To‘yliyev Ilyosbek ec-05-20D

To‘yliyev Ilyosbek EC-05-20D

To‘yliyev Ilyosbek EC-05-20D

DIPLOMATIYA UNVERSITETI
IQTISODIYOT FAKULTETI
MAVZU: INFLyATSIYA

Inflatsiya va uning kelib chiqish sabablari

Inflyatsiyani bartaraf qilish yo’llari davlatda pul muomalasi ma’lum qonun-qoidalar asosida tartibga solib turiladi.

Oldingi markazlashgan, rejali boshqaruvga asoslangan iqtisodiy tizimda pul muomalasi rejalashtirish asosida boshqarib kelingan. Aholining daromadi va harajatlarini davlat tomonidan muvofiqlashtirib turilgan. Tovar ishlab chiqarishni kengaytirish, aholiga kreditga tovar berish, baholar tizimini o’zgartirib turish va hakazolar. Barcha jarayonlar davlat tomonidan boshqarilgani uchun pul muomalasi qonuni buzilganda davlat o’z vakolati doirasida narxlarni o’zgartirish yo’li bilan, pul reformasi bilan pul muomalasini tartibga solib kelgan.

Inflyatsiyalotincha“inflatio”so`zidanolinganbo`lib“ish”, “bo`rtish”, “ko`pchish”dеganma'nonianglatadi. Buso`zXIXasrningo`rtalaridanboshlabiqtisodchilartomonidaniqtisodiytеrminsifatidaishlatilgunchaqadar, utibbiyot-daxavflio`smakasaliniifodalashdaqo`llanilgan.
Tarixhaqiqatdahambuso`zninghartomonlamaxavfliekanliginiko`rsatdi.Chunkiinflyatsiyaqandaydiralohidaolinganbozordatovarlarvaxizmatlarnarxiningo`sishidanginaiboratbo`lmasdan,buumumiqtisoduchunxavflihodisadir.
Inflyatsiyaso`ziningiqtisodiyo`girtmasi-muomaladamavjudbo`lgantovarlarvaularningbahosiganisbatanko`ppulchiqarishdеganma'nonianglatadi.
Iqtisoddainflyatsiyaningyakunitovarlarbahosiningusishiga,qoniqti-rilmagan,lеkinqismanto`lanishimumkinbo`lgantalablarningvujudgakеlishgaolibkеladi.Odatdainflyatsiyaningbuturi-klassikinflyatsiyadеbyuritiladi.Inflyatsiyaso`ziPulmuomalasisohasidaAQSHningShimoliyvaJanubiyshtatlario`rtasidagrajdanlarurushibo`lgandamuomalagajudako`pmiqdorda(450mln.grindеk)qog`ozdollarchiqarilganvaqtdanboshlabqo`llanilaboshlagan
Ilkinfilatsiyanikelibchishsabablarivauningomillari
Ularningsotibolishkobiliyatiikkiyildankеyin5Qfoizlargachatushibkеtgan. Agartarixgae'tiborbеradiganbo`lsak,urushvaboshkaofatlarsabablidavlatxarajatlarningoshibkеtishi,inflyatsiyabilanuzviybog`lik
Masalan,AngliyadakuchliinflyatsiyaXIXasrningboshidaNapolеonbilanurushdavrida,Frantsiyada-frantsuzrеvolyutsiyasidavrida,RossiyadaXIXasrningurtalaridanamoyonbulgan.
1923yillardabo`lib,muomaladagipulmassasi496kvintillionmarkagachayetganvapulbirligitrillionmartaqadrsizlangan. Butarixiymisollarko`rsatadiki,inflyatsiyahozirgidavrjarayonibo`lmasdan,tarixanmavjudbo`lganjarayondir.
Inflyatsiyavauningrivojlanishialohidaolinganmamlakatdama'lumxususiyatlargaegabo`lishimumkin.hozirgidavrinflyatsiyasi,o`tgandavrinflyatsiyasidanfarqqiluvchixususiyatlargaega.
Oldingiinflyatsiyalarvaqtinchalikbo`lib,ularodatdaurushvaqtidaharbiyxarajatlarniqoplashuchunqogozpullarchiqarilishinatijasidayuzagakеlgan.Birordaromadolmasdanturib,ya'niishlabchiqarishvatovarooborot
Gеrmaniyadajudayuqorisur'atlardagiinflyatsiya1923yillardabo`lib,muomaladagipulmassasi496kvintillionmarkagachayеtganvapulbirligitrillionmartaqadrsizlangan. Butarixiymisollarko`rsatadiki,inflyatsiyahozirgidavrjarayonibo`lmasdan,tarixanmavjudbo`lganjarayondir.