Turkiy guliston yoxud axloq asarining
Yüklə 0,58 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- TURKIY GULISTON YOXUD AXLOQ ASARINING MAVZULAR KOʻLAMIDA JADIDCHILIK GʻOYALARINING TUB MOHIYATI Gulboyev Husan Shokir ogʻli
- ARTICLE INFO ABSTRACT
| EURASIAN JOURNAL OF ACADEMIC RESEARCH Innovative Academy Research Support Center UIF = 8.1 | SJIF = 5.685 www.in-academy.uz Volume 3 Issue 5, May 2023 ISSN 2181-2020 Page 205 TURKIY GULISTON YOXUD AXLOQ ASARINING MAVZULAR KOʻLAMIDA JADIDCHILIK GʻOYALARINING TUB MOHIYATI Gulboyev Husan Shokir ogʻli Mirzo Ulugʻbek nomidagi Oʻzbekiston Milliy universiteti talabasi https://www.doi.org/10.5281/zenodo.7913364 ARTICLE INFO ABSTRACT Received: 01 st May 2023 Accepted: 08 th May 2023 Online: 09 th May 2023 Ushbu maqolada Abdulla Avloniyning “Turkiy guliston yoxud axloq” asarining mavzular koʻlamida jadidchilik gʻoyalarining tub mohiyati haqida soʻz yuritilgan boʻlib, asar tarkibida kelgan mavzular tahlilga tortilgan. Shuningdek, asar tarkibida keltirilgan dalillovchi maqollar, hikmatli soʻzlar va iboralar ham tahlilga olingan. KEY WORDS Tarbiya saodati, zulm haqida, jaholat, yomon xulq, haqshunoslik, vatanni suymak. Abdulla Avloniyning asarlari jamiyatimizda milliy istiqlol gʻoyalarining amaliyotiga erishish uchun asos boʻladigan manba boʻlib xizmat qiladi. Bilamizki, “Turkiy guliston yoxud axloq” asarida yangi usul maktablarida taʼlim oluvchi oʻquvchibyoshlarning ongiga, hayot tarziga bevosita taʼsir qiluvchi koʻplab mavzular asosida ularga izoh va tavsiflar berilgan. Bunda oliyhimmatlik, jaholat, yaxshi xulq, afv, muhabbat, gʻazab, hamoqat, raxovat, adovat va shunga oʻxshash koʻplab mavzular asosida fikr va mulohazalar yoritilgan. “Turkiy guliston yoxud axloq” asarida jadidchilik gʻoyalarining ilgari surilishi kuzatiladi. Asarda keltirilgan “Vatanni suymak” nomli qismida kishinong tarbiyasi, kamol topishi va rivojlanishida vatanning tutgan oʻrniga urgʻu beriladi. Vatan tushunchasining tabiy ravishda hayotning bir boʻlagi kabi talqin qilinishidan sabab, bugun vataniga muhabbat ruhida taʼlim oluvchi yoshlarning kelajakda ilm-u savod bilan vatan taraqqiyotiga munosib hissa qoʻsha olishlariga boʻlgan ishonch sezilib turadi. Abdulla Avloniyning mavzularga muvofiq hikmatli soʻzlar, maqollar va turli aforizlar berishi uning pedadodik mahoratidan dalolat beribgina qolmay xalq ogʻzaki ijodi anʼanalarini ham yaxshi bilgan shaxs ekanligidan dalolat beradi. Shu oʻrinda tahlil qilinayotgan fikrga muvofiq tarzda “Vatanni sevmoq iymondandur” yoki “Kishi yurtida shoh boʻlguncha sulton boʻlguncha oʻz yurtingda choʻpon boʻl” kabilar Abdulla Avloniyning “Turkiy guliston yoxud axloq” asarining badiiy qimmatini oshirishda bir vosita boʻlib xizmat qilgan deyish mumkin. “Shu ma’noda Abdulla Avloniyning ta’lim-tarbiya sohasidagi qarashlari o’zbek xalqining ruhiyati, turmush tarzi, milliy qadriyatlari bilan chambarchas bog’langanligi adibning boy pedagogik merosi ta’lim-tarbiya masalalarini rivojlantirish, uni o’quvchilar qalbida shakllantirish- da axloqiy va ma’naviy barkamol yoshlarni tarbiyalashda milliy maktab va qimmatbaho manba bo’lib xizmat qilganini o’rganib chiqish davr talabiga aylanmoqda”.[1] Abdulla Avloniy yaxshilik xususida maktab oʻquvchilariga taʼlim berishda avvalo, yaxshilikni hamisha qoʻldan kelguncha qilish lozim ekanligini uqtirar ekan bunda Yüklə 0,58 Mb. Dostları ilə paylaş:
|