«1Л menim qo‘limda o‘z qalamim bilan yuz sahifadan ortig‘roq eski
usuldagi yozishmalarimi ko‘rib, tarbiyag‘a kirishdi».
1909-yilda Hamza arab tilini o‘rganish uchun Buxoroga boradi. Biroq
shahardagi diniy guruhlar o‘rtasidagi mojarolar tufayli Kogon shahriga
chetlanib, u yerdagi matbaa korxonasida ishlaydi.
1910-yilda Toshkentga kelgan Hamza ma’rifatchilik faoliyatini
boshlaydi. Bu yerda Munawarqori Abdurashidxon o‘g‘li boshchiligidagi
jadidlar — yangilik tarafdorlari safiga qo‘shiladi. Shahaming Qashqar
mahallasida usuli jadid (yangi usulda o‘qitadigan)
maktabini tashkil
qiladi.
Xuddi shunday maktabni 1911-yilda Qoeqonda ochganida, hukmron
chor ma’murlaii tomonidan yopiladi. Ocsha yili Hamza haj safari davomida
Afg‘oniston, Hindiston, Turkiya, Arabiston o‘lkalarida bo‘ladi. Yurtiga
qaytib ma’rifatparvarlik
ishini davom ettiradi, zamonasining dolzarb
muammolari aks etgan badiiy asarlar yozishni kuchaytiradi.
Uning
Marg‘ilon va Qo‘qon shaharlarida ochgan maktablari yana tazyiqqa
uchraydi:
«1914-yilning oxirlarida Marg‘ilonda maktab ochdim.
Sakkizinchi
oygacha bormay, Andreyev ismindag‘i Skobel
Dostları ilə paylaş: