Toshkent moliya instituti

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI
OLIY VA O’RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI
TOSHKENT MOLIYA INSTITUTI

“TASDIQLAYMAN” Toshkent moliya instituti O‘quv ishlari bo‘yicha prorektor ____________ S.Mexmonov 2022 yil “__”________

“STATISTIKA VA EKONOMETRIKA”

KAFEDRASI

“EKONOMETRIKA” FANIDAN YAKUNIY NAZORAT

VARIANTLARI


MOLIYA VA MOLIYAVIY TEXNOLIGIYALAR YO‘NALISHDAGI 2-BOSQICH
(4-SEMESTR) TALABALARI UCHUN


Ma’qullayman:

“Statistika va ekonometrika” kafedrasi mudiri: B.Utanov____________________ O‘quv –uslubiy boshqarma boshlig‘i I.Choriyev____________________

TOSHKENT - 2022


1-variant

1. 
   Ekonometrikada regressiya va korrelyatsiya to’g’risida tushuncha.
   

2. 
   Ekonometrikada qo‘llaniladigan tenglamalar sistemasi haqida tushuncha.
   

3. Bir turdagi mahsulot ishlab chiqarish korxonalar guruhi bo’yicha quyidagi ma’lumotlar berilgan: ma’lumotlar asosida ishlab chiqarish fuktsiyasini tuzing.

Korxona raqami	1	2	3	4	5	6	7	Jami
Ishlab chiqargan mahsulot hajmi ming. bir	1	2	4	3	5	3	4	22
Ishlab chiqarishga harajatlar mln.so’m	30	70	150	100	170	100	150	770

Bu ma’lumotlar asosida quyidagilarni aniqlang:

1. 
   Regressiya tenglamasi parametrlari, korrelyatsiya indeksini.
   
2. 
   Hosil qilingan model va uning parametrlarini 5% muhimlik darajasi bo’yicha mohiyatliligini tekshiring. Xulosalar bering.
   

4. O’zbekiston Rspublikasi aholisining daromadi – Y ming so’mni tashkil etib undan X ming so’mini jamg’arma sifatida bankka omonat sifatida qo’yishadi. Ko’rsatkich qiymatlarining yillar davomida o’zgarishi quyidagi jadvalda berilgan

Yil	2012	2013	2014	2015	2016	2017	2018	2019	2020	2021
Y	571	731,0	831,1	1122,0	1453,1	1938,4	2733,5	571	731,0	831,1
X	36,3	42,4	46,3	57,5	70,2	88,9	119,4	36,3	42,4	46,3

Topshiriq:
Y ning X ga ga bog’liqligini tavsiflash uchun quyidagi funktsiyalar parametrlarini hisoblang:

1. 
   Chiziqli;
   
2. 
   Darajali;
   
3. 
   Har bir aniqlangan modelni R2, o’rtacha aproksimatsiya hatoligi – Ā bilan baholang.
   

“Statistika va ekonometrika” kafedrasi mudiri: Utanov B.Q.

2-variant

1. 
   Chiziqli regression modellar va ularni statistik mohiyatliligini baholash usullari.
   

2. 
   Modellarning tuzilmaviy va keltirilgan shakllari.
   

3. Korxona sof foydasi va asosiy fondlarning eskirish darajasi to’g’risida quyidagi ma’lumotlar berilgan:

Asosiy fondlarning eskirish darajasi, %	43	41	42	40	47	35	45	43	46	37
Sof foyda, mln. so’m	145	100	50	76	44	81	40	73	41	30

Bu ma’lumotlar asosida quyidagilarni aniqlang:

1) Regressiya tenglamasi parametrlari, korrelyatsiya indeksini.
2) Hosil qilingan model va uning parametrlarini 5% muhimlik darajasi bo’yicha mohiyatliligini tekshiring. Xulosalar bering.

4. Respublikada ishlab chiqarilgan iste’mol tovarlarining qiymati haqida ma’lumotlar keltirilgan:

Yillar	2013	2014	2015	2016	2017	2018	2019	2020
Iste’mol tovarlari, mlrd. so’m.	821,5	925,5	1021,5	1294,8	2428,1	2983,2	3161,6	3478,1

Berilgan ma’lumotlar asosida:

1. 
   To’rt yillik sirg’anchiq o’rtachalarni aniqlang;
   
2. 
   Analitik tekislang;
   
3. 
   Approksimatsiya o’rtacha xatosini aniqlang;
   
4. 
   Avtokorrelyatsiya mavjud yoki mavjud emasligini tekshiring.
   

“Statistika va ekonometrika” kafedrasi mudiri: Utanov B.Q.

