Ўлчаш
ўзгарткичи
датчиги
сигналининг
ўзига
хос
частота
спектри
.
С
.
Г
.
К
. –
спектрал
ташкил
этувчиларнинг
қуввати
аралашмадаги
мос
ҳолда
суюқлик
,
газ
ва
қаттиқ
киришмалар
билан
аниқланадиган
соҳалар
;
S(t)
–
сигнал
қувватининг
спектрал
зичлиги
;
f –
сигнал
частотаси
.
S(f)
F
C
Г
К
PDF created with pdfFactory Pro trial version
www.pdffactory.com
153
chiquvchi elektr signalga aylantirish uchun mo‘ljallangan. AO‘Q esa IM dan va
bosim hamda harorat datchiklaridan kelayotgan signallarni qabul qilib olishni, ularga
berilgan algoritm bo‘yicha ishlov berishni, olingan natijalarni saqlashni va tashqi
qurilmalar bilan axborot almashishni ta’minlaydi.
4.19 – rasm
.
Quduqlardan foydalanish rejimini nazorat qilish axborot o‘lchash tizimlari (AO‘T) ning umumiy
tuzilmasi.
Ultrotovushli dopler sarf o‘lchagichning ishlash prinsiplari.
Agar quvur o‘qi bo‘yicha
V
tezlik bilan harakatlanuvchi nuqtaviy sochgich
w
0
chastotali signal bilan vertikalga
α
j
burchak ostida nurlanayotgan bo‘lsa, u g‘olda
qabul qilingan aks – sado signali chastotasi
w
d
qo‘yidagi munosabat bilan aniqlanadi:
ж
ж
ж
ж
д
С
V
С
V
α
α
ω
ω
sin
1
sin
1
0
+
−
=
(4.31)
Uzatuvchi
o‘zgartkich
qabul
qiluvchi
o‘zgartkich (4.31) dagi ikkinchi ko‘paytuvchini
darajali qatorga yoyib va
Δ
w=w
d
-w
0
ayirmani olib,
Dopler effekti formulasining lokasiya variantini hosil
qilamiz:
∑
=
=
∆
α
α
ω
ω
1
0
sin
2
п
ж
ж
С
V
(4.32)
4.20 –
расм
.
Ультратовушли
доплер
сарф
ўлчагичнинг
ишлаш
принципи
.
PDF created with pdfFactory Pro trial version
www.pdffactory.com
154
Odatda
V<
j
bo‘ladi, shuning uchun chiziqli yaqinlashish bilan cheklanish
mumkin:
ж
ж
С
V
α
ω
ω
sin
2
0
=
∆
(4.33)
(4.33) ifodadan:
0
2
)
(
ω
ω
n
n
C
a
f
V
∆
=
(4.34)
kelib chiqadi, ya’ni dopler siljishi kattaligi sochgich tezligi
V
ga to‘g‘ri proparsional
ekan. Bu erda
C
p
– EP prizmaning materialidagi ultratovushning tezligi:
α
p
– vertikal
bilan truboprovob devoriga ultratovush tebranishlari suvi yo‘nalishlari orasidagi
burchak, u EP prizma burchagiga teng.
Real sharoitlardi hajmiy sochilish signallarining shakllanishida fozoda tasodifan
joylashgan turli xil tabiatga ega sochuvchilarning to‘plami ishtirok etadi. Bu holda
“dopler siljishi” tushunchasi qabul qilingan energiyaning taqsimlanishini
sochgichlarning real tezliklari funksiyasi sifatida aks ettiruvchi “dopler spektri”
konsepsiyasi bilan almashadi. Real hisob – kitoblarda (4.34) munosabatdan
foydalanish mumkin bo‘lishi uchun
Δ
w
ning spektri og‘irlik markazini tushunish
etarli.
Dostları ilə paylaş: |