Toshkent moliya instituti

4.Korxonalarning yillik tovar oborot va muomila xarajatlarining nisbiy darajasi bo‘yicha quyidagi ma’lumotlar berilgan:

Yillik tovar oborot, mln.so‘m	5,0	6,0	7,0	8,0	9,0	10,0	11
Muomila xarajatlarining nisbiy darajasi %	25,0	23,0	22,0	22,5	22,2	22,0	22,5

1.Y bilan x orasidagi bog‘lanishni tavsiflash uchun teng tomonli giperbola funksiya parametrlarini hisoblang:

2.Modelning approsimatsiyaning o‘rtacha xatoligi -  va Fisher F-kriteriyasi yordamida baholang.
“Statistika va ekonometrika” kafedrasi mudiri: Utanov B.Q.

53-variant


1. Regressiya koeffitsiyentlarini statistik ishonchligini boholash (regressiya tenglamasi, regressiya tenglamasining parametrlari, standart chetlanish, Styudent mezoni).


2.Chiziqli regression modellar va ularni statistik mohiyatliligini baholash usullari.

3. Korxona sof foydasi va asosiy fondlarning eskirish darajasi to’g’risida quyidagi ma’lumotlar berilgan:

Asosiy fondlarning eskirish darajasi, %	43	41	42	40	47	35	45	43	46	37
Sof foyda, mln. so’m	145	100	50	76	44	81	40	73	41	30

Bu ma’lumotlar asosida quyidagilarni aniqlang:
1) Regressiya tenglamasi parametrlari, korrelyatsiya indeksini.
2) Hosil qilingan model va uning parametrlarini 5% muhimlik darajasi bo’yicha mohiyatliligini tekshiring. Xulosalar bering.

4. Berilgan ma’lumotlar asosida:

1. Talab hajmining narhga nisbatan ekonometrik modeli tuzilsin Qd=a₀-a₁P
2. Taklif hajmining narhga nisbatan ekonometrik modeli tuzilsin Qs=b_{0 +} b₁P.
3. Muvozanat narh, muvozanat talab va taklif hajmi aniqlansin
4. Talab va taklif hajmi uchun elastiklik koeffitsientlari aniqlansin

t	Qd	P	Qs
1	23	3	6
2	20	5	8
3	16	6	12
4	15	9	15
5	13	14	18
6	10	18	21
7	8	20	24

“Statistika va ekonometrika” kafedrasi mudiri: Utanov B.Q.

54-variant


1. Ekonometrik modellashtirishda elastiklik koeffitsiyentlarining qo’llanilishi (regressiya tenglamasi, elastik koeffitsiyentlarini turlari, hisoblash formulasi).


2.Eng kichik kvadratlar usuli, u qanday maqsadlarda qo’llaniladi.


3.Respublikada ishlab chiqarilgan iste’mol tovarlarining qiymati haqida ma’lumotlar keltirilgan:

Yillar	2013	2014	2015	2016	2017	2018	2019	2020
Iste’mol tovarlari, mlrd. so’m.	922	1339	1552	2094	2428	2983	4161	5478

Berilgan ma’lumotlar asosida:

1. 
   To’rt yillik sirg’anchiq o’rtachalarni aniqlang;
   
2. 
   Analitik tekislang;
   
3. 
   Approksimatsiya o’rtacha xatosini aniqlang.
   

4. Berilgan ma’lumotlar asosida:
1. Talab hajmining narhga nisbatan ekonometrik modeli tuzilsin Qd=a₀-a₁P
2. Taklif hajmining narhga nisbatan ekonometrik modeli tuzilsin Qs=b_{0 +} b₁P.
3. Muvozanat narh, muvozanat talab va taklif hajmi aniqlansin
4. Talab va taklif hajmi uchun elastiklik koeffitsientlari aniqlansin

t	Qd	P	Qs
1	25	4	14
2	22	8	16
3	20	16	18
4	17	17	19
5	15	20	22
6	13	21	24
7	13	22	24

“Statistika va ekonometrika” kafedrasi mudiri: Utanov B.Q.

55-variant


1. Korrelyatsiya koeffitsiyentini o’zgarish intervallari (bog’lanishlar, ishonchlilik darajasi, ijtimoiy hodisalar, bog’lanishning zichligi).


2.Ekonometrik usullarning xususiyatlar nimalardan iborat?


