Va axborot texnologiyalari 11-sinf toshkent – 2021

8-DARS
MA’LUMOTLAR BAZASIDA HISOBOT YARATISH
55
6. “familiya”, “sinfi”, “nomi”, “muallif”, “sana”, “vaqt” kabi maydonlar o‘lchami unda joylashgan 
ma’lumotlar uzunligiga moslanadi
 (7).
7
8
7. Maydon nomlarini bosh harf bilan qayta nomlab chiqiladi 
(8)
: “ism” – “Ism”, “familiya” – 
“Familiya”, “sinfi” – “Sinfi”, “nomi” – “Nomi”, “muallif” – “Muallif”, “sana” – “Sana”, “vaqt” – “Vaqt 
(9).
?
Buning uchun har bir maydon nomi ustiga kursor olib kelinadi va sichqonchaning chap 
tugmachasini ketma-ket ikki marta bosish orqali tahrirlanadi.
8. Hisobot yaratilgan sana va vaqt chetki maydon bilan bir xil chiziqda joylashtiriladi
 (10).
?
Bu bilan chop etish jarayonida ularning boshqa sahifaga o‘tib ketishining oldi olinadi.
9. Hisobot orqa fon rangini o‘zgartirish uchun “Формат” panelidan 
(11)
“Заливка фигуры” 
(12)
uskunasi tanlanadi.
10. Hisobotdagi maydonlar belgilanadi 
(13)
va “Заливка фигуры” ranglar oynasidan
 (14)
mos ranglar o‘rnatiladi.
11
12
13
14

---

I BOB. 
MA’LUMOTLAR BAZASIDA HISOBOT YARATISH
56
11. Yaratilgan hisobotni saqlash uchun “Ctrl+S” tugmachalari 
birgalikda bosiladi. Saqlash oynasida hisobotga “Umumiy jadval 
hisoboti” nomi beriladi (15) va Ok tugmachasi bosiladi. 
12. Hisobot saqlangandan so‘ng ishchi maydonning chap 
tomonida joylashgan navigatsiya maydonining “Отчеты” 
bo‘limida “Umumiy jadval hisoboti” nomli hisobot paydo bo‘ladi (16). 
Hisobotni chop etish va kompyuter xotirasiga saqlash
Odatda, hisobotlar yaratilganidan so‘ng natija printer yordamida chop etiladi hamda birorta 
hujjat formati ko‘rinishida kompyuter xotirasiga saqlanadi. Bu jarayonlar quyidagi ketma-
ketlikda amalga oshiriladi:
1) “Конструктор” panelidan (1) “Режим” uskunasi (2) tanlanadi;
2) ochiluvchi ro‘yxatdan “Предварительный просмотр” buyrug‘ini (3) tanlash orqali hisobotni 
chop etish va saqlashga yordam beruvchi oyna ochiladi;
3) hisobot “Предварительный просмотр” oynasida ochiladi. Bu yerda hisobot joylashgan 
sahifa o‘lchamlari (4), chegaralari (5), yo‘nalishi (6) va boshqa parametrlarni o‘rnatish mumkin;
4) Hisobotni o‘qish va undan foydalanish oson bo‘lishi uchun *.pdf formatga o‘tkazish lozim. 
Buning uchun “PDF или XPS” uskunasi (7) tanlanadi;
Access dasturida hisobotlar shu ketma-ketlikda yaratiladi va ma’lumotlar 
bazasiga saqlanadi.