Virusologiya fanining predmeti, o‘rganish ob’ektlari

106. Viruslarning paydo bolishi.Maqolada aytilishicha, viruslar birinchi navbatda hayvonlarga hujum qiladi, biroq ular ko‘pincha mutatsiya qilib, inson organizmida yashashga moslasha oladi.
Olimlarning aniqlashicha, yangi xavfli viruslarning paydo bo‘lishi ov qilish, jonzotlar yashash muhitining degradatsiyasi (zavol topishi) va urbanlashtirish sababli hayvonlarning majburiy ko‘chishi oqibatida yuz berar ekan. Olimlar epidemiya ko‘pincha sut emizuvchilar orqali tarqalishini aniqlashgan. Xususan, uy chorvasi yovvoyi tabiat vakillariga qaraganda odam bilan 8 marta ko‘proq virus bo‘lishadi. Olimlar hayvonlardan odamlarga o‘tuvchi infeksiyalarning an'anaviy tashuvchilari ko‘rshapalaklar, kemiruvchilar va maymunsimonlar ham bo‘lishini aytishgan. Urbanlashtirish va inson faoliyati sayyoramizda jonzotlar turlarining kamayishiga olib kelgan bo‘lsa-da, ba'zi turlar juda ko‘payib ketgan. Jumladan, inson faoliyatiga yaxshi moslasha olgan ko‘rshapalaklar bunga misol bo‘la oladi.“Biz yovvoyi jonzotlar bilan birgalikda xavfsiz yashash yo‘llarini topishimiz kerak, chunki ulardan zararlanish xavfi mavjud”, deb aytgan Kaliforniya universiteti xodimi, epidemiolog Kristina Jonson.
Mart oyida amerikalik olimlar pangolinlar koronavirusning ko‘rshapalaklardan odamlarga o‘tishida oraliq jonzotlar bo‘lganini ma'lum qilishgan. Mutaxassislar kasal pangolinlar o‘pkalarida topilgan viruslar genomlarini o‘rganishdan keyin shunday xulosaga kelishgan.
107. Viruslarning tabiati.
VIRUSLAR - bu mavjudotlar biz uchun noma'lum bo'lgan agentlar guruhi, ammo ularning yuqori hayvonlar va o'simliklar tanasida bo'lishidan kelib chiqadigan o'zgarishlar uchun. Ularda, hech bo'lmaganda tirik organizmlarning, tegishli sharoitlarda, muddatsiz ko'payish qobiliyatiga ega bo'lgan bitta xususiyati bor. Biz ularning ichki metabolizmi haqida hech narsa bilmaymiz: hatto ularda yo'qligi ta'kidlangan. Ularning bir nechtasi hali mikroskop orqali ko'rinadigan bo'lib qolgan; Haqiqatan ham, ularning birortasi hali ko'rilganmi yoki fotosuratga tushganmi, bizning muhokamamiz uchun savol. Bu yana bir bor, ularning birortasi yoki barchasi mikroskopik ko'rinishning eng past chegaralariga yaqin yoki undan kattaroq o'lchamdagi hujayralar, uyushgan birliklardan iborat bo'ladimi, degan savol; yoki ba'zilarning fikriga ko'ra ular uyushmagan toksik yoki yuqumli tamoyillarmi, biz ularni o'zlarini abadiy ko'paytira oladigan muhim qo'shimchalar bilan jonli ferment haqida gapiradigan ma'noda yashash deb hisoblashimiz mumkin. Ba'zilar, buni o'z-o'zidan ko'payish uchun emas, balki yuqtirilgan hujayralarni o'zlarining yuqumli vositalarini ko'paytirishga majbur qilishlari bilan izohlashadi.