MUALLIM |
УЧИТЕЛЬ | TEACHER
№6 | 2023
31
ABSTRACT
Mathematics, as a science, is a discipline in the formation
of student - student thinking, finding
solutions to various problem situations, understanding of digitization technologies. The inclusion of
mathematics in general secondary education curricula serves to deepen
the academic process and
prepares students for life and labor in the context of market relations. This article provides
information about complex numbers, actions performed on them, complex number forms, explained
in practice by examples.
Keywords:
complex numbers, mathematics, example, science, real number, abstract part, real part,
addition, subtraction, multiplication, division, form, formula, number, coordinate.
Haqiqiy sonlar bilan ish ko’rilganda noldan farqli har qanday haqiqiy sonni kvadrati musbat
bo’ladi. Ammo kvadrati manfiy bo’lgan sonlar bilan ham ish ko’rishga to’g’ri keladi. Bunday sonlar
tabiiyki haqiqiy son bo’lmaydi. Bunday sonlarga kompleks sonlar deyiladi.
Kompleks son deb
a+bi
ifodaga aytiladi, bu yerda
a
va
b
haqiqiy sonlar,
i
– mavhum birlik
bo’lib, u
1
i
yoki
i
2
= -1 tengliklar bilan aniqlanadi;
a
– kompleks sonning haqiqiy qismi,
bi
–
mavhum qismi deyiladi. Faqat mavhum qismining ishorasi bilan farq qiladigan ikki kompleks son:
a+bi
va a-bi o’zaro qo’shma deyiladi. Ko’pincha a+bi kompleks son bitta α harfi bilan belgilanadi:
α
=a+bi
.
a+bi
kompleks
sonning haqiqiy qismi
a=Re
α bilan, mavhum qismining koeffitsientini
b=Lmα
bilan belgilaydilar. α kompleks sonning
a+bi
ko’rinishidagi yozuviga uning algebraik shakli
deyiladi.
Agar ikkita α
1
=a
1
+b
1
i
va α
2
=
a
2
+b
2
i
kompleks sonda
a
1
= α
2
, b
1
= b
2
bu ikki son teng deyiladi
(α
1
= α
2
). Agar α=
a+bi
kompleks
sonda
a=0, b=0
bo’lsa, bu kompleks son 0 ga (α=0) teng bo’ladi.
Agar α=
a+bi
kompleks sonda
b
=0 bo’lsa, haqiqiy son hosil bo’ladi; agar
a
=0 bo’lsa, 0+
bi
=
bi
sof
mavhum son deyiladi.
Kompleks sonlar ustidagi amallar ko’phadlar ustidagi amallarni bajarish qoidalari bo’yicha
o’tkaziladi, bunda i
2
har safar -1 ga almashtiriladi.
Dostları ilə paylaş: