Umurtqalilar kenja tipi. Tuzilishining asosiy belgilari

Umurtqalilar kenja tipi. Tuzilishining asosiy belgilari.
Reja:
1. Umurtqalilar kenja tipiga umumiy tavsif hamda ularning kelib chiqishi.
2. Tuzilishining asosiy belgilari: o‘q skeleti, bosh skeleti, qo‘l-oyoq skeletlari, ovqat hazm qilish tizimi, nafas olish tizimi va sezgi a’zolari.
3.Tuzilishining murakkablashishi, a’zolarining taraqqiyoti – umurtqalilar progressiv evolyusiyasining asosiy sharti ekanligi.

Umurtqalilarning kelib chiqishi.Birlamchi umurtqali hayvonlarning ajdodlari hozirgacha topilrnagan. Lekin, shunday bo"Isa ham ko'pgina yirik zoolog olimlar qadimgi umurqali hayvonlarning qazilma qoldiqlarini tekshirib umurtqali hayvonlami 2 ta bo'limga bo‘lishadi: I. Jag'sizlar (Agnatha)bo'limi. 2. Jag'og'izlilar ((Jnaihostomata) bo'limi .Jag'sizlar bo'limi o'z navbatida qalqonlilardan (haliqlarga o'xshash) kelib chiqqan va ular Silur davrida keng tarqalgan. Qalqonlilar o ‘z navbatida qalqonsizlardan kelib chiqqan degan taxminlar bor. Chunki, Silur va Devon davrlarida jag sizlaming vakillari keng tarqalgan. Keyinchalik ulaming ko‘pchiligi qirilib ketib, faqatgina bitta shoxchasi baliqlaming terisi va jabrasida parazitlik qilib yashabi qolgan. Keyinchalik ja g ‘sizlardan jag'og'izlilar, y a ’ni baliqlar. suvda hamda quruqlikda yashovchilar, sudralib yuruvchilar, qushlar va sutemizuvchilar kelib chiqqan.
Umurtqalilar xordalilar tipining, umuman, hayvonot dunyosining eng yuksak rivojlangan guruhi hisoblanadi. Umurtqalilar faol harakatlanib hayot kechirishga oʻtgan boshskeletsizlardan kelib chiqqanligi taxmin qilinadi. Irsiy oʻzgaruvchanlik va tabiiy tanlanish" natijasida boshskeletsizlar orasidan faol oziqlanishga moslashgan, ya'ni nerv sistemasi, harakatlanish sistemasi va boshqa organlari birmuncha yaxshiroq rivojlangan shakllari ajralib chiqqan. Evolutsiya jarayonida ularning tuzilishi tobora murakkablashib borishi tufayli umurtqalilar kelib chiqqan Taskqi tuzilishi. Umurtqalilarning tanasi bosh, boʻyin, gavda, oyoqlar va dum boʻlimlardan iborat.