Узбекистон республикаси олий ва урта

2.3. Saqlashga qabul qilinadigan donning tarkibi va xossalariga ta`sir 
qiladigan omillar. 
Don etishtirishda uning sifatini hamda don massasining fizik va fiziologik
xossalarini aniklaydigan omillar :donning navi ;o`simlikning rivojlanish va donning 
shakllanish sharoiti ;hosilni yigish sharoiti; hosilni yigib olgandan sunggi dastlabki 
davrdagi saqlash va qabul qilish korxonalariga tashish sharoiti. 
2.4. Donning naviga nisbatan uziga xosligi. 
-Donning naviga nisbatan uziga xosligi. 
YAngi hosil don massasining sifati va xossalariga uning navi bilan birga 
urug`ning ekish sifati har ta`sir qiladi. 

---

13 
Navdan boglik holda don massasidagi bushlik, hamda okuvchanlik 
xususiyatlari o`zgarishi mumkin. SHuningdek, don massasining tarkibi va xossalari 
urug`ning ekish sifati - kukarish energiyasi, aralashmalar miqdori va tarkibi, hamda 
bakterial va zamburug` kasalliklaridan har boglik. ekish standarti normalariga kat`iy 
rioya qilish tulakon hosil olishga imkon beradi. 
Don 
va 
urug`ning 
har 
bir 
navi,ko`pgina 
boshqa 
xususiyatlari 
(hosildorlik,vegetatsion 
davrning 
uzayishligi, 
kasallarga 
chalinishga, 
zararkunandalarga qarshi chidamliligi va xokazo) dan boshqa har (kaysiki qishloq 
xo`jaligida hisobga olinadi) turli iste`molbop belgilarga ega. Binobarin, turli bugdoy 
navlari turlicha unboplik va nonboplik sifatlarini namoyon qiladi; makkajuxorining 
ko`pgina navlari va gibridlari erkin aks ettirilgan texnologik va emboplik xossalari 
bilan ajralib turadi; arpa navlari pivo kaynatish sifati bo`yicha bir-biridan fark qiladi; 
kanop urug`ining turli navlari turli sifatli moy miqdorini uzida saqlaydi; kungabokar 
navlari har tarkibidagi moy miqdori bo`yicha bir-biridan fark qiladi; suli, arpa, 
gurunch, tarik donlari navininng u yoki bu xilidan yorma olinganda, ular iste`molbop 
xossalari bilan fark qilishadi. 
Bularning barchasi donni qabul qilish va qayta ishlash korxonalarida don 
partiyalarini naviga karab va keyingi foydalanilishi bo`yicha aloxida joylashtirish 
zaruriyati mavjudligiga olib keladi.