Улугбек мби doc

parvarishda oqqanotga qarshi biologik kurash. 
(“Qo’yliq” agrofirmasi, A.Anorboyev., 2011 y.) 
 
Oktyabr oyiga kelib, oqqanotning rivojlanib va tarqalib barcha o’simliklarda 
borligi kuzatilgan. Shu bilan birga uning 60-70%ini enkarziya zararlaganligi 
kuzatilgan. Noyabr va dekabr oylarida ham oqqanotning sonini parazit boshqarib 
turgan. Bu davrda issiqxonada zararkunanda va parazit soni ham yuqori bo’lgan. 
Zararkunandalarning soni iqtisodiy xavflilik chegara sonidan (IXChS) past holatda 
ushlab turilgan. Yanvar oyining ikkinchi o’n kunligida bodring o’simligi olib 
tashlanib, tuproq ishlanib, tuproqqa go’ng va mineral o’g’itlar kiritilgan va ekin 
ekishga tayyor qilib qo’yilgan.
Shunday qilib, qishki-kuzgi paytda issiqxonalarda oqqanotni sonini 
enkarziya paraziti bemalol boshqarib turar ekan. 
Makrolofusni qo’llash. 
Issiqxonalarda yirtqich qandala- makrolofus 
o’zining hamma rivojlanish fazalarida faqat oqqanotni emas, balki o’simlik biti, 
tripslar kabi boshqa zararkunandalarni kam qiradi. Makrolofus qandalasi ancha 
uzunchoq tanali bo’lib, kattaligi 2,7-3,7 mm, aniq chegarasiz tukli, och yashil 
rangli bo’ladi. 
Urg’ochisi erkagidan kattaroq bo’ladi. Unda qorin bo’ylab joylashgan 
tuxumidan yaxshi bilinadi. Tuxumini o’simlik to’qimasi tomirlariga (tolalariga) 
qo’ygan. Tuxumdan chiqqan lichinka darhol faol harakatlanib ozuqa izlashga 
PDF created with pdfFactory Pro trial version 
www.pdffactory.com

---

43
kirishadi. Uning rivojlanishi 22 kun davom etib, besh yoshni o’tagan. Bitta 
rivojlanish generasiyasining davomiyligi 37-43 kun, optimal harorat 25-27 °S, 
havoning nisbiy namligi 80-90% bo’lganda. Voyaga yetgan bitta yirtqich qandala 
makrolofus bitta generasiyasi davomida oqqanotning 3,4 ming tuxumini yoki 2,5 
ming lichinkasini yo’q qilgan. 
Issiqxonadagi bodring o’simligida makrolofusni oqqanotga qarshi turli 
nisbatlarda (1:20; 1:30 va 1:50) qo’llanilib, uni samaradorligi aniqlangan. Olingan 
natijalar 3.17-rasmda keltirilgan. 
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90