojlanib, o'sib borishi mumkin. Bu raqamlar so'nggi 35 yil davomida muntazam ravishda oshib bormoqda. 2010 yildan boshlab YaIM hajmi bo'yicha respublika jahon iqtisodiy reytingida ishonchli tarzda ikkinchi o'rinda turadi. Moliyaviy tizim samaradorligining ko'rsatkichlari bo'yicha Xitoy Xalq Respublikasining Yaponiyadagi yosh raqiblarini chetlab o'tadi.

Xitoy — koʻp millatli davlat. Jami aholining 95 % i xitoylar; qolgan qismi turli til guruhi va oilalariga mansub boʻlgan 56 xalqdan iborat. Xitoylarning koʻpi mamlakatning sharqiy qismida yashaydi. Xueylar (7 mln.ga yaqin) ham xitoy tilida soʻzlashadi. Xitoyning shimoli-gʻarbida turkiy tillar guruhiga mansub xalqlar — uygʻurlar, qozoqlar, qirgʻizlar, salorlar va boshqa, shimoliy va shimoli-sharqidagi dasht va chala choʻllarda mongol guruhiga kiruvchi xalqlardan mongollar, dunsyanlar, tular, shimoli-sharqida tungus manjur xalqlari, gʻarbi (Tibet) va janubi-gʻarbida tibet-birma xalqlari, janubida tai tillarida soʻzlashuvchi xalqlar va boshqa yashaydi. Sintszyanning janubi-gʻarbida pomir tojiklari xam bor.

• Xitoy — koʻp millatli davlat. Jami aholining 95 % i xitoylar; qolgan qismi turli til guruhi va oilalariga mansub boʻlgan 56 xalqdan iborat. Xitoylarning koʻpi mamlakatning sharqiy qismida yashaydi. Xueylar (7 mln.ga yaqin) ham xitoy tilida soʻzlashadi. Xitoyning shimoli-gʻarbida turkiy tillar guruhiga mansub xalqlar — uygʻurlar, qozoqlar, qirgʻizlar, salorlar va boshqa, shimoliy va shimoli-sharqidagi dasht va chala choʻllarda mongol guruhiga kiruvchi xalqlardan mongollar, dunsyanlar, tular, shimoli-sharqida tungus manjur xalqlari, gʻarbi (Tibet) va janubi-gʻarbida tibet-birma xalqlari, janubida tai tillarida soʻzlashuvchi xalqlar va boshqa yashaydi. Sintszyanning janubi-gʻarbida pomir tojiklari xam bor.

E`tiboringiz uchun rahmat