Tövhid
qid
cmu si
18
6 - O, Allah n yanar odudur.
7 - El bir od ki, ür kl ri yand b-yaxar.
Onun istisi q lbl ri bürüy r,
hv ed r. Çünki q lb x bis
v m kirli niyy tl rin, t
bbürlük, alçaql q kimi
pis xlaq n topland yerdir.
8 - O, bel rinin üzün qapan b kilidl
kdir.
Onlar heç vaxt oradan
xa bilm
kl r.
9 - Onlar hündür sütunlara ba lanm olacaqlar!
Muqatil deyir:
"C nn min qap lar üzl rin ba lanacaq v d mir m ftill rl b rkidil kdir. Bu
qap lar bir daha n aç lacaq, n d onlar n yan na kims gir k".
l-Fil (Fil) sur si
1 -
r R bbinin fil sahibl rin n r etdiyini görm dinmi?!
Fil
sahibl ri h
i xaçp
stl rd n ibar t bir tayfa idi. Onlar Y
n
torpaqlar na
hakimlik edirdil r. Onlar K
ni y xmaq fikrin dü üb, M kk
yolland lar.
kk
yax nla anda uca Allah sur
deyil n qu lar gönd rib onlar m hv
etdi. Bu bir möcüz idi. Bu hadis Pey mb rin (Ona Allah n salavat v
salam olsun) pey mb rliyind n q rx il önc olmu du. Pey mb rlik
veril nd h min hadis nin b zi ahidl ri h sa idil r.
2 -
r onlar n hiyl sini bo a ç xartmad
?!
Uca Allah onlar n K
ni
da tmaq niyy tini özl rini h laka aparan bir hiyl etdi.
3 - Onlar n üstün qatar-qatar qu lar gönd rdi.
Bu qara r ngli qu lar d niz
fd n qatar-qatar g lirdil r. H r bir qu özü il üç
d da : ikisini
aya nda, birini is dimdiyind - g tirirdi. Da d ydiyi h r eyi m hv edirdi.
4 - Onlara bi mi gild n düz lmi da lar at rd .
T fsirçil r deyirl r ki, bu
nn m odunda bi mi palç q da lar idi. Da lar n üz rind qo unda
olanlar n ad yaz lm
. Da kim d ys ydi, o adam çiç k x st liyin
tutulurdu. Da lar m rcim kd n böyük, noxud kimi idi.
Tövhid
qid
cmu si
19
5 - Onlar yeyilmi
kin yarpa na dönd rdi!
Heyvanlar n yeyib ayaq
alt na sald qlar , yaxud heyvanlar n yax
yeyib, çör-çöpünü saxlad qlar
kin b nz yirdil r.
l-Qurey sur si
Bu sur l- ylaf sur si d adlan r.
1.
-
Qürey in ülf ti xatirin .
2.
-
Onlara q v yay s
rini müy ss r edilm si xatirin .
Qurey lil r
iki istiqam td ticar yola dü rdil r. Q da isti ölk olan Y
, yayda
is , soyuq ölk olan ama ged rdil r. Qurey in dolan
ticar td n idi.
r
bu iki ticar t yolu olmasayd , onlar n i i çox ç tin olard . H mçinin K
nin
xidm tind durmaqla özl rin himay qazanmasayd lar, onlar n bu i ri
idar etm si imkans z olard . Ay nin m nas budur: bir halda ki, Allah t al
onlar n
ticar t yollar asanla
b, onda onlar da ibad ti yaln z Allaha s rf
etsinl r.
3.
-
Bu evin R bbin ibad t etsinl r!
Uca Allah bildirir ki, l-H
m
evinin sahibi Odur. Çünki onlar n ibad t etdikl ri bütl r var idi. Uca Allah is ,
Özünü bu bütl rd n pak tutub, onlara xitab etdi. Ax onlar
Allah n bu evi il
dig r
bl rd n daha
fli idil r.
4.
-
O Allah ki, onlar acl qdan qurtar b yem k verdi v onlara
qorxudan sonra min-amanl q b
etdi.
ki ticar t yolunu açmaqla onlar
ruz qald qlar amans z acl qdan xilas etdi. Onlar Allah n evi K
nin
hörm tin gör bir-birin dü
n k silib, t cavüz ed n
bl rin
hlük sind n k nar idil r. Vaxtil K
fill rl hücum ed n H
il rin
hlük sind n d onlar qorumu du.
l-M un (x rda-xuru ) sur si
1.
-
Dini yalan hesab ed ni gördünmü?
Haqq-hesab gününü yalan
hesab ed ni gördünmü?
Tövhid
qid
cmu si
20
2.
-
O el adamd r ki, yetimi it yib qovar.
r
s n ona fikir vers n,
gör rs n ki, o, amans zcas na yetiml rin haqq
ll rind n alar. Cahiliyy t
dövrünün
bl ri qad nlara v u aqlara miras pay ay rmazd lar.
3.
-
yoxsulu yedirtm
r
tl ndirm z.
Pax ll üzünd n n
özünü, n ail sini, n d ba qalar yoxsullar yedizdirm
r
tl ndirm z.
4.
-
Vay hal na o namaz q lanlar n ki,
5.
-
Onlar öz namazlar ndan qafildirl r;
Namazlar na diqq t yetirm z,
ld qlar namaza
gör savab ummaz, onu t rk etdikd c zalanacaqlar ndan
qorxmazlar. Namaz n vaxt ç xana q
r ondan qafil olarlar.
6.
-
Onlar riyakarl q ed r,
ld qlar namazla ba qalar önünd
riyakarl q ed rl r. Yaxud k nardan t rifl nsinl r dey ,
bütün yax i ri il
insanlar önünd riyakarl q ed rl r.
7.
-
qada an edilm si g
km
n eyl ri qada an ed rl r.
b
dilind ki " l-M un" sözü insanlar n günd lik istifad etdikl ri qazan, vedr ,
s. kimi yalar, yaxud duz, su v s. bu kimi qida m hsullar n ad r. B zi
fsirl rd is , bu sözün m nas z kat qada an ed nl r m nas nda aç qlan r.
l-Kövs r (bol xeyir) sur si
1 –
qiq n, Biz s
Kövs r b
etdik!
Kövs r c nn td axan çay n
ad r. Bu çay uca Allah n Pey mb rin v ümm tin verdiyi nem tdir.
2 – Ona gör d R bbin üçün namaz q l v qurban k s!
nmas mr
olunan namazlar f rz namazlard r. nsanlar Allahdan ba qas üçün namaz
r, qurban k sirdil r. Allah Pey mb rin
mr edir ki, onun namaz v
qurban s rf Allah üçün olmal r. Qat
, ta v krim kimi t fsir aliml ri
deyirl r:
"Ay bayram namaz v qurbanl qda k sil n qurbanlar n rd tutulur".
3 –
nin dü
ninin özü sonsuzdur!
S
nifr t ed n v dü
n
k sil n o
kims öldükd n sonra, heç yerd ad ç kil n deyil. Pey mb rin o lan
övladlar ndan biri v fat etdikd mü rikl rd n kims "Muh mm d sonsuzdur"
– demi di. Sur d bu s
bl nazil olmu du.