Uluslararası Geçmişten Günümüze Sinop’ta Türk-İslam Kültürü Sempozyumu / 5-7 Ekim 2018
125
SİNOP İLİNDE YER ALAN CAMİİ VE MEDRESELERİN
İNANÇ TURİZMİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ
Olca SEZEN DOĞANCİLİ
*
Ercan KARAÇAR
**
Öz
Araştırmada Türk- İslam kültürü açısından önem arz eden camii ve medreselerin Sinop ilindeki
inanç turizm açısından durumunu belirlemek amaçlanmıştır. Bu kapsamda Sinop ilindeki camii
ve medreseler hakkındaki alan yazınındaki eksikler tespit edilmiş olup bu konuda birtakım bilgi-
leri ortaya koyabilmek adına yerel halka yarı yapılandırılmış görüşme soruları yöneltilmiştir. Açık
uçlu soruların yöneltildiği 12 kişiden alınan cevaplar, araştırmada veri kaynağı olarak kullanıl-
mıştır. Elde edilen veriler sınıflandırılarak anlamlı bütün oluşturulmuş ve araştırma sonuçlandırı-
larak birtakım önerilerde bulunulmuştur. Bu kapsamda araştırmada Sinop ilinde inanç turizmine
ait en önemli destinasyon merkezi olarak Seyit Bilal Türbesi ve Seyit Bilal Camii olduğu sonu-
cuna ulaşılmıştır. Ayrıca katılımcılar Sinop ilinde birçok inanç turizmi destinasyonunun büyük
önem arz ettiğini, ancak gerek yerel halk, gerekse de gelen ziyaretçiler tarafından değerinin bilin-
mediğini vurgulamıştır. Buna ek olarak katılımcıların da inanç turizmi mekanlarını yılda 2-3 defa
ziyaret ettikleri ve il dışından gelen misafirlerine de bu mekanlara götürmeyi tercih edecekleri
ifade edilmiştir. Tüm sonuçlar kapsamında ise inanç turizmine ilişkin tanıtım çalışmalarının artı-
rılarak gelişmesi sağlanması önerisinde bulunulmuştur.
Anahtar Kelimeler: İnanç turizmi, Türk-İslam eserleri, Sinop.
*
Dr. Öğr. Üyesi, Sinop Üniversitesi, olcadogancili@gmail.com
**
Dr. Öğr. Üyesi, Sinop Üniversitesi, ekaracar@sinop.edu.tr
International Symposium on Turkish-Islamic Culture in Sinop From Past to Present / 5-7 October 2018
126
Evaluation of Mosques and Madrasahs Situated in Sinop in Terms of Religious Tourism
Abstract
It is intended in the research to determine the status of mosques and madrasah which are important
for Turkish-Islamic Culture in terms of religious tourism in Sinop. In this context, the shortco-
mings in the body of literature about mosques and madrasah in Sinop were detected and half-
structured meeting questions were asked to the public to reveal some information about this case.
The answers of 12 different people who answered open-ended questions were presented as a data
source. The resulting data are categorized, a meaningful whole is formed, then the research is
finalized and some suggestions were made. In this context, the study found that Seyit Bilal Shrine
and Seyit Bilal Mosque are the most important destination center for the religious tourism in
Sinop. In addition, the participants stressed that many destinations for religious tourism have great
importance, however, both local residents and visitors do not appreciate them. Moreover, it was
mentioned that the participant visit places for religious tourism for 2 or 3 times a year and they
would prefer to take visitors coming from outside Sinop to such places. It was suggested to inc-
rease and support promotional activities related to religious tourism within the scope of all the
results.
Keywords: Religious tourism, Turkish-Islamic works, Sinop.
Uluslararası Geçmişten Günümüze Sinop’ta Türk-İslam Kültürü Sempozyumu / 5-7 Ekim 2018
127
TÜRK İSLAM BİLİM ADAMLARININ SİNOP ŞEHİR KİMLİĞİNE ETKİSİ
Mehmet DALKILIÇ
Öz
Türk-İslam kültürünün taşıyıcısı konumundaki kadim şehirlerin rolü; İslami kimlik ve mirasının
korunması bağlamında her geçen gün biraz daha önem kazanmaktadır. Özellikle son yıllarda em-
peryalistlerin amaçlarına hizmet eden yıkıcı faaliyetleri ile İslam coğrafyasındaki eserleri yok et-
meyi dinden sayan aşırı grupların faaliyet ve eylemleri şehir kimliklerini erozyona uğratmaktadır.
Tüm İslam coğrafyalarında Vehhabilik zihniyetine dayalı iç ve dış güçler tarafından kurgulanmış
dini temalı örgütler yıkıcı faaliyetlerini en acımasız bir şekilde uygulamaktadırlar. Bu çalışmada
öncelikle İslam medeniyetinde şehir kimliği, kültürü ve şehrin yetiştirdiği ilim adamlarının bu
kimliğe etkileri üzerinde durulacaktır. Şehir ve şehirleşme İslam kültürü ve Müslüman toplumla-
rın karakteristik özelliklerini yansıtması ve dışa açılan kapı hükmünde olması bağlamında önem-
lidir. Bu, büyük oranda Hz. Peygamberle yeniden inşa edilen emniyet şehirleri Mekke ve Me-
dine’ye dayanmaktadır. İslam’ın Tevhid inancı gereği başta toplumun vahdeti/birliği olmak üzere
insan, çevre ve evren bütünlüğünü yansıtır. İkinci olarak Hz. Peygamberle başlayan ve günümüze
kadar süren İslam medeniyetlerinde şehir, şehirleşme ve fethedilen şehirlerin inşa süreçleri, ka-
zandığı kimlikler Sinop örneği ile anlatılacaktır. Hz. Peygamberin varisleri hükmünde olan ule-
manın şehir ve şehirleşmeye etkisi üzerinde durulacaktır. Bu bağlamda şehrin temel özelliklerin-
den biri olan emniyet/güven söz konusu edilecek ve kaybedilmesi durumunda Müslüman toplum-
ların içine düşebileceği olumsuzluklara dikkatler çekilecektir. Üçüncü olarak son iki asırda bile-
rek veya bilmeden şehre kimlik kazandıran manevi mimarların unutulmasının, nasıl kimlik eroz-
yonu oluşturduğuna Sinop bağlamında dikkatler çekilecektir. Karadeniz’in huzur ve güven şehri
Sinop, tarih boyunca önemli medeniyetlere ev sahipliği yapmıştır. İslam geleneğinde şehre men-
subiyet, kişiliğin ve kimliğin bir parçasıdır. Bu yüzden dünya çapında ünlü, onlarca Sinobî lakaplı
ulema yetişmiş ve Sinop’a rengini, İslami ve insani kimliğini vermiştir. İslam medeniyetinin nihai
hedefi insan-ı kâmil veya Farabi ifadesiyle “Medinetü’l-Fâzıla”yı oluşturmaktır. Bu nedenle er-
demli şehirlerin inşasında manevi mimarlar olan ulemanın şehre ve halkına etkisi bağlamında
Sinop örneğinde dikkatler çekilecektir. İslam âlimlerinin, tevarüs ve devamlılık esası çerçeve-
sinde insanları bilgi ve görgüsüyle narin ve zarif birer şehirli yapması, Sinop örneğinde açıkça
Prof. Dr. İstanbul Üniversitesi, dalkilic@istanbul.edu.tr
Dostları ilə paylaş: |