3. Konserva zavodi ishchilarining ishlab chiqargan mahsuloti va mahsulotni ishlab chiqarish uchun 1 ishchi sarf qilgan kunlik elektr energiya to’g’risida quyidagi ma’lumotlar berilgan:

Har bir ishchining bir kunda ishlab chiqargan mahsuloti qiymati, mln. so’m	37	45	67	75	82	97	105
Bir ishchining kunlik elektr energiya sarfi, kvt/soat	31	30	28	25	22	21	18

Bu ma’lumotlar asosida quyidagilarni aniqlang:
a) korrelyatsiya koeffitsienti xisoblansin va tahlil qilinsin
b) regressiya tenglamasi tuzilsin va parametrlariga iqtisodiy ta’rif berilsin
v) Hosil qilingan model va uning parametrlarini 5% muhimlik darajasi bo’yicha mohiyatliligini tekshiring. Xulosalar bering.

4. Berilgan ma’lumotlar asosida:
1. Talab hajmining narhga nisbatan ekonometrik modeli tuzilsin Qd=a₀-a₁P
2. Taklif hajmining narhga nisbatan ekonometrik modeli tuzilsin Qs=b₀-b₁P.
3. Muvozanat narh, muvozanat talab va taklif hajmi aniqlansin
4. Talab va taklif hajmi uchun elastiklik koeffitsientlari aniqlansin

Qd	20	16	15	14	12	11	11
P	4	5	8	9	10	13	15
Qs	8	12	15	16	18	22	25

“Statistika va ekonometrika” kafedrasi mudiri: Utanov B.Q.

56-variant

1. Qoldiqlar avtokorrelyatsiyasi (olingan regressiya tenglamalarini mezonlar yordamida baqolash, avtokorrelyatsiya, Darbin-Uotson statistikasi, taqsimot jadvali).

2. Ekonometrik model tushunchasi, turlari va undagi o’zgaruvchilar


3. Konserva zavodi ishchilarining ishlab chiqargan mahsuloti va mahsulotni ishlab chiqarish uchun 1 ishchi sarf qilgan kunlik elektr energiya to’g’risida quyidagi ma’lumotlar berilgan:

Har bir ishchining bir kunda ishlab chiqargan mahsuloti qiymati, mln. so’m	32,5	45,0	55,5	75,0	80,5	95,5	100,0
Bir ishchining kunlik elektr energiya sarfi, kvt/soat	32,5	30,0	28,5	25,5	22,5	21,0	18,0

Bu ma’lumotlar asosida quyidagilarni aniqlang:

1) Regressiya tenglamasi parametrlari, korrelyatsiya indeksini.
2) Hosil qilingan model va uning parametrlarini 5% muhimlik darajasi bo’yicha mohiyatliligini tekshiring. Xulosalar bering.

4. Berilgan ma’lumotlar asosida:
1. Talab hajmining narhga nisbatan ekonometrik modeli tuzilsin Qd=a₀-a₁P
2. Taklif hajmining narhga nisbatan ekonometrik modeli tuzilsin Qs=b_{0 +} b₁P.
3. Muvozanat narh, muvozanat talab va taklif hajmi aniqlansin
4. Talab va taklif hajmi uchun elastiklik koeffitsientlari aniqlansin

t	Qd	P	Qs
1	23	3	6
2	20	5	8
3	16	6	12
4	15	9	15
5	13	14	18
6	10	18	21
7	8	20	24

“Statistika va ekonometrika” kafedrasi mudiri: Utanov B.Q.

57-variant


1. Ekonometrikada model, modellashtirish, iqtisodiy va iqtisodiy-matematik model nima?


2. Ekonometrik modellarni mezonlar bo’yicha baholash (approksimatsiya xatoligi, Fisher mezoni, Styudent mezoni, Darbin -Uotson mezoni, ko’p omilli korrelyatsiya koeffitsiyenti, determinatsiya koeffitsiyenti).


3. Berilgan ma’lumotlar asosida:
1. Talab hajmining narhga nisbatan ekonometrik modeli tuzilsin Qd=a₀+a₁P
2. Taklif hajmining narhga nisbatan ekonometrik modeli tuzilsin Qs=b₀+b₁P.
3. Muvozanat narh, muvozanat talab va taklif hajmi aniqlansin
4. Talab va taklif hajmi uchun elastiklik koeffitsientlari aniqlansin

Qd	20	16	15	14	12	11	11
P	4	5	8	9	10	13	15
Qs	8	12	15	16	18	22	25