3-variant

1.Eng kichik kvadratlar usuli, u qanday maqsadlarda qo’llaniladi.

2. Ekonometrik model parametrlarining iqtisodiy tahlili va elastiklik koeffitsiyentlarini hisoblash


3.Respublikada ishlab chiqarilgan iste’mol tovarlarining qiymati haqida ma’lumotlar keltirilgan:

Yillar	2013	2014	2015	2016	2017	2018	2019	2020
Iste’mol tovarlari, mlrd. so’m.	921	1339	1821	2094	2428	2983	4161	5478

Berilgan ma’lumotlar asosida:

1. 
   To’rt yillik sirg’anchiq o’rtachalarni aniqlang;
   
2. 
   Analitik tekislang;
   
3. 
   Approksimatsiya o’rtacha xatosini aniqlang.
   

4. Berilgan ma’lumotlar asosida:

1. Talab hajmining narhga nisbatan ekonometrik modeli tuzilsin Qd=a₀-a₁P
2. Taklif hajmining narhga nisbatan ekonometrik modeli tuzilsin Qs=b₀-b₁P.
3. Muvozanat narh, muvozanat talab va taklif hajmi aniqlansin
4. Talab va taklif hajmi uchun elastiklik koeffitsientlari aniqlansin

Qd	20	16	15	14	12	11	11
P	4	5	8	9	10	13	15
Qs	8	12	15	16	18	22	25

“Statistika va ekonometrika” kafedrasi mudiri: Utanov B.Q.

4-variant

1. 
   Ekonometrik usullarning xususiyatlar nimalardan iborat?
   

2. 
   Vaqtli qatorlar darajalarining avtokorrelyatsiyasi va uning tarkibini aniqlash.
   

3. Konserva zavodi ishchilarining ishlab chiqargan mahsuloti va mahsulotni ishlab chiqarish uchun 1 ishchi sarf qilgan kunlik elektr energiya to’g’risida quyidagi ma’lumotlar berilgan:

Har bir ishchining bir kunda ishlab chiqargan mahsuloti qiymati, mln. so’m	37	45	67	75	82	97	105
Bir ishchining kunlik elektr energiya sarfi, kvt/soat	31	30	28	25	22	21	18

Bu ma’lumotlar asosida quyidagilarni aniqlang:

a) korrelyatsiya koeffitsienti xisoblansin va tahlil qilinsin
b) regressiya tenglamasi tuzilsin va parametrlariga iqtisodiy ta’rif berilsin
v) Hosil qilingan model va uning parametrlarini 5% muhimlik darajasi bo’yicha mohiyatliligini tekshiring. Xulosalar bering.


4. Berilgan ma’lumotlar asosida:
1. Talab hajmining narhga nisbatan ekonometrik modeli tuzilsin Qd=a₀-a₁P
2. Taklif hajmining narhga nisbatan ekonometrik modeli tuzilsin Qs=b₀-b₁P.
3. Muvozanat narh, muvozanat talab va taklif hajmi aniqlansin
4. Talab va taklif hajmi uchun elastiklik koeffitsientlari aniqlansin

t	Qd	P	Qs
1	22	3	5
2	18	4	10
3	14	9	13
4	12	10	17
5	10	12	22
6	7	15	26
7	5	20	30

“Statistika va ekonometrika” kafedrasi mudiri: Utanov B.Q.

5-variant

1. 
   Ekonometrik model tushunchasi, turlari va undagi o’zgaruvchilar
   

2. 
   Vaqtli qatorlar tendentsiyasini modellashtirish
   

3.Konserva zavodi ishchilarining ishlab chiqargan mahsuloti va mahsulotni ishlab chiqarish uchun 1 ishchi sarf qilgan kunlik elektr energiya to’g’risida quyidagi ma’lumotlar berilgan:

Har bir ishchining bir kunda ishlab chiqargan mahsuloti qiymati, mln. so’m	37,5	45,0	67,5	75,0	82,5	97,5	100,0
Bir ishchining kunlik elektr energiya sarfi, kvt/soat	31,5	30,0	28,5	25,5	22,5	21,0	18,0

Bu ma’lumotlar asosida quyidagilarni aniqlang:

1) Regressiya tenglamasi parametrlari, korrelyatsiya indeksini.
2) Hosil qilingan model va uning parametrlarini 5% muhimlik darajasi bo’yicha mohiyatliligini tekshiring. Xulosalar bering.