Turlari va tuzilishi

 
 
Proceedings of International Conference on Scientific Research in Natural and Social Sciences 
Hosted online from Toronto, Canada. 
Date: 
5
th
August, 2023 
ISSN: 2835-5326
Website:
econferenceseries.com
21 | 
P a g e
o’tishdan iborat bo’lib qoladi. Material tanlash va uni izchillik bilan joylashtirish, 
darsda qo’llaniladigan butun didaktik usullar va metodik vosita-larning hammasi 
darsning bosh g’oyasiga, uning ta'lim va tarbiya vazifalarini hal etish maqsadiga 
bo’ysundirilishi kerak. Shuning uchun ham har bir darsning bosh g’oyasi va uning 
ta'lim-tarbiya vazifalarini aniqlash o’qituvchining darsga tayyorlanishida eng 
muxim bosqichni tashkil qiladi.
Tarix darsiga tayyorlanishning bu muhim bosqichi eng mas'u-liyatli bo’lishi bilan 
birga, ishning eng qiyin tomoni hamdir. Tarix darslarining bosh g’oyasini, uning 
ta'lim-tarbiya vazi-falarini aniq belgilash, ayniqsa, yosh, tajribasiz o’qituvchilar 
uchun qiyin ko’chadi. Ular ko’pincha darsning ta'limiy vazifalari bilan tarbiyaviy 
vazifalarini aniq ajrata olmay, ularning birini ikkinchisi bilan aralashtirib 
yuboradilar yoki konkret dars materialini, uning mazmunini xisobga olmay, 
tarbiyaviy vazifalarni umumiy ravishda belgilash bilan cheklanib qo’ya qoladilar.
Bunday o’kituvchilardan ko’pincha, - shu darsingizda qanday muhim tarbiyaviy 
vazifalarni hal qilishingiz kerak edi, - degan savolga,- o’quvchilarni milliy ruhda 
tarbiyalashni ko’zda tutdim,— degan mazmundagi umumiy javob olinadi. VI—VIII 
sinflarda turli mamlakatlarda davlatlarning tashkil topishiga doir temalar o’tiladi. 
Jamiyatning ob'ektiv rivojlanishi asosida davlatning tashhil topishidagi bu umumiy 
qonuniyatlar hamma xalqlarga ham xosdir. 
Ammo davlatning tashkil topishidagi umumiy qonuniyatlar bilan birga, har bir 
xalqning o’z sharoitlaridan kelib chiqadi-gan alstsida o’ziga xos xususiyatlari ham 
bo’ladi. Shuning uchun ham qator mamlakatlarda davlatning tashkil topishi bilan 
bog’liq mavzularni o’tayotganda, davlatning tashkil topishidagi umumiy 
qonuniyatlarnigina emas, balki har bir xalq tarixidagi o’ziga xos xususiyatlarni ham 
ko’rsatib berish talab etiladi. Tekshirib ko’rilganda, mavzularning g’oyaviy 
mazmuni va ta'lim-tarbiya vazifalarini ochib berishga ojizlik qilgan bu talabalarning 
ko’pchiligi o’rta ta'lim va o’rta maxsus ta'lim tizimida tarixdan dars beruvchi 
o’qituvchilar ekanligi aniqlandi. Ayni vaqtda ularga tarix o’qitish metodikasining 
nazariy qismi ham o’tilgan edi.
Xulosa o'rnida,Ko’p yillik pedagogik amaliyot tajribasi shuni ko’rsatadiki, 
o’qituvchilar uchun darslarning maqsadini, ta'lim-tarbiya vazifalarini belgilash eng 
muhim, mas'uliyatli ish bo’lish bilan birga, chuqur bilim, malaka va mahoratni talab 